Usuwanie wyrobów zawierających azbest z obszarów wiejskich

Polish. Jednymi z najczęściej występujących odpadów niebezpiecznych na terenach wiejskich w Polsce są wyroby zawierające azbest. Głównym celem pracy było wykonanie inwentaryzacji azbestowych pokryć dachowych w wybranym sołectwie Polski południowej. Do analiz wybrano sołectwo Skoczyki w gminie Lipnica Wielka. W przeprowadzonej inwentaryzacji (listopad 2014 r.) uwzględniono rodzaj azbestu, stopień pilności jego usunięcia oraz powierzchnię i/lub masę. Ponadto celem pracy było określenie postępu w usuwaniu wyrobów azbestowych w tym sołectwie w relacji do danych z roku 2011. Wyniki badań porównano z tempem usuwania azbestu z sołectwa Gołaczewy w gminie Wolbrom. W pracy obliczono również całkowity koszt demontażu, transportu oraz unieszkodliwienia azbestowych pokryć dachowych z analizowanych wsi na najbliższym składowisku odpadów niebezpiecznych (zgodnie z „zasadą bliskości”). W wyniku inwentaryzacji stwierdzono, że liczba gospodarstw z azbestowymi pokryciami dachowymi zmniejszyła się o 21% w sołectwie Skoczyki oraz o 35% w sołectwie Gołaczewy. Na zinwentaryzowanym obszarze najczęściej spotykanym typem azbestowego pokrycia dachowego była płyta falista. Koszt usunięcia odpadów azbestowych z terenu sołectwa Skoczyki wynosi: 400 tys. zł, zaś z sołectwa Gołaczewy około 150 tys. zł. Na podstawie analiz stwierdzono, że na terenie badanych sołectw wciąż znajdują się wyroby zawierające azbest, sklasyfikowane ne do I stopnia pilności ich usunięcia, a więc takie które powinny były zostać unieszkodliwione bezzwłocznie po pierwszej (gminnej) inwentaryzacji, która odbyła się w obu przypadkach kilka lat temu. Gminy, w których położone są analizowane sołectwa, pozyskały zewnętrzne środki na demontaż, transport i zagospodarowanie wyrobów zawierających azbest. Największy problem w usuwaniu azbestu z terenu Polskiej wsi, stanowi wciąż koszt wymiany pokrycia dachowego, który nie jest refundowany.

English. Products containing asbestos are still one of the most frequently occurring hazardous waste in rural areas in Poland. The main aim of this study was to implement an inventory of asbestos roofs materials in selected Polish village. Skoczyki village in the Lipnica Wielka municipality was selected for analysis. The type of asbestos, the level of removal urgency, and the surface or weight of asbestos were inventoried in November 2014. The aim of this study was to determine the progress in removing products containing asbestos in relation to the data from 2011. The results were compared with the rate of removal of asbestos from Gołaczewy village located in the Wolbrom municipality. The cost of dismantling, transport and disposal of asbestos roofs from analyzed villages, on the nearest landfill of hazardous waste were calculated in this work. In Skoczyki village the number of households with asbestos roofs have decreased by 21% and 35% in Gołaczewy village in the analized period. The most frequently type of asbestos roofs was wavy board. The costs of disposal of this hazardous wastes from Skoczyki are: 400000 PLN, and in the Gołaczewy village: 150000 PLN. In the analyzed area, products containing asbestos are still present, classified as I level of removal urgency. Municipalities, where analysed villages are located have increased funds for removal, transportation and disposal of asbestos-containing products. Replacing the roof covering is still not refunded in Poland, so the costs of this operation are the biggest problem in asbestos removal operation.

Polish. azbest, azbestowe pokrycie dachowe, odpady niebezpieczne

English. asbestos, azbestos roof, hazardous waste

10

109-119

1