Gıda ve yem mikrobiyoloji laboratuvarlarında seçilmiş riskler ile risk kaynaklarına ilişkin kontrol mekanizmaları | Control mechanisms about selection risk with risk resources in the food and feed microbiology laboratories

English. Risk is a situation or event that may result in unexpected harm, or may prevent an organization from reaching their founding purposes, strategic goals, and targets, and fulfilling their main operations. Risk assessment and identification of opportunities were a part of laboratory quality management in the 2017 revision of the General Requirements for the adequacy of ISO / IEC 17025 Test and Calibration Laboratories. This study is to describe the possible risks and their impact, uncovering opportunities on food and feed microbiology laboratories and to take action according to risk assessment scores. Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats, or SWOT analysis were used to assess the risks identified. Then, risk scores were calculated by reviewing the effects and possibilities of risks at certain time intervals depending on the changing activities and events for the risks. According to the results obtained in the risk score, it was determined whether the risk action plans will be made with the type of risk, the answers to the risks, explanations and additional measures to be taken. For this purpose, determined risks should first be evaluated. For evaluated risks, the impact and probability of risks should be reviewed and risk scores should be calculated in certain time intervals depending on changed activities and events. According to results of risk scores (1-25), it should be determined whether risk action plans will be made with the risk type, risk responses, remarks and additional measures to be taken. In the result of this study, risk assessment has been performed according to the risk score, a number between 1-25 on a score scale obtained from the multiplication of a risk probability value between 1-5 points and the risk impact. As a result of the research, the risk score of the laboratory working with the previous system 9.84±0,55 and 4.92±0.27 new system was determined as and point respectively (p<0.05). It is thought that when the risk assessment is done properly it will contribute to the development of the laboratory.

Turkish. Risk, bir kurumun kuruluş amaçları ile stratejik amaçve hedeflerine ulaşmasına, temel faaliyetlerinin yerine getirilmesine engelolabilecek veya beklenmeyen zararlara yol açabilecek durum ya da olaylardır. ISO/ IEC 17025 Test ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin GenelŞartlar Standardının 2017 yılı revizyonunda risk belirlenmesi laboratuvarkalite yönetiminin bir parçası olmuştur. Bu çalışmada gıda ve yem analizlerininyapıldığı bir mikrobiyoloji laboratuvarlarında olası muhtemel riskler veetkilerinin belirlenmesi ile risk değerlendirme skorlarına göre aksiyonalınması çalışması anlatılmıştır. Strengths (Güçlü Yönler), Weaknesses(Zayıf Yönler), Opportunities (Fırsatlar), Threats(Tehditler) yani SWOTanalizi yapılarak tespit edilen riskler değerlendirilmiştir. Ardından, riskleriçin değişen faaliyetlere ve olaylara bağlı olarak belirli zaman aralıklarındarisklerin etki ve olasılıkları gözden geçirilerek risk skorları hesaplanmıştır.Risk skorunda elde edilen sonuçlara göre riskin türü, risklere verilecekcevaplar, açıklamalar ve alınacak ek önlemler ile risk eylem planlarınınyapılıp yapılmayacağı belirlenmiş. Risk değerlendirmesi, 1-5 puan arasındakirisk olasılığı ile risk şiddetinin çarpımı sonucunda elde edilen 1-25 puanarasındaki risk skoru puan skalası üzerinden denk gelen sayıya göre yapılmıştır. Araştırma sonucunda, eski ve yeni sistem ile çalışanlaboratuvara ait risk puanı sırasıyla 9,84±0,55ve 4,92±0,27 olarak belirlenmiştir (p<0,05). Risk değerlendirmesinin uygunşekilde yapıldığı zaman laboratuvarın gelişmesine katkıda bulunacağıdüşünülmektedir.