Arıtma Çamuru Uygulamalarının Topraktaki Bazı Mikro Besin Elementleri Üzerine Etkisi | Effect of Sewage Sludge Applications on Some Micronutrient Elements in Soil

اللغة التركية. Bu çalışma, Trakya Bölgesi toprakları üzerine değişen miktarlarda (2, 4, 8 ton/da) arıtma çamuru uygulanması neticesinde, bazı mikro elementler (Cu, Fe, Mn ve Zn) üzerine etkilerinin belirlenmesi maksadıyla bölgenin Tekirdağ ilinde gerçekleştirilmiştir. Mikro elementler, toprak bünyesinde eser miktarda bulunmasına rağmen eksiklik koşullarında büyük verim kayıplarına neden olmaktadır. Çalışma, tesadüf blokları bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak gerçekleşmiştir. Topraklara arıtma çamuru uygulaması sonucunda yarayışlı bakır, demir ve çinko kapsamlarında artışlar gerçekleşmiş ve bu durum istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.01). Arıtma çamuru uygulanan toprakların yarayışlı Fe kapsamı “orta” düzeyden “fazla” düzeye, yarayışlı Zn kapsamı “yetersiz” düzeyden “yeterli” düzeye yükselmiştir. Toprakların yarayışlı Mn kapsamında ise istatiksel açıdan önemli (p<0.01) kabul edilen bir azalma gözlenmiş ve topraktaki içeriği “yeterli” düzeyden “az” düzeyine gerilemiştir. Trakya Bölgesi toprakları üzerine arıtma çamuru uygulanmasının toprak mikro bitki besin element içeriklerini büyük ölçüde olumlu etkilediği gözlemlenmiştir. Bölgede yoğun tarım uygulamalarının devam ettiği göz önünde bulundurulduğunda, arıtma çamuru uygulamalarının tarımsal faaliyetlerin sürdürülebilir olması açısından oldukça önemli bir yöntem olduğu ortaya çıkmıştır.

إنجليزي. This study was carried out in Tekirdağ province to determine the effects of application of sewage sludge in varying amounts (2, 4, 8 tons/da) on some microelements (Cu, Fe, Mn and Zn) of the Thrace Regions soils. Although microelements are present in trace amounts in the soil, they cause major productivity losses under deficiency conditions. The study was carried out with 3 replications according to the randomized blocks divided plots experimental design. As a result of the application of sewage sludge to the soil, there was an increase in the content of available copper, iron and zinc, and this was found to be statistically significant (p <0.01). The available Fe content of the soils to which sewage sludge was applied increased from "medium" level to "excess" level, and the available Zn content increased from "insufficient" level to "sufficient" level. A statistically significant (p<0.01) decrease was observed in the available Mn content of the soil, and its content in the soil decreased from "sufficient" to "less" level. It has been observed that the application of sewage sludge on the soil of the Thrace Region has a positive effect on the soil micro-plant nutrient element contents. Considering that intensive agricultural practices continue in the region, it has become clear that sewage sludge applications are a very important method for the sustainability of agricultural activities.