VACCINES USED AGAINST PARASITIC DISEASES IN VETERINARY MEDICINE: Vaccines in parasitic disease | VETERİNER HEKİMLİKTE PARAZİTER HASTALIKLARA KARŞI KULLANILAN AŞILAR: Paraziter hastalıklarda aşı

إنجليزي. Parasites are living beings that cause significant health problems in humans and animals. The health problems they create cause productivity losses, deaths and consequently significant economic losses in animals. Some of the parasites are zoonotic. They are transmitted to humans as a result of ingestion of contaminated food and water, and consumption of raw or undercooked products of infected animals. The fight against parasites is generally carried out through chemical control today. However, there are disadvantages such as the development of resistance to these drugs over time due to the unconscious use of the drugs used, the accumulation of these drugs in the bodies of animals and humans, and the residue they leave in the environment. For this reason, vaccine development studies against parasites have been ongoing for many years. The aim of vaccines is to protect hosts against natural infections by stimulating the immune system against pathogens. Today, there are vaccines developed against parasites and commercially available in different countries. However, there are vaccines that have been proven effective experimentally but are not yet commercially used. This review aims to provide up-to-date information on vaccines used against parasitic diseases in veterinary medicine.

اللغة التركية. Parazitler insanlarda ve hayvanlarda önemli sağlık sorunlarına sebep olan canlılardır. Oluşturdukları sağlık sorunları hayvanlarda verim kayıplarına, ölüme ve bunlara bağlı olarak önemli ekonomik kayıplara sebep olmaktadır. Parazitlerin bazıları ise zoonotik karakterdedir. Kontamine gıda ve suların alınması, enfekte hayvanarın ürünlerinin çiğ ya da az pişmiş olarak tüketilmesi sonucunda insanlara da bulaşmaktadır. Parazitlerle mücadele günümüzde genellikle kimyasal mücadele yoluyla yapılmaktadır. Ancak kullanılan ilaçların bilinçsiz kullanımına bağlı olarak zamanla bu ilaçlara karşı direnç gelişmesi, bu ilaçların hayvanlar ile insanların vücudunda birikmeleri ve çevrede kalıntı bırakmaları gibi dezavantajlar mevcuttur.  Bu nedenle uzun yıllardır parazitlere karşı aşı geliştirme çalışmaları devam etmektedir. Aşıların amacı patojenlere karşı bağışıklık sistemini uyararak doğal enfeksiyonlara karşı konakları korumaktır. Günümüzde parazitlere karşı geliştirilmiş ve farklı ülkelerde ticari olarak piyasaya sürülen aşılar mevcuttur. Bununla birlikte deneysel olarak etkinliği kanıtlanmış, ancak halen ticari, olarak kullanılmayan aşılarda mevcuttur. Bu derleme de veteriner hekimlikte paraziter hastalıklara karşı kullanılan aşılar hakkında güncel bilgilerin verilmesi amaçlanmıştır.