PL: Analiza dobrostanu i wzbogaceń środowiska dla manatów karaibskich (Trichechus manatus manatus) we wrocławskim ogrodzie zoologicznym | EN: Analysis of the welfare and environmental enrichment of the Caribbean manatees (lat. Trichechus manatus manatus) in the Wroclaw zoological garden

abstractPL: Przedmiotem niniejszej pracy było wykonanie analizy zachowania manatów karaibskich we wrocławskim ogrodzie zoologicznym, w celu wprowadzenia nowego wzbogacenia środowiska w postaci maty sensorycznej i obserwacji znaczących zmian w zachowaniu manatów. Zebrana literatura wskazuje, że naturalne środowisko występowania manatów znacznie różni się od warunków utrzymania w ogrodach zoologicznych. W celu poprawy dobrostanu manatów w ogrodach zoologicznych, wprowadza się wzbogacenia środowiska najczęściej w postaci przedmiotów stymulujących zachowania psychofizyczne. Na podstawie obserwacji przeprowadzonych na grupie pięciu manatów w okresie 5 tygodni (łącznie 40 godzin obserwacji), utworzono spis wszystkich zachowań charakterystycznych dla tego gatunku w postaci etogramów, oraz procentowo obliczono czas, jaki osobniki te poświęcają na konkretne czynności w ciągu trwania obserwacji. Następnie, do sztucznego środowiska wprowadzono przedmiot w postaci maty sensorycznej, mającej pełnić funkcję tzw. „czochradła”. Po wprowadzeniu tego urozmaicenia środowiskowego po raz kolejny przeprowadzono obserwacje w analogicznym czasie do badań wstępnych i ponownie obliczono procentowo czas wykonywania poszczególnych aktywności. Wyniki wykazały różnice zachowań poszczególnych osobników i różnice pomiędzy zachowaniem na wolności i w niewoli. Dodatkowo wykorzystanie maty przez zwierzęta różniło się od pierwotnie założonej hipotezy badawczej. Analiza statystyczna wykazała istotną różnicę w przypadku czasu poświęconego na urozmaicenia. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że wprowadzenie nowego urozmaicenia ma niewielki wpływ na zmianę zachowania manatów. Stwierdzono jednak, że zachowanie manatów karaibskich utrzymywanych w niewoli różni się od zachowania na wolności, głównie w zakresie skrócenia czasu przeznaczonego pobieranie pokarmu. Zauważono też, że zainteresowanie nowym obiektem było uzależnione od indywidualnych preferencji osobniczych, co potwierdza występowanie u manatów różnic osobniczych w zakresie preferencji żywieniowych i zachowań socjalnych. Badania tego typu należy poszerzyć o większą grupę badawczą manatów również z innych ogrodów zoologicznych.

abstractEN: The subject of this study was to analyze the behavior of the Caribbean manatees in the Wrocław Zoo, in order to introduce a new environmental enrichment in the form of a sensory mat and to observe significant changes in the behavior of manatees. The collected literature indicates that the natural environment of manatees differs significantly from the conditions of maintenance in zoos. In order to improve the well-being of manatees in zoos, environmental enrichment isoften introduced in the form of objects stimulating psychophysical behaviors. Based on observations conducted on a group of five manatees over a period of 5 weeks (a total of 40 hours of observation), a list of all behaviors characteristic of this species was created in the form of ethograms, and the percentage of time these individuals spend on specific activities during the observation was calculated. Then, an object in the form of a sensory mat was introduced to the artificial environment, which was to act as a so-called "brush". After introducing this environmental enrichment, observations were carried out again at a time analogous to the initial studies and the percentage of time spent performing individual activities was recalculated. The results showed differences in the behavior of individuals and differences between behavior in the wild and in captivity. Additionally, the use of the mat by the animals differed from the original research hypothesis. Statistical analysis showed a significant difference in the case of time spent on enrichment. Based on the obtained results, it can be concluded that introducing new enrichment has little impact on changing the behavior of manatees. However, it was found that the behavior of West Indian manatees kept in captivity differs from behavior in the wild, mainly in terms of reducing the time spent on food collection. It was also noted that interest in the new object depended on individual preferences, which confirms the occurrence of individual differences in manatees in terms of food preferences and social behavior. Studies of this type should be expanded to include a larger research group of manatees from other zoos.

status: finished