Sukcesja leśna i zalesianie gruntów rolnych jako aktualne wyzwanie prac urządzeniowo-rolnych

Polish. Wyłączenie gruntów z produkcji rolnej uwarunkowane jest wieloma czynnikami– zarówno warunkami przyrodniczymi (jakość gleby, odległość od większych kompleksów leśnych), jak i pozaprzyrodniczymi – struktura działek rolnych, ich powierzchnia i kształt, zmiana struktury demograficznej mieszkańców wsi (migracja do miast, podejmowanie pozarolniczej działalności gospodarczej). Grunty wyłączone z produkcji rolnej podlegają sukcesji wtórnej co wpływa (niekorzystnie) na przyległe grunty nadal użytkowane rolniczo. Istotne jest rozpoznanie przyczyn wyłączania gruntów z produkcji rolnej oraz inwentaryzacja takich obszarów w ramach programów prac urządzeniowo-rolnych poprzedzają- cych scalenia i wymiany gruntów. Pozwala to na właściwe sterowanie rozwojem obszarów wiejskich oraz poprawę struktury przestrzennej gospodarstw rolnych. Przeprowadzenie prac scaleniowych umożliwia racjonalną gospodarkę gruntami rolnymi – możliwe będzie wskazanie obszarów, które z różnych względów wyłączone z produkcji rolnej tworzyć mogą „bufory” między kompleksami leśnymi a gruntami rolnymi.

English. Exclusion of land from agricultural production is conditioned by many factors – both natural conditions (soil quality, distance from larger forest complexes) and nonnatural areas – structure of agricultural plots, their size and shape, change of demographic structure of rural residents (migration to cities, non-agricultural activities business). Land excluded from agricultural production is subject to secondary succession, which affects (unfavorably) adjacent land still used for agriculture. It is important to recognize the reasons for excluding lands from agricultural production and to inventory such areas as part of the farm-arrangement programs preceding the consolidation and exchange of lands. It allows for proper control over the development of rural areas and improvement of the spatial structure of farms. The implementation of the consolidation works enables rational management of agricultural land – it will be possible to identify areas that for various reasons excluded from agricultural production can form „buffers” between forest complexes and agricultural land.

Polish. sukcesja wtórna, prace urządzeniowo-rolne, scalenia, zalesianie

English. secondary succession, arrangement and agricultural works, consolidation, afforestation

10

51-63

4