Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Bulunan Aegilops Türlerinde Bazı Ot Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi | Determination of Some Forage Quality Traits in Aegilops Species Found in the Southeastern Anatolia Region

اللغة التركية. Bu çalışma Güneydoğu Anadolu Bölgesinin farklı lokasyonlarında bulunan doğal floradaki Aegilops neglecta, Aegilops triuncialis ve Aegilops umbellate türlerine ait otların kalite özelliklerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada Aegilops türlerine ait ot örnekleri 2023 yılının ilkbahar döneminde türlerin çiçeklenme döneminde her lokasyondan üç tekerrürlü alınarak ot kalite analizleri yapılmıştır. Yapılan varyans analiz sonucuna göre incelenen tüm özellikler bakımından lokasyonlardaki Aegilops türleri arasında istatistiksel olarak önemli farklılar tespit edilmiş ve incelenen özelliklerin aşağıdaki aralıklarda değişim gösterdiği belirlenmiştir; ham protein oranı (HPO) % 8.64-18.18, kuru madde oranı (KMO) % 91.55-93.93, asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF) oranı % 29.63-39.40, nötral deterjanda çözünmeyen lif (NDF) oranı % 44.79-68.76, asit deterjanda çözünmeyen protein (ADP) % 0.23-0.65, sindirilebilir kuru madde (SKM) % 58.21-65.82, kuru madde tüketim (KMT) % 1.75-2.97, Nispi yem değerleri (NYD) 80.50-154.73, potasyum (K) % 1.27-2.94, kalsiyum (Ca) % 0.26-1.15, magnezyum (Mg) % 0.13-0.27, fosfor (P) % 0.26-0.42, Ca/P 0.85-3.05 ve K/(Ca+Mg) 1.55-6.79. Araştırma sonuçları dikkate alındığında; genel olarak Aegilops türlerine ait otların çiftlik hayvanlarının gereksinimlerini karşılayacak düzeyde mineral madde içeriklerine sahip olduğu, en yüksek ham protein ve sindirilebilirlik oranının Diyarbakır-13 (4) lokasyonunda bulunan Aegilops neglecta türünden elde edildiği ve bu türün ot kalitesinin diğer türlere göre daha iyi olduğu sonucuna varılmıştır.

إنجليزي. This study was carried out to determine the quality traits of forages of belonging to Aegilops neglecta, Aegilops triuncialis and Aegilops umbellate species found in the natural flora in different locations of the Southeastern Anatolia Region, Türkiye. For forage chemical analysis; forage samples of the Aegilops species were taken with three replications during the flowering period of the species in the spring of 2023. Variance analysis results of the study data showed that there were statistically significant differences among the Aegilops species in the locations in terms of all examined traits, and it was determined that the examined traits varied within the following ranges; crude protein (CP) 8.64-18.18%, dry matter ratio (DM) 91.55-93.93%, acid detergent fiber (ADF) 29.63-39.40%, neutral detergent fiber (NDF) 44.79-68.76%, acid detergent insoluble protein (ADP) 0.23-0.65%, digestible dry matter (DDM) 58.21-65.82%, dry matter intake (DMI) 1.75-2.97%, Relative feed values (RFV) 80.50-154.73, potassium ratio (K) 1.27-2.94%, calcium ratio (Ca) 0.26-1.15%, magnesium ratio (Mg) 0.13-0.27%, phosphorus ratio (P) 0.26-0.42%, Ca/P 0.85-3.05 and K/(Ca+Mg) 1.55-6.79. Considering the research results; it was concluded that the forages of the Aegilops species generally had sufficient mineral contents (K, Ca, Mg and P) to meet the requirements of livestock. Additionally, it was determined that the Aegilops neglecta species located in Diyarbakır-13 (4) location had better quality forage than the other Aegilops species in the other locations of the Southeastern Anatolia Region.