Determination of drainage criteria for wheat in lysimeters | Lizimetrelerde buğday için drenaj kriterleri

إنجليزي. This study was carried out in the the drainage type lysimeter replenishment in the research field of Soil and Water Research Institute in Erzurum, during the growth season of 2004_2006. Experiment was arranged in a complete randomized design with three replication. Each drainage type lysimeter tanks was used in this study which was cylinder shape, 2 meters height and 1.13 square meter surface area, alluvial soil was used in lysimeters The soil used in lysimeters was alluvial soil which was medium texture, light basic reaction and low loamy content. The research area, Easten Anatolia region have an semi arid climatic condition. While the winter season of the region is generally cold for a long period, summer season is hot and dry for a short term. Bezostaya variety seed was used in experiments and planted in the soil depth of 4.0 cm, used 200 kg per hectare in the first week of September. Considering the analysis result of soil taken from the soil depth of 0-20 cm, fertilizer content of soil was completed to the level of 120 kg/ha N and 80 kg/ha P2O5 as an basal fertilizer for each plots. Treatments were formed as control drainage and in the days of 4-8-12 and 16 duration to lowering of water table for the unsteady state flow from the soil surface to the 90 cm soil depth. Considering this durations, drainage efficiency coefficients were calculated for 7 days period. High quality underground water with an electrical conductivity of 0.396 dS/m and T2 A1 class, obtained from the research field, used for irrigation and establishment of water table. Analysis of variance (ANOVA) was performed to compare the differences between years and yields. LSD test range was made to compare differences between treatments. F-test used to determine the significance level of main yields for each year. Homogeneity test were performed and multiply LSD test was used to compare the mean values. It was recommended that drainage coefficient was used in the process of drainage planning and determination of drain spacing for wheat could be considered as 0,173 under the condition of unsteady state flow. It was suggested that water table level should be decreased in the soil depth of 126.4 cm from the soil surface in 7 days considering drainage efficiency coefficient for 4 days duration. It was also recommended to evaluate relationship between yield loses and drainage systems establishment cost by made an economical analysis, and drainage efficiency coefficient will taken as 0.086 meter per days to decrease in the soil depth of 82.00 cm from the soil surface in 7 days duration on obligatory conditions.

اللغة التركية. Deneme tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak 2004-2006 yılları arasında, Erzurum Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Enstitüsü arazisindeki drenaj tipi lizimetrelerde yürütülmüştür. Denemede her birinin yüzey alanı 1.13 m2, yüksekliği 2 m olan silindir şeklindeki lizimetre tankları kullanılmıştır. Lizimetre toprakları alüviyal topraklar olup tın bünyeli, hafif bazik reaksiyonlu ve az kireçlidir. Erzurum'un iklimi Doğu Anadolu Bölgesinin karakteristik özelliği olan karasal iklim tipi hakimdir. Kışlar çok soğuk ve uzun, yazlar ise sıcak- kurak ve kısa geçer. Denemede buğday çeşidi olarak bezostaya çeşidi kullanılmıştır. Bezostaya buğday çeşidi eylül ayının ilk haftasında ekimi yapılmıştır. Buğday tohumları lizimetre topraklarına 4 cm derinliğe ve sıra arası 12 cm olacak şekilde her bir parsele 20 kg/da (m2'ye 475 adet) tohum ekilmiştir. Gübre miktarı olarak 0_20 cm derinlikten alınan toprak numunelerinin analiz sonuçları da dikkate alınarak, 12 kg/da N ve 8 kg/da P2O5 olacak şekilde verilmiştir. Denemede serbest drenaj ile taban suyu düzeyinin 4-8-12-16 günde 90 cm derinliğe düşürülmesi konusunun, drenaj şiddet kat sayısı kullanılarak 7 günlük periyotlarla uygulanması için 5 konu oluşturulmuştur. Sulama suyu ve taban suyunun oluşturulmasında kullanılan su, Enstitü arazisinden temin edilen yeraltı suyudur. Kullanılan suyun sınıfı T2 A1 ve EC değeri ise 0.396 dS/m' dir. 2004_2006 yıllarında deneme konularından elde edilen verimler için her yıl varyans analizi yapılmış ve önemlilikleri için F kontrolü uygulanmıştır. Konu ortalamalarının birbiriyle karşılaştırılmasında LSD testinden yararlanılmıştır. Çok yıllık varyansların homojenlik kontrolüne bakılarak toplu varyans analizi LSD Gruplandırması ile yapılmıştır. Bu çalışmada drenaj sistemlerinin planlanmasında, dren aralıklarının hesaplanması amacıyla değişken akış koşullarına göre geliştirilmiş eşitliklerde buğday için drenaj şiddet katsayınsın 0.173 olarak alınması ve 7 günde 126.4 cm' derinliğe düşürülmesi önerilmektedir. Ayrıca taban suyundan kaynaklanan ürün kayıpları ile drenaj sistemlerinin maliyetleri karşılıklı olarak değerlendirilmeye alınmalı ekonomik analiz yapılarak, gerektiğinde 7 günde taban suyunu 82 cm derinliğe düşürülmesini sağlayacak 0.086 m/gün drenaj şiddet kat sayısı uygulanan C konusu da kurulacak drenaj sistemlerinde uygulanabilir.