Short term preservation of ram semen with different extenders | Koç spermasının farklı sulandırıcılar ile kısa süre saklanması

English. The objective of the present study was to evaluate the changes in daily spermatozoa motility, hypoosmotic resistance test, dead and abnormal spermatozoa rates of ram semen was diluted and stored at 4ºC. A total of 25 ejaculates were collected from five rams via an artificial vagina to evaluate the spermatological features of ram semen. Thereafter, an additional 25 ejaculates were collected for the dilution process. The ejaculates were pooled and diluted with five different extenders namely Tris (T), sodium citrate (SC), milk-powder (M), glucose phosphate (GP) extenders of which include egg-yolk, and AndroMed® (A) egg-yolk free diluent. Being preserved at 4ºC, the spermatological properties were daily evaluated until no motile spermatozoon was observed. It was observed that certain spermatological properties of ram semen were in optimal range. After dilution process, all spermatological parameters were influenced by the storage time and extenders (P< 0.01). However the extenders had no effect on primary spermatological parameters of ram semen. Contrary to the gradual decrease in spermatozoa motility and hypoosmotic swelling test (HOST) value, the dead and abnormal spermatozoa rates increased gradually during the storage period. In addition, significant correlations were found between the spermatozoa motility and HOST and dead and abnormal spermatozoa rates (r: 0.8, r: -0.8, and r: -0.9, respectively, P< 0.01). In conclusion, the spermatological features of ram semen diluted with T and SC and preserved at 4ºC for a short term was found to be better preserved in a longer period than that of diluted by M, A and GP.

Turkish. Sulandırılarak 4ºC'de saklanan koç spermasındaki günlük spermatozoa motilitesi, hypoosmotik rezistans test, ölü ve anormal spermatozoa oranlarındaki değişimleri araştırmak amacıyla yapılan bu çalışmada kullanılan 5 koçtan sun'i vagina yardımıyla toplam 25 ejakulat spermatolojik özellikleri değerlendirmek, 25 ejakulat da sulandırma işlemleri için toplandı. Ejakulatlar 5 farklı sulandırıcı, yumurta sarısı içeren Tris- (T), sodium citrate (SC), süt tozu (M) ve glucose phosphate (GP) ve yumurta sarısı içermeyen AndroMed® (A) ile sulandırıldı. Daha sonra 4ºC'de saklanarak spermatolojik özellikler motil spermatozoon görülmeyene kadar günlük olarak değerlendirildi. Koçların bazı spermatolojik özelliklerinin normal sınırlar içerisinde olduğu gözlendi. Sulandırma işlemi sonrasında ise bütün spermatolojikal parametrelerin saklama süresinden ve sulandırıcılardan etkilendiği (P< 0.01) tespit edildi. Ancak sulandırıcıların sulandırma sırasındaki spermatolojik özelliklere etkisi gözlenmedi. Saklama süresince spermatozoa motilitesi ve hypoosmotic swelling test (HOST) değerleri kademeli olarak azalırken ölü ve anormal spermatozoa oranlarının yine kademeli olarak arttığı belirlendi. Ayrıca spermatozoa motilitesi ile HOST ve ölü ve anormal spermatozoa oranları arasında önemli ilişkiler bulundu (sırasıyla r: 0.8, r: -0.8, r: -0.9, P< 0.01). Sonuç olarak, 4ºC'de sulandırılarak kısa dönem saklanan koç spermasının spermatolojik özelliklerinin T ve SC ile sulandırılanlarda M, A ve GP ile sulandırılanlardan belirgin olarak daha iyi ve daha uzun süre korunduğu sonucuna varılmıştır.