Adventitious shoot regeneration in grasspea (Lathyrus sativus L.) | Yaygın mürdümük (Lathyrus sativus L.)'te adventif sürgün rejenerasyonu

English. Grasspea is an important and high yielding forage species in providing quality roughage necessary for livestock. The study aimed to develop a rapid and reliable regeneration protocol for grass pea. The cotyledon node explants were excised from the in vitro grown seedlings fo grasspea and cultuıred on MS medium containing different concentrations of TDZ. TDZ has structure that does not contain purine and is therefore more effective compared to number of other cytokinines. The study reports maximum shoot regeneration frequency of 100% on MS medium containing 0.2 mg/l TDZ. Maximum number of 11.83 and 10.56 shoots per explant were recorded on MS medium containing ile 0,2 mg/L TDZ ve 300 mg/L Casein hdyrolsate and 0.2 mg/l TDZ respectively. No statisitical difference was recorded among all regeneration medium for shoot length. Sixty percent rooting was achieved by pulse treating regenerated shoots with 100mg/l IBA for 5 and 7.5 minutes. In conclusion, a successful regeneration protocol was developed in grass pea using cotyledon node explant in a very short time period.

Turkish. Yaygın mürdümük, yem verimi ve kalitesi açısından hayvancılığın ihtiyacı olan kaba ve kesif yem açığının kapatılmasında önemli yere sahip bir baklagil bitkisidir. Bu çalışmada, mürdümük ıslah çalışmalarının değişik aşamalarında bitki çoğantımında kullanılabilecek hızlı ve etkili bir sürgün rejenerasyon sistemi geliştirmek amaçlanmıştır. Baklagil yem bitkileri içerisinde önemli bir tarımsal potansiyele sahip yaygın mürdümük bitkisine ait kotiledon boğum eksplantları farklı oranlarda TDZ içeren Murashige ve Skoog (MS) besin ortamlarında kültüre alınmıştır. Purin olmayan sitokinin terkibi (bileşimi) olan TDZ, bitki türlerinin büyük bir çoğunluğunda diğer kullanılan geleneksel sitokininlerden daha güçlü bir etki göstermektedir. Bu çalışmada, en fazla sürgün, % 100 ile 0.2 mg/L TDZ içeren besin ortamında; en yüksek eksplant başına sürgün sayısı ise 11,83 adet ile 0,2 mg/L TDZ ve 300 mg/L Casein hdyrolsate ve 10,56 adet ile 0,2 mg/L TDZ içeren besin ortamlarından elde edilmiştir. başarılı adventif sürgün gelişimi oluşturduğu ve sürgün uzunluğu üzerine farklı TDZ dozları arasındaki farklılığın istatistiksel olarak önemli olmadığı belirlenmiştir. Köklenme oranı bakımından IBA'da 5 ve 7.30 dk'da bekletme sürelerinde arasında istatistiksel olarak önemli bir farklılık oluşmazken, her iki bekletme süresinde de % 60'ın üzerinde köklenme oranına ulaşılmıştır. Sonuç olarak, bu çalışmada yaygın mürdümük bitkisinin kotiledon boğumlarından kısa sürede ve yüksek frekansta bir adventif sürgün rejenerasyon sistemi geliştirilmiştir.