Türkiye’nin su kaynakları her geçen gün giderek kirlenmekte ve kişi başına düşen su miktarı ihtiyacı nüfus artışı ile yıldan yıla hızla artmaktadır. Artan nüfusla beraber gıdaya duyulan ihtiyacın artması buna bağlı olarak su tüketiminin artması, atık suların uygun yöntemlerle arıtılarak çeşitli alanlarda özellikle sulama suyu olarak yeniden kullanımının sağlanması günümüzde ön plana çıkmaktadır. Bu kapsamda, Kırklareli il merkezinin kanalizasyon suları mevcut evsel ve endüstriyel arıtma tesislerinde arıtılarak Kırklareli deresine deşarj edilmektedir. Bu çalışma derenin suları ve arıtma tesislerinden salınan suların, sulama suyu kalitesi ve kirlilik durumunun belirlenerek tarımsal amaçlı kullanıma uygunluğunu ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Kırklareli Deresi üzerinde belirlenen istasyonlardan alınan atık su örnekleri mevsimsel olarak alınmıştır. Örnekler üzerinde fiziksel ve inorganik-kimyasal parametreler incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçları değerlendirmek için, Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde yer alan Kıta İçi Yerüstü Su Kaynaklarının Sınıfları (KYSKK) kullanılmıştır. Buna göre; Kırklareli deresi su örneklerinin fiziksel ve inorganik-kimyasal parametreleri açısından mevsimsel olarak kalite sınıfının IV. sınıf olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, elektriksel iletkenlik (EC) ve sodyum adsorpsiyon oranı (SAR) değerlerini temel alan ABD tuzluluk laboratuvarı sınıflandırma sistemine göre C3S1 sınıfına girdiği, fazla tuzlu olmasından dolayı dikkatle kullanılması gerektiği tespit edilmiştir. Su örnekleri ölçüm değerleri üzerinde yapılan tekrarlanan ölçümlü deneme düzeninde varyans analizi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve korelasyon analizi yapılmıştır. İstatiksel açıdan parametreler arasındaki belirgin farklar ve ilişkiler belirlenmiştir.

Tarafımızdan yürütülen çalışmalarda in vitro kültürlerde mezankimal kök hücreleri ve endotelyal hücre hatları kullanılarak suyun IC50 değeri tespit edilerek hücreler üzerindeki pozitif ve negatif etki dozları belirlenmektedir. Buradan elde edilen sonuçlara bağlı olarak, gerekli olması durumda tüm organizmadaki etkileri deney hayvanları üzerinde in vivo olarak incelenebilmektedir. Bu amaçla genç wistar sıçanları deney gruplarına (deney ve kontrol) ayrılarak, su ihtiyaçları 3 ila 6 ay süre ile çalışma alanından temin edilen su örnekleri ile karşılanmaktadır. Belirli zaman noktalarında her bir gruptaki deneklerden kan ve idrar numunesi alınarak rutin biyokimya analizleri ile hemogramı analizlenerek değişimler kaydedilmektedir. Ayrıca aylık periyotlarla örneklemdeki denekler sakrifiye edilerek endojen dokuların genel muayenesi yapılarak histolojik ve kimyasal analizler için karaciğer, böbrek ve kalp dokusundan örnekler alınmaktadır. Doku örneklerinin bir kısmı mikrodalga kullanılarak homojenizat haline getirilir ve element içeriğindeki değişimler ICP_OES ile tayin edilmektedir. Diğer kısmı ise %10’luk formaldehitte tespit edildikten sonra dondurarak kesit alma yöntemine göre 5 um’lik ince kesitleri alınarak histopatalojik olarak incelenmektedir. Bu çalışmalar göstermişti ki su analizlerinde kullanılan bilindik yöntemler çok kıymetli olsa da sitotoksik analiz yöntemiyle yapılan su kalitesi çalışması su kalitesinin direkt canlı doku üzerinde etkilerinin gözlenmesi açısından güvenilirlik sağlamaktadır. Sunulan çalışmada, sonuçlarının çarpıcılığı nedeniyle İncesu Havzasından alınan su numuneleri için yürütülen in vitro sitotoksisite çalışmaları örnek olarak verilmiştir. Elde edilen sonuçlar ışığında in vitro sitotoksisite testlerinin rutin su kalitesi analizlerine eklenmesi gerektiği önerilmektedir.

Bu çalışma, Sinop ili Erfelek ilçesinde bulunan Gümüşsuyu Göleti’nin su kalitesi ve kirliliğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, su kalitesini belirlemede kullanılan fiziksel ve kimyasal su parametreleri, Nisan 2018 – Mart 2019 tarihleri arasında aylık olarak alınan su örneklerinden ölçülmüştür. Bu ölçümler, Gümüşsuyu Göleti’nin bütününü temsil eden dört istasyon için yapılmıştır. İstasyonlar, Gümüşsuyu Göleti’nin doğusu, kuzeybatısı (en derin yeri), güneyi ve batısı olarak seçilmiştir. Çalışma süresince, belirlenen bu dört istasyondan ayda bir su numuneleri alınmış ve elde edilen on iki aylık ortalama değerler (genel ortalama, standart sapma, mevsimsel ortalama) incelenmiştir. Bu dört istasyondan alınan su örneklerinde su kalitesini belirlemek amacıyla çözünmüş oksijen (mg/L), pH, sıcaklık (oC), tuzluluk (ppt), demir (µg/L), kurşun (µg/L), bakır (µg/L), kadmiyum (µg/L), civa (µg/L), nikel (µg/L), ve çinko (µg/L) parametrelerinin analizleri yapılmıştır. Çalışmada, ölçülen su kalitesi parametrelerinin yıllık ortalama değerlerinin istatistiksel verileri mevsimsel olarak da karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak Gümüşsuyu Göleti’nin, Yüzey Suları Su Kalitesi Yönetim Yönetmeliği’ne göre II. sınıf su kalitesine sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, gölette herhangi bir kirlilik problemi olmadığı belirlenmiştir. Ancak, gölet suyu çok sert sular sınıfına girmekle birlikte, yetiştiricilik açısından bu durumun bir sakıncası bulunmamaktadır. Tüm sonuçlar değerlendirildiğinde göletin, alabalık gibi soğuk su türlerinin yetiştiriciliği için uygun olabileceği önerilmektedir.

Şubat 2015-Ocak 2016 tarihleri arasında aylık olarak Munzur Çayı’nda belirlenen iki istasyonda gerçekleştirilen çalışmada fitoplankton dağılımı ile fiziko-kimyasal parametreler belirlenmeye çalışılmıştır. Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği’ne göre suyun kalitesi, sıcaklık, pH, oksijen, amonyum nitrat I. Sınıf özelliği; nitrit ise II. Sınıf özelliği niteliğinde değerlendirilmiştir. Ayrıca II. İstasyon evsel atık sebebiyle organik kirlenme tehdidi altında olduğu belirlenmiş ve bu duruma markerleri olarak bölgedeki fitoplankton dağılımı incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar göstermiştir ki: Munzur Çayı’nda Chlorophyta (6), Bacillariophyta (54), Cyanobacteria (15), Rhodophyta (1), Ochrophyta (1), Euglenophyta (2), Charophyta (3), Miozoa (2) sınıflarına ait toplam 84 takson tespit edilmiştir. Fitoplanktonda organizma sayısı bakımından iki istasyon içinde Bacillariophyta divizyosunun dominant, Cyanobacteria ise subdominant olduğu gözlenmiştir. Fitoplanktonda Bacillariophyta’dan Ulnaria ulna, Nitzschia palea, Bacillaria paradoxa ,Encyonema sp., Navicula sp. ve Nitzschia acicularis türlerinin çoğunlukla bulunduğu; Cyanobacteria üyelerinden Lyngbya sp., Spirulina labyrinthiformis, Oscillatoria labyrinthiformis ve Oscillatoria mougeotii türlerinin ise önem açısından ikinci sırada yer aldığı raporlanmıştır. Chlorophyta, Charophyta ve Euglenophyta türleri ise önemli sayılara ulaşamamışlardır.

The aim of this study is to determine seasonally water quality characteristics irrigation ponds. Surface water samples were collected from three different sampling points in Yenice and Davutköy irrigation ponds (NW Turkey) for four different seasons. The parameters of dissolved oxygen, pH, salinity, electrical conductivity, chemical oxygen demand, biochemical oxygen demand, ammonium, nitrite, nitrate, total hardness, chloride and sodium adsorption rate (SAR) were investigated for Yenice and Davutköy irrigation water quality. According the national and international water quality standards, physicochemical parameters were determined under permissible level. In addition, sampling ponds are located C1−S1 class of ABD salinity diagrams. This result means that salinity and sodium values of water are suitable for ecological system and can be using for irrigation. Furthermore, the microbial quality of irrigation water for the ponds were determined that rate of mesophyll and psychotropic bacteria are connected with temperature. It is detected that the term of low temperature is high level of psychotropic bacteria and the term of high temperature increase the number of mesophyll bacteria. Pearson correlation analysis between the results of the statistical psychotropic aerobic count and temperature significant was found a strong negative correlation (r= -0,635). Fecal pollution indicator as the number of E.coli stations in Davutköy pond in the summer sampling were determined 110 cfu/100ml and 50 cfu/100ml, respectively. E.coli was not detected other stations and sampling time. Finally, according to obtained analysis results are determined that water qualities for Yenice and Davutköy ponds are suitable for agriculture activities.

This study includes some deep underground well waters opened to supply the irrigation water in Tekirdağ province. The sampling was done from 22 wells in the irrigation season period. The parameters such as pH, EC, TDS, Na, Ca, Mg, K, Cl, HCO3, B, NO3-N, Sodium Absorption Ratio and Residual Sodium Carbonate parameters, which were significant in terms of irrigation water classification, were examined in the samplings. According to the results, it was determined that thirteen well waters were in medium salty and eight well waters were in high salty water classes. Besides, Na and HCO3 harms were determined in five and three well waters, respectively. In seven well waters, it was concluded that RCE values were over 2,5 me L-1 and these water were not suitable in the usage of irrigation. As a result of the evaluations in terms of the specific ions, it was determined that CL, B and NO3-N concentrations which were found in three, two and one wells respectively, could create damages in some crops. As a result of the evaluations in terms of salinity and SAR parameters, it was concluded that the usage of T5, T6, T8, T10, T13 and T14 well waters was undesirable and the usage of T9, T11, T12, T16, T17 and T21 well waters can be suggested by the provision of some special conditions (appropriate drainage conditions, appropriate plant selection, coarse textured soils).

Tarafımızdan yürütülen çalışmalarda in vitro kültürlerde mezankimal kök hücreleri ve endotelyal hücre hatları kullanılarak suyun IC50 değeri tespit edilerek hücreler üzerindeki pozitif ve negatif etki dozları belirlenmektedir. Buradan elde edilen sonuçlara bağlı olarak, gerekli olması durumda tüm organizmadaki etkileri deney hayvanları üzerinde in vivo olarak incelenebilmektedir. Bu amaçla genç wistar sıçanları deney gruplarına (deney ve kontrol) ayrılarak, su ihtiyaçları 3 ila 6 ay süre ile çalışma alanından temin edilen su örnekleri ile karşılanmaktadır. Belirli zaman noktalarında her bir gruptaki deneklerden kan ve idrar numunesi alınarak rutin biyokimya analizleri ile hemogramı analizlenerek değişimler kaydedilmektedir. Ayrıca aylık periyotlarla örneklemdeki denekler sakrifiye edilerek endojen dokuların genel muayenesi yapılarak histolojik ve kimyasal analizler için karaciğer, böbrek ve kalp dokusundan örnekler alınmaktadır. Doku örneklerinin bir kısmı mikrodalga kullanılarak homojenizat haline getirilir ve element içeriğindeki değişimler ICP_OES ile tayin edilmektedir. Diğer kısmı ise %10’luk formaldehitte tespit edildikten sonra dondurarak kesit alma yöntemine göre 5 um’lik ince kesitleri alınarak histopatalojik olarak incelenmektedir. Bu çalışmalar göstermişti ki su analizlerinde kullanılan bilindik yöntemler çok kıymetli olsa da sitotoksik analiz yöntemiyle yapılan su kalitesi çalışması su kalitesinin direkt canlı doku üzerinde etkilerinin gözlenmesi açısından güvenilirlik sağlamaktadır. Sunulan çalışmada, sonuçlarının çarpıcılığı nedeniyle İncesu Havzasından alınan su numuneleri için yürütülen in vitro sitotoksisite çalışmaları örnek olarak verilmiştir. Elde edilen sonuçlar ışığında in vitro sitotoksisite testlerinin rutin su kalitesi analizlerine eklenmesi gerektiği önerilmektedir.

This study includes some deep underground well waters opened to supply the irrigation water in Tekirdağ province. The sampling was done from 22 wells in the irrigation season period. The parameters such as pH, EC, TDS, Na, Ca, Mg, K, Cl, HCO3, B, NO3-N, Sodium Absorption Ratio and Residual Sodium Carbonate parameters, which were significant in terms of irrigation water classification, were examined in the samplings. According to the results, it was determined that thirteen well waters were in medium salty and eight well waters were in high salty water classes. Besides, Na and HCO3 harms were determined in five and three well waters, respectively. In seven well waters, it was concluded that RCE values were over 2,5 me L-1 and these water were not suitable in the usage of irrigation. As a result of the evaluations in terms of the specific ions, it was determined that CL, B and NO3-N concentrations which were found in three, two and one wells respectively, could create damages in some crops. As a result of the evaluations in terms of salinity and SAR parameters, it was concluded that the usage of T5, T6, T8, T10, T13 and T14 well waters was undesirable and the usage of T9, T11, T12, T16, T17 and T21 well waters can be suggested by the provision of some special conditions (appropriate drainage conditions, appropriate plant selection, coarse textured soils).

Bu çalışma; Şanlıurfa ve Gaziantep sınırları içinde bulunan Karkamış Baraj Gölü’nün fiziko-kimyasal özelliklerini ortaya çıkarmak amacıyla Ocak-Aralık 2015 tarihleri arasında belirlenen 5 istasyonda yüzey ve 4 ve 8 m derinliklerden su örnekleri alınarak gerçekleştirilmiştir. Alınan su örneklerinde yıl boyunca sıcaklık, pH, çözünmüş oksijen, elektriksel iletkenlik, amonyum azotu, nitrat azotu, orto fosfat fosforu, toplam azot ve toplam fosfor ölçülmüş olup tespit edilen değerler sırasıyla; sıcaklık (14,3-21,6°C ortalama: 9,4), pH (8,4-9,1-7,8), çözünmüş oksijen (9-10-11,8 mg L-1), elektriksel iletkenlik (251-332-412 µS cm-1) amonyum azotu (0,003-0,069-0,194 mg L-1), nitrat azotu (1,549-2,292-3,473 mg N L-1), nitrit azotu (0,001-0,006-0,053 mg L-1), orto fosfat fosforu (0,007-0,034-0,076 mg L-1), toplam azot (0,722-1,154-1,696 mg L-1), toplam fosfor (0,007-0,016-0,026 mg L-1) bulunmuştur. Karkamış Baraj Gölü’nde fizikokimyasal parametrelerin aylık olarak farklı derinliklerde değişimini izleyerek, su kalitesi özelliklerine ve sucul yaşam açısından uygunluk seviyesi ile Yüzeysel Su Kalitesi Yönetim Yönetmenliğine göre I. Sınıf yüksek kaliteli su sınıfında olduğunu göstermektedir.

Şubat 2015-Ocak 2016 tarihleri arasında aylık olarak Munzur Çayı’nda belirlenen iki istasyonda gerçekleştirilen çalışmada fitoplankton dağılımı ile fiziko-kimyasal parametreler belirlenmeye çalışılmıştır. Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği’ne göre suyun kalitesi, sıcaklık, pH, oksijen, amonyum nitrat I. Sınıf özelliği; nitrit ise II. Sınıf özelliği niteliğinde değerlendirilmiştir. Ayrıca II. İstasyon evsel atık sebebiyle organik kirlenme tehdidi altında olduğu belirlenmiş ve bu duruma markerleri olarak bölgedeki fitoplankton dağılımı incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar göstermiştir ki: Munzur Çayı’nda Chlorophyta (6), Bacillariophyta (54), Cyanobacteria (15), Rhodophyta (1), Ochrophyta (1), Euglenophyta (2), Charophyta (3), Miozoa (2) sınıflarına ait toplam 84 takson tespit edilmiştir. Fitoplanktonda organizma sayısı bakımından iki istasyon içinde Bacillariophyta divizyosunun dominant, Cyanobacteria ise subdominant olduğu gözlenmiştir. Fitoplanktonda Bacillariophyta’dan Ulnaria ulna, Nitzschia palea, Bacillaria paradoxa ,Encyonema sp., Navicula sp. ve Nitzschia acicularis türlerinin çoğunlukla bulunduğu; Cyanobacteria üyelerinden Lyngbya sp., Spirulina labyrinthiformis, Oscillatoria labyrinthiformis ve Oscillatoria mougeotii türlerinin ise önem açısından ikinci sırada yer aldığı raporlanmıştır. Chlorophyta, Charophyta ve Euglenophyta türleri ise önemli sayılara ulaşamamışlardır.