Ekmeklik buðday ýslah programlarýnda gluten kalitesinin deðerlendirilmesi için glutoPik parametrelerinin kullanýlabilirliðinin araþtýrýlmasý | Investigating the availability of glutoPeak parameters for evaluation of gluten quality in bread wheat breeding programs

English. Gluten quality is one of the basic criteria in the evaluation of baking properties of flour. Determination of gluten quality with fast, easy and reproducible methods is great importance for wheat breeding programs. GlutoPeak parameters bring significant advantages in this respect. In this study, it was investigated the availability of GlutoPeak parameters in quality evaluation of material in breeding programs. For this purpose four basic flours supplied from market and crossing nursery material in bread wheat breeding program were evaluated in terms of GlutoPeak properties. As a result the analysis of market flour gluten maximum resistance (BEM), 15s after maximum peak (PM) and 15s before maximum peak (AM) parameters were thought to be quite useful for breeding programs. From these parameters especially BEM and PM parameters were found distinguishing between parents in crossing nursery. It is necessary detailed studies about AM parameter. In coming years after a more comprehensive assessment it is thought to use the promising parents in development of new high-quality wheat varieties for production of different purpose-flour.

Turkish. Gluten kalitesi buðday ununun piþme özelliklerinin deðerlendirilmesinde temel kriterlerin baþýnda gelir. Gluten kalitesinin hýzlý, kolay ve tekrarlanabilir metotlarla belirlenmesi buðday ýslah programlarý için büyük önem arz etmektedir. GlutoPik parametreleri bu anlamda oldukça önemli bilgiler saðlamaktadýr. Bu çalýþmada, GlutoPik parametrelerinin ýslah programlarýnda materyalin kalite deðerlendirilmesinde kullanýlabilirliðini araþtýrýlmýþtýr. Bu amaçla piyasadan temin edilen dört temel un grubuna ait unlar ve ekmeklik buðday ýslah programýndaki melez bahçesi materyali GlutoPik özellikleri bakýmýndan deðerlendirilmiþtir. Piyasadan temin edilen unlarýnýn analizi sonucunda gluten maksimum direnci (BEM), gluten maksimum dirençten 15 s sonraki direnç (PM) ve gluten maksimum dirençten 15 s önceki direnç (BM) deðerlerinin ýslah programlarýnda oldukça yararlý olabileceði öngörülmüþtür. Bu parametrelerden melez bahçesinde özellikle BEM ve PM deðerleri ebeveynler arasýnda ayýrt edici bulunmuþtur. BM deðeri konusunda daha ayrýntýlý çalýþmalar yapýlmasý gerekmektedir. Önümüzdeki yýllarda daha kapsamlý deðerlendirme sonrasý çalýþmada öne çýkan ebeveynlerin farklý amaçlý un üretimi için kalitesi yüksek yeni buðday çeþitlerin geliþtirilmesinde kullanýlmasý düþünülmektedir.

Summaries (En, Tr)