Çeltik, dünya nüfusunun yarısından fazlası için temel gıda kaynağı olan en önemli tahıl ürünlerinden biridir. Artan dünya nüfusunu sürdürülebilir bir şekilde besleyebilmek adına, tarımsal sulama yöntemlerinin geliştirilmesi ve su kaynaklarının verimli kullanımı üzerine çalışmaların yoğunlaşması gerekliliği giderek artmaktadır. Çeltik bitkisinin sulanan tarım alanlarının %34-43'ünü kullandığı tahmin edilmektedir. Küresel ölçekte su kaynakları hızla azalmaktadır ve çeltik üretiminde ihtiyaç duyulan toplam sulama suyu miktarı; kullanılan çeltik çeşidi, toprağın özellikleri ve ekim yöntemleri gibi çeşitli faktörlere göre farklılık göstermektedir. Bu çalışma, Tesadüf Blokları deneme desenine göre düzenlenmiştir. Çalışmada 2 çeltik çeşidi, 2 farklı sulama yöntemi (Geleneksel ve Alternatif tava ıslatma kurutma) ve 3 farklı ekim yöntemi (Sulu, Kuruya ve Fideleme) seçilmiş ve araştırma üç tekrarlamalı olmak üzere 36 lizimetrede yürütülmüştür. Araştırmada çeltikle ilgili bitki boyu, ana sap kalınlığı, salkım uzunluğu, metrekaredeki bitki sayısı, tane verimi, bin tane ağırlığı, kırıklı randıman ve kırıksız randıman gibi özellikler incelenmiştir. İncelenen parametreler üzerine araştırma konularının istatistiksel olarak etkisi olduğu tespit edilmiştir. Tane verimi açısından su uygulamasında geleneksel sulama ile alternatif ıslatma kurutma sulama yöntemi arasında %25 oranında tane verimin azaldığı tespit edilmiştir. Ekim yöntemleri açısından ise, sulu ekim, kuru ekim ve fideleme yöntemleri birbirini takip etmiştir. Yapılan araştırma sonucunda en yüksek tane veriminin suya ekim yönteminde ve geleneksel sulama ile elde edildiği tespit edilmiştir.

Salinity is one of the most important abiotic stress factors causing serious problems in agricultural areas in the world. In this study aimed to determine the salt stress tolerance of local bread wheat genotypes collected from some provinces of Turkey and provided from seed gene banks in our country in early growth stage. In the research, twenty five local bread wheat genotypes and four registered bread wheat cultivars as standard were used as material. Genotypes were subjected to salt stress germination percentage, radicle length, coleoptile length, shoot length, germination index, root fresh and dry weight, were measured. Germination percentage was decreased significantly by 39.1 % in salt application compared to the control. According to the germination percentages, TR 53869, Kate A1 and Pehlivan genotypes were found to be tolerant to salt stress in early growth stage TGB 000543 and TR 63579 were sensitive. Considering all traits investigated, genotype TR 53869 can be considered as a genotype tolerant to salt stress in early growth stage. It is predicted that this genotype can be used in breeding studies for the areas where salt stress is a problem in wheat.

Çeltik, dünya nüfusunun yarısından fazlası için temel gıda kaynağı olan en önemli tahıl ürünlerinden biridir. Artan dünya nüfusunu sürdürülebilir bir şekilde besleyebilmek adına, tarımsal sulama yöntemlerinin geliştirilmesi ve su kaynaklarının verimli kullanımı üzerine çalışmaların yoğunlaşması gerekliliği giderek artmaktadır. Çeltik bitkisinin sulanan tarım alanlarının %34-43'ünü kullandığı tahmin edilmektedir. Küresel ölçekte su kaynakları hızla azalmaktadır ve çeltik üretiminde ihtiyaç duyulan toplam sulama suyu miktarı; kullanılan çeltik çeşidi, toprağın özellikleri ve ekim yöntemleri gibi çeşitli faktörlere göre farklılık göstermektedir. Bu çalışma, Tesadüf Blokları deneme desenine göre düzenlenmiştir. Çalışmada 2 çeltik çeşidi, 2 farklı sulama yöntemi (Geleneksel ve Alternatif tava ıslatma kurutma) ve 3 farklı ekim yöntemi (Sulu, Kuruya ve Fideleme) seçilmiş ve araştırma üç tekrarlamalı olmak üzere 36 lizimetrede yürütülmüştür. Araştırmada çeltikle ilgili bitki boyu, ana sap kalınlığı, salkım uzunluğu, metrekaredeki bitki sayısı, tane verimi, bin tane ağırlığı, kırıklı randıman ve kırıksız randıman gibi özellikler incelenmiştir. İncelenen parametreler üzerine araştırma konularının istatistiksel olarak etkisi olduğu tespit edilmiştir. Tane verimi açısından su uygulamasında geleneksel sulama ile alternatif ıslatma kurutma sulama yöntemi arasında %25 oranında tane verimin azaldığı tespit edilmiştir. Ekim yöntemleri açısından ise, sulu ekim, kuru ekim ve fideleme yöntemleri birbirini takip etmiştir. Yapılan araştırma sonucunda en yüksek tane veriminin suya ekim yönteminde ve geleneksel sulama ile elde edildiği tespit edilmiştir.

Antik çağlardan beri enginar [Cynara cardunculus var. scolymus (L.) Fiori] mutfak ve tıbbi özellikleri nedeniyle büyük değer kazanmıştır. Son yıllarda küresel iklim değişikliğinin kötüleşen etkileri sonucunda hem çevre hem de ekonomi konusunda endişeler artmaktadır. Küresel ölçekte ele alındığında abiyotik stresler, özellikle de tuzluluk, bitkilerin büyüme ve gelişmesini etkilemekte, bitkisel üretimi ve gıda talebinin karşılanmasını sınırlamakta ve gıda güvenliği açısından potansiyel bir tehdit oluşturmaktadır. Bu çalışmada enginar tohumları öncelikle üç farklı sodyum klorür (NaCl) konsantrasyonunda (50, 100 ve 250 mg L-1) sekiz saat bekletilmiş ve gelişen fideler 15 gün aralıklarla aynı NaCl konsantrasyonlarına maruz bırakılmıştır. Daha sonra tuzluluk stresi altında üç enginar çeşidi (Sakız, Bayrampaşa ve Olympus F1) yaprak sayısı, kök uzunluğu, gövde yüksekliği, bitki boyu, klorofil, prolin, yaprakla ilgili su içerikleri ve toplam fenol-antioksidan içerikleri bakımından incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde enginar tohumlarına ve fidelerine uygulanan farklı konsantrasyonlarda NaCl’nin çeşitler arasında farklı etkilere sahip olduğu tespit edilmiştir.

Salinity is one of the most important abiotic stress factors causing serious problems in agricultural areas in the world. In this study aimed to determine the salt stress tolerance of local bread wheat genotypes collected from some provinces of Turkey and provided from seed gene banks in our country in early growth stage. In the research, twenty five local bread wheat genotypes and four registered bread wheat cultivars as standard were used as material. Genotypes were subjected to salt stress germination percentage, radicle length, coleoptile length, shoot length, germination index, root fresh and dry weight, were measured. Germination percentage was decreased significantly by 39.1 % in salt application compared to the control. According to the germination percentages, TR 53869, Kate A1 and Pehlivan genotypes were found to be tolerant to salt stress in early growth stage TGB 000543 and TR 63579 were sensitive. Considering all traits investigated, genotype TR 53869 can be considered as a genotype tolerant to salt stress in early growth stage. It is predicted that this genotype can be used in breeding studies for the areas where salt stress is a problem in wheat.

In this study were investigated that resistance to salinity, heavy metals, drought and calcerous stress in Savrun (Spinacea oleracea L.) spinach. For this aim, 5-6 leafed seedlings were exposed to NaCl (75, 150 and 225 mM); heavy metals (Fe, Ni and Zn 0.2 mg/L), drought (50%) and 0.2% CaCO3 applications for four weeks half-weekly which plants grown under controlled conditions. Depends on result chlorophyll a, chlorophyll b, total cclorophyll, carotenoids, β-caroten and lycopen increased in drought and CaCO3 treatments. Total soluble protein and GuPX activity were found higher in all stress treatments, proline content increased in NiCl2, 75 ve 150 mM NaCl treatments. While APX activity was higher in 75 mM NaCl and ZnCl2; CAT was higher in 150 mM NaCl and others stres treatments except drought. SOD activity were noted higher in drought, CaCO3 and 225 mM NaCl stresses groups. MDA content was lower in all treatments except FeCl3 and, H2O2 were lower in 225 mM NaCl and drought while it was higher in others. As a result, it was found that tolerance of Savrun spinach is higher to CaCO3 and drought but sensitivity of it is higher to 225 mM NaCl, ZnCl2 and FeCl3. Also it was determined that Savrun genotype is moderate tolerance to NiCl2 and 75 Mm NaCl. However parameters of tolerance to stress that treated on spinach seedling showed variability in Savrun spinach.

Bu derleme, tıbbi ve aromatik bitkilerin abiyotik stres toleransını artırmada biyostimülantların rolünü araştırmak amacıyla hazırlanmıştır. Biyostimülantlar, bitki büyümesini teşvik eden ve çevresel stres koşullarına karşı dayanıklılığı artırmada önemli rol oynamaktadır. Kuraklık, tuzluluk, sıcaklık ve ağır metal stresi gibi abiyotik stres türlerinin bitkiler üzerindeki olumsuz etkileri, bu ürünlerin kullanımı ile azaltılabilmektedir. Bu derlemede, biyostimülantların çeşitli türlerini, bu ürünlerin bitki metabolizması üzerindeki etkilerini ve bu uygulamaların bitki kalitesi üzerindeki sonuçları ele alınmıştır. Biyostimülantların tarımda kullanımı, doğal kaynakların korunması, toprak sağlığının iyileştirilmesi ve su kullanımının optimize edilmesi gibi avantajlar sunmaktadır. Ancak, standartlaşma eksikliği, yetersiz bilgi ve farkındalık, regülasyon süreçleri gibi bazı zorluklar, bu ürünlerin yaygın kullanımını sınırlamaktadır. Gelecekte, biyostimülantların etkinliğini artırmak için daha fazla araştırma yapılması ve yeni uygulama stratejilerinin geliştirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Sonuç olarak, biyostimülantlar, tıbbi ve aromatik bitkilerin verimliliğini artırma potansiyeline sahip önemli araçlardır ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının bir parçası olarak dikkate alınmalıdır.

Endojen ve eksojen faktörlere bağlı olan bitki büyüme ve gelişmesi; kuraklık, tuz, yüksek ve düşük sıcaklık derecesi, radyasyon ve ağır metaller gibi abiyotik stres faktörlerinden büyük ölçüde etkilenmektedir. Bitkilerde stresle başa çıkma, olumsuz koşullarda hücre metabolizmasında değişikler yapılması ve savunma mekanizmalarının harekete geçirilmesi ile gerçekleşmektedir. Salisilik asit (SA) bitkilerde bu mekanizmaları harekete geçiren moleküllerden biri olup, özellikle patojen saldırılarına karşı cevap oluşturulmasında etkili olan, içsel bir bitki büyüme düzenleyicisidir. Fenolik bir bileşik olan ve bir bitki hormonu olarak da tanımlanan SA, stres koşulları altında sinyal molekülü olarak görev alarak bitkinin stres koşullarında oluşturduğu cevabı düzenlemekte ve hayatta kalmasını sağlamaktadır. Özellikle eksojen SA uygulamalarının bitkilerde patojenite ile ilişkili genleri aktive ederek hastalıklara direnç sağladığı bilinmektedir. Dışarıdan uygulanan SA’in biyotik stres faktörleri yanında abiyotik stres faktörlerine karşı da bitkinin toleransını artırdığını gösteren çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Eksojen SA uygulamaları domates, biber, mısır ve fasulye gibi farklı bitkilerde uygulanmış ve tuz, yüksek ve düşük sıcaklık, kuraklık ve ağır metal streslerine cevap oluşturmada etkin olduğu belirlenmiştir. Buna karşın bazı çalışmalarda eksojen SA uygulamalarının bazı bitki türlerinde vejetatif ve biyokimyasal içeriklerde inhibe edici özelliğinin bulunduğunun gösterilmesi; SA etkilerinin uygulama dozu, bitki türü ve uygulanma şekline bağlı olarak değişebileceği sonucunu vermektedir.

The study aimed to identify physiological response of potato to drought. For this aim, a drought experiment was carried out by using two different potato varieties, cv. Desiree and Russet Burbank, under environmentally controlled greenhouse conditions. Drought treatment was initiated at 45 days after emergence (early tuber bulking period) by withholding irrigation for 10 days. Physiological traits such as stomatal conductance, transpiration rate, photosynthetic rate, chlorophyll index, leaf temperature, proline content, malondialdehyde (MDA) accumulation and hydrogen peroxide (H2O2) accumulation, in addition, some yield components average tuber weight, number of tubers and plant tuber yield were evaluated in the study. While the first significant decline in stomatal conductance, transpiration rate, and photosynthetic rate of both varieties was occurred at the 5th day of withholding irrigation, the highest decline was observed at 9th and 10th days of withholding irrigation. Proline content in both varieties increased two times at 10th day of withholding irrigation, however, H2O2 accumulation was not changed significantly by drought treatment. Even though MDA accumulation was increased in both varieties under drought stress conditions, the increase was significant in Desiree whereas, it was not significant in Russet Burbank. In addition, while drought treatment did not change the plant tuber yield in both varieties, it caused to a significant decline in average tuber yield of Russet Burbank, being an important trait for marketable tuber yield.

The study aimed to identify physiological response of potato to drought. For this aim, a drought experiment was carried out by using two different potato varieties, cv. Desiree and Russet Burbank, under environmentally controlled greenhouse conditions. Drought treatment was initiated at 45 days after emergence (early tuber bulking period) by withholding irrigation for 10 days. Physiological traits such as stomatal conductance, transpiration rate, photosynthetic rate, chlorophyll index, leaf temperature, proline content, malondialdehyde (MDA) accumulation and hydrogen peroxide (H2O2) accumulation, in addition, some yield components average tuber weight, number of tubers and plant tuber yield were evaluated in the study. While the first significant decline in stomatal conductance, transpiration rate, and photosynthetic rate of both varieties was occurred at the 5th day of withholding irrigation, the highest decline was observed at 9th and 10th days of withholding irrigation. Proline content in both varieties increased two times at 10th day of withholding irrigation, however, H2O2 accumulation was not changed significantly by drought treatment. Even though MDA accumulation was increased in both varieties under drought stress conditions, the increase was significant in Desiree whereas, it was not significant in Russet Burbank. In addition, while drought treatment did not change the plant tuber yield in both varieties, it caused to a significant decline in average tuber yield of Russet Burbank, being an important trait for marketable tuber yield.