آزمون فرسودگی کنترل‌شده به‌عنوان روشی برای ارزیابی بنیه و پیش‌بینی سبز شدن بذر کلزا (Brassica napus) در مزرعه | Controlled Deterioration Test as a Method for Vigor Assessment and Emergence Predicting of Oilseed Rape (Brassica napus) Seeds in the Field

اللغة الفارسية. نیاز به شناسایی بذرهایی که بنیه پایین و در نتیجه سبز شدن ضعیف دارند، منجر به معرفی آزمون‌های مختلف بنیه بذر شده است. هدف از انجام این آزمایش نیز بررسی توانایی آزمون فرسودگی کنترل‌شده برای ارزیابی بنیه بذر و پیش‌بینی سبز شدن توده‌های بذر کلزا در مزرعه بود. برای این منظور، 19 نمونه بذر کلزا از 19 کشاورز مختلف استان‌های خراسان شمالی و رضوی که در سال زراعی 89-1388 کشت شده بودند، تهیه شد و آزمایش‌های جوانه‌زنی قبل و بعد از آزمون فرسودگی کنترل‌شده بر روی بذرها انجام شد. درصد سبز شدن هر توده بذر در مزرعه، 30 روز پس از کشت ارزیابی شد. همبستگی بین نتایج آزمایشگاهی قبل و بعد از آزمون فرسودگی کنترل‌شده با سبز شدن در مزرعه نشان داد که همبستگی جوانه‌زنی نهایی، گیاهچه نرمال و متوسط زمان جوانه‌زنی قبل از فرسودگی کنترل‌شده با سبز شدن در مزرعه به ترتیب با ضرایب همبستگی 072/0، 24/0 و 042/0، معنی‌دار نبود، ولی نتایج آزمایشگاهی بعد از فرسودگی کنترل‌شده همبستگی بالا و معنی‌داری با سبز شدن در مزرعه داشتند. به‌طوری که، جوانه‌زنی نهایی، گیاهچه نرمال و متوسط زمان جوانه‌زنی توده‌های بذر به ترتیب با ضریب 57/0، 51/0 و 49/0 قادر به پیش‌بینی سبز شدن توده‌های بذر در مزرعه بودند. همبستگی بین نتایج آزمایشگاهی بعد از فرسودگی کنترل‌شده با سبز شدن در مزرعه، نشان می‌دهد که این آزمون می‌تواند روشی مناسب برای ارزیابی سبز شدن بذر کلزا قبل از کشت باشد.

إنجليزي. The need to identifying seeds with low vigor and poor emergence led to introduce of various seed vigor tests. The purpose of this experiment was to assess the ability of controlled deterioration test for evaluation of seed vigor and prediction of oilseed rape seed lots emergence in the field. Samples of 19 seed lots were obtained from nineteen farmers of Razavi and Northern Khorasan Provinces, which have been cultivated during 2009-2010 growth season, set to physiological germination test before and after controlled deterioration (CD). The estimating of seedling emergence percentage of each seed lot in the field calculated 30 days after sowing. The correlation between laboratory results before and after CD of seeds and field emergence showed that correlation of final germination, normal seedlings and mean germination time before CD with emergence in the field respectively with 0.072, 0.24 and 0.042 correlation coefficient, were not significant, but laboratory results after CD had significant correlation with emergence of seed lots in the field. As, final germination, normal seedlings and mean germination time respectively with 0.57, 0.51 and 0.49 correlation coefficient predict emergence percentage of seed lots in the field. The high correlation between laboratory results after controlled deteriorated test with the seedling emergence in the field indicated that the CD test is able to assess the field emergence of oilseed rape seed lots before sowing.