Mononuclear leukocyte DNA damage on higher cells caused by eco-friendly pesticides and their analysis using CASP programme | Çevre dostu pestisitlerin yüksek yapılı hücrelerde neden olduğu tek hücre lökosit DNA hasarı ve CASP programı ile analizi

English. The common use of pesticides for domestic and agricultural purpose is a major concern for public health. Since many in vitro studies revealed that the use of pesticides had genotoxic effects on human health and targeted organisms, the use of environmentally friendly pesticides aimed to prevent or reduce the negative effects of those chemicals on non-targeted organisms. In the present study, the genotoxicity of so called eco-friendly pesticides such as dimethoate (400-, 200 μg ml-1), methyl parathion (360-, 180 μg ml-1) and alphacypermethrin (100-, 50 μg ml-1) was evaluated with their corresponding advised and low doses, respectively, on the induction of DNA damage in human peripheral blood lymphocytes (PBL) using the single cell gel electrophoresis assay (SCGE assay or comet assay) immediately after 30 min of treatment for the mononuclear leukocyte DNA damage. The chemicals tested on whole blood samples showed that the advised or even lower doses of each pesticide caused extensive DNA damage. The expression of DNA damage was also compared with that of CASP programme.

Turkish. Tarımsal alanlarda ve evlerimizde yaygın olarak kullanılan pestisitler halk sağlığı için büyük önem arz etmektedir. Pestisit kullanımının hedef organizmalar ve insan sağlığı üzerine genotoksik etkilerinin olduğu birçok in vitro çalışma ile ortaya konulması sebebiyle, bu kimyasalların hedef olmayan organizmalar üzerinde meydana gelen olumsuz etkilerini önlemek ya da azaltmak için çevre dostu pestisitlerin kullanılması hedeflenmiştir. Bu çalışmada, çevre dostu olarak bilinen pestisitlerden dimethoate (400-, 200 μg ml-1), methyl parathion (360-, 180 μg ml-1) and alphacypermethrin (100-, 50 μg ml-1)'in tavsiye edilen ve düşük dozlarının insan periferal kan hücrelerindeki DNA hasar oluşumu üzerine genotoksik etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, kan örneklerine 30 dk süresince farklı dozlarda çevre dostu pestisitler uygulandıktan hemen sonra tek hücre jel elektroforezi (SCGE ya da comet analizi) kullanılarak, tek çekirdekli lökosit DNA hasarı incelenmiştir. Sonuçlar bu kimyasalların tavsiye edilen ya da tavsiye edilenden daha düşük dozlarının bile büyük oranda DNA hasarına neden olduğunu göstermiştir. Elde edilen DNA hasarının durumu CASP programı kullanılarak kıyaslama yoluna gidilmiştir.