Bodur Yerel Fasulye Genotiplerinin Kuraklık Stresine Tolerans Düzeylerinin Araştırılması | Investigation of Drought Tolerance of Dwarf Landrace Phaseolus vulgaris L. Genotypes

Önemli gen kaynağı olan yerel çeşitler, ıslah çalışmalarında başlangıç materyali olarak kullanılmaktadır. Fasulye abiyotik strese duyarlı bir türdür. Bu nedenle stres koşullarında yapılan erken tarama testleri ıslah sürecinin doğru ve hızlı olarak yapılabilmesi için ıslahçılara kolaylık sağlayacaktır. Bu çalışmada, tuz tolerans indeksleri önceden belirlenmiş on beş genotip için erken dönem kuraklık stresi indeksi oluşturulmuştur. Bu amaçla genotipler ilk çiçeklenme dönemine kadar dört farklı kuraklık stresine maruz bırakılmıştır [%25 (I25), %50 (I50), %75 (I75) ve %100 (I100)]. Genotiplerin kuraklık adaptasyonunu belirlemek için kuraklıkla ilişkili bitki büyüme parametreleri olarak; sürgün uzunluğu (cm), kök uzunluğu (cm), sürgün yaş ve kuru ağırlığı (g), kök yaş ve kuru ağırlığı (g), yaprak genişliği ve uzunluğu (cm), gövde çapı (cm) ve stomatal iletkenlik ölçülmüştür. Daha sonra genotipler kuraklık stres indeksine göre sınıflandırılmıştır. Genotiplerin ve kuraklık stresinin incelenen tüm parametreler üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olduğu ve tüm özellikler için Genotip x Kuraklık etkileşiminin 0.01 düzeyinde anlamlı olduğu belirlenmiştir. Elde edilen kuraklık stresi indeksi verilerine göre genotiplerin üçünün (ADY4, AGB1 ve AGB5) orta derecede duyarlı, on iki tanesinin ise (AGun6, AGun19, AGun25, BKara1-A, Bkara2, BY4, BY24, ISGa1, ISGa7, ISGa10, IYoz10 ve IYoz14) duyarlı olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, çalışılan genotipler kuraklığa tolerant olmamakla birlikte bu durum kuraklık tolerans indeksi kullanılarak erken dönemde belirlenmiştir. Bu çalışma seleksiyon indeksleri kullanılarak farklı sebze genotiplerinin erken dönemde sınıflandırılmasına bir örnek oluşturması açısından önem taşımaktadır.

Landrace genotypes which are important gene resources, are used as starting material in breeding studies. Common beans are sensitive to abiotic stress. For this reason, early screening tests performed under stress conditions will provide convenience for breeders to perform the breeding process accurately and fast. In this study, an early-stage drought stress index was formed for fifteen genotypes whose salt tolerance indices were determined previously. For this purpose, genotypes were exposed to four different drought stresses until the first flowering period [25% (I25), 50% (I50), 75% (I75), and 100% (I100)]. As drought-related plant growth parameters to determine the drought adaptability of genotypes; shoot length (cm), root length (cm), shoot fresh and dry weight (g), root fresh and dry weight (g), leaf width and length (cm), stem diameter (cm) and stomatal conductance were measured. Later, genotypes were classified according to the drought stress index. It was determined that genotypes and drought stress had a statistically significant effect on all parameters examined, and Genotype x Drought interaction for all properties to be significant at the 0.01 level. According to the drought stress index data, three of the genotypes (ADY4, AGB1 and AGB5) were moderately sensitive and twelve (AGun6, AGun19, AGun25, BKara1-A, Bkara2, BY4, BY24, ISGa1, ISGa7, ISGa10, IYoz10 and IYoz14) were sensitive. In conclusion, although the studied genotypes were not drought tolerant, this was determined in the early stage using the drought tolerance index. This study is important as an example of the early classification of vegetable genotypes using drought tolerance indexes in future studies.