Effects of leaf area of Anatolian Crimean pine (Pinus nigra subsp. nigra var. caramanica) and Scots pine (Pinus sylvestris L.) seedlings plant over diameter, height, volume and weight increment | Yaprak alanının Anadolu Karaçamı (Pinus nigra subsp. nigra var. caramanica ) ve Sarıçam (Pinus sylvestris L.) fidanlarında bitki çap, boy, hacim ve ağırlık artımı üzerine etkileri

إنجليزي. In this study, the effects of plants' leaf area and leaf area index values of Anatolian Crimean pine and Scots pine seedlings grown in Eldivan forest nursery on base diameter, height, volume and weight increment were determined. For this aim, 20 seedlings per species at 2+0 years old were used. Volume elements which belong to selected seedlings; diameter (mm), height (cm), leaf area (mm2), bole and leaf weight (g) were measured. Arithmetic mean values of volume and volume elements were compared via variance analyses. When the data obtained from analyses evaluated according to light requirements of species, leaf area and leaf area index were found to be greater for Anatolian Crimean pine which is a semi-light species than Scots pine which is a light species. It was determined that Scots pine had a higher diameter, height, volume and weight increment than Anatolian Crimean pine. Diameter increment power of 1 g leaf of Anatolian Crimean pine seedlings were much more whereas height, volume and weight increment powers of Scots pine seedlings were determined to be higher. Area unit (1 mm²) diameter and height increment power of per leaf is higher at Scots pine seedlings. There were no differences between seedlings as regards to volume and weight increments.

اللغة التركية. Bu çalışmada, bitki yaprak alanı (y.a) ve yaprak alanı endeksi (y.a.i) değerinin, Eldivan Orman Fidanlığı'ndaki Anadolu Karaçamı ve Sarıçam fidanlarında yaprağın; çap, boy, hacim ve ağırlık artımı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu amaçla, araştırmada (2+0) yaşlı her iki türden 20'şer bitki kullanılmıştır. Seçilen fidanlarda; çap (mm), boy (cm), yaprak alanı (mm²), gövde ve yaprak ağırlıkları (g) ölçülmüştür. Türlere ilişkin ölçü değerlerine ait aritmetik ortalama değerlerinin eşitliği, varyans analizi yöntemi ile belirlenmiştir. Elde edilen veriler, ağaç türlerinin ışık istekleri göz önüne alınarak değerlendirildiğinde; yaprak alanı ve yaprak alanı indekslerinin; yarı ışık ağacı (Anadolu Karaçamı) türünde, ışık ağacı (Sarıçam) türüne göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Yaprak alanı ve yaprak alanı indeksi bakımından, Anadolu Karaçamı'nın Sarıçam'a oranla yaklaşık iki kat fazla değere sahip olmasına karşın; Sarıçam'ın Anadolu Karaçamı'na göre daha iyi çap, boy, hacim ve ağırlık artışı gösterdiği tespit edilmiştir. Fidanlarda 1 gram yaprağın çap artım gücü, Anadolu Karaçam'ı fidanlarında daha fazla olmasına karşın; boy, hacim ve ağırlık artım güçleri Sarıçam fidanlarında daha yüksek bulunmuştur. Birim alan (1 mm2) yaprak başına çap ve boy artım gücü Sarıçam fidanlarında daha yüksektir. Hacim ve ağırlık artımları bakımından ise fidanlar arasında farklılık bulunmamaktadır.