Diyarbakır şartlarında soya için en uygun ekim zamanı ve tohum miktarının belirlenmesi

English. This study was conducted to determine the effect of six seed rates (30, 35, 40, 45, 50 and 55 seed/ m2) and six different sowing dates (15 th April, 1 th May, 15 th May, 1 th June, 15 th June and 30 th June) aplications on the yield and yield components of the soybean. The selected soybean cultivars such as NE 3399 and UMUT 2002 which were classified in different maturity groups in Diyarbakır conditions in 2004, 2005 and 2006 years. The result of this study indicated that the cultivars were significantly influenced by the different seed rates and different sowing dates. Average seed yield, oil and protein content changed from (192.0-208.2 kg/da), (% 18.92-20.02) and (% 30.14-32.87) respectively, according to three years findings with respect to sowing dates and the most suitable sowing date applications were appointed 15 th April and 30 th June sowing dates applications. According to the cultivars; the highest seed yield was obtained from NE 3399 cultivar, and the lowest seed yield was obtained from the UMUT 2002 cultivar. The highest oil content was obtained from NE 3399 cultivar, and the lowest oil content was obtained from the UMUT 2002 cultivar. The highest protein content was obtained from NE 3399 cultivar, and the lowest protein content was obtained from the UMUT 2002 cultivar.

Turkish. Bu çalışma: Diyarbakır şartlarında 2004, 2005 ve 2006 yıllarında farklı olgunlaşma grubuna giren NE 3399 ve UMUT 2002 çeşitlerinin altı farklı tohumluk miktarı ( 30, 35, 40, 45, 50 ve 55 tohum/m2) uygulaması ve altı farklı ekim zamanı ( 15 Nisan, 1 Mayıs, 15 Mayıs, 1 Haziran, 15 Haziran ve 30 Haziran) uygulamalarının soyanın verim ve verime etkili bazı karakterleri üzerine etkisini belirlemek amacı ile yapılmıştır. İncelenen özellikler yönünden çeşitlerin farklı tohumluk miktarı ve ekim zamanı uygulamalarından önemli derecede etkilendikleri görülmüştür. Ekim zamanı bakımından dekara ortalama tohum verimleri üç yıllık ortalamaya göre, (192.0-208.2 kg/da), ortalama yağ oranı (% 18.92-20.02) ve ortalama protein oranı ise (% 30.14-32.87) arasında değişim gösterip, en uygun ekim zamanı 15 Nisan ve 30 Haziran ekim uygulamaları olmuştur. Çeşitlere göre ise en yüksek tohum verimi NE 3399 çeşidinden saptanırken, en düşük tohum verimi UMUT 2002 çeşidinden saptanmıştır. En yüksek yağ oranı NE 3399 çeşidinden saptanırken, en düşük yağ oranı UMUT 2002 çeşidinden saptanmıştır. En yüksek protein oranı ise NE 3399 çeşidinden saptanırken, en düşük protein oranı UMUT 2002 çeşidinden saptanmıştır.