Evaluation of yield stability of winter oilseed rape cultivars on the basis of post-registration variety testing system in diversified soils and climatic conditions in Lower Silesia | Ocena stabilności plonowania odmian rzepaku ozimego w zróżnicowanych warunkach glebowo-klimatycznych Dolnego Śląska na podstawie doświadczeń porejestrowych

إنجليزي. The paper presents an analysis of genotype-environment interaction and yield stability evaluation of winter oilseed rape. Experimental data were obtained from trials conducted in the years 2008-2010 at the following locations: Krościna Mała, Naroczyce Pawłowice, Tarnów Śląski, Tomaszów Bolesławiecki and Zybiszów. Six population cultivars: Cabriolet, Cadeli, Californium, Casoar, Castille, PR46W10 and four hybrid cultivars: Extend, Nelson, Toccata and Vectra were grown at intensive level of cultivation. Chosen sources of variability: years, locations and genotypes were analyzed in the orthogonal system. The interpretation of the stability of yield was based on multivariate analysis of variance. Statistics stability is a measure of the contribution of each variety in the genotype-environment interaction and it was calculated based on a combination of Shukla’s variance stability (1972) and Kang’s ranks (1988). We found a significant diversity of yield of oilseed rape in the analyzed experiments, and significant interaction between variety and locations and years of research. Detailed analysis has identified interaction effects for hybrid varieties: Extend, Nelson and Toccata, as high-yielding, as evidenced by significantly positive values calculated for the main effects of these varieties. In addition, hybrid variety Nelson gave stable and high yields in all the years of research, it is thus a stable and high-yielding variety.

تلميع. W pracy przeprowadzono analizę interakcji genotypowo-środowiskowej i ocenę stabilności plonowania odmian rzepaku ozimego. Wykorzystano plony odmian z doświadczeń porejestrowych przeprowadzonych na Dolnym Śląsku w latach 2008–2010 w Krościnie Małej, Naroczycach, Pawłowicach, Tarnowie Śląskim, Tomaszowie Bolesławieckim i Zybiszowie. Materiałem badawczym były cztery odmiany mieszańcowe: Extend, Nelson, Toccata i Vectra oraz sześć odmian populacyjnych: Cabriolet, Cadeli, Californium, Casoar, Castille i PR46W10. W celu uzyskania ortogonalności układu do analizy wybrano odmiany badane we wszystkich doświadczeniach przez cały analizowany okres. Interpretację stabilności plonowania przeprowadzono w oparciu o wieloczynnikową analizę wariancji. Stabilność odmian określana jest, jako miara wkładu każdej odmiany w interakcję genotypowo-środowiskową i obliczona została za pomocą wariancji stabilności Shukli (1972) i rang Kanga (1988). Wykazano istotne zróżnicowanie plonu odmian rzepaku w analizowanych doświadczeniach oraz istotne interakcje odmian z miejscowościami i latami badań. Szczegółowa analiza efektów interakcyjnych pozwoliła wyróżnić odmiany mieszańcowe Extend, Nelson i Toccata, jako wysokoplonujące, o czym świadczą istotnie dodatnie wartości efektów głównych wyliczonych dla tych odmian. Ponadto odmiana mieszańcowa Nelson dawała wysokie i wyrównane plony we wszystkich latach badań. Jest, zatem odmianą wysokoplonującą i stabilną, czyli o szerokiej adaptacyjności.