Karayaka Koyunlarında Gonadotropin Salgılatıcı Hormon Uygulamasının (GnRH) Ovaryum Aktivitesi Üzerine Etkisi

Turkish. Bu çalışmanın amacı, Karayaka koyunlarında dönem içi gonadotropin salgılatıcı hormon (GnRH) uygulamasının kızgınlık gösterme oranı ve ovaryum aktivitesi üzerine etkisini belirlemektir. Çalışmada en az iki doğum yapmış ve benzer vücut ağırlığına sahip 20 baş Karayaka ırkı koyun hayvan materyali olarak kullanılmıştır. Deneme başında tüm koyunlara ovaryum üzerinde mevcut olabilecek olan korpus luteum (CL)’un yıkımı için 1 ml PGF2α kas içi enjekte edilmiştir. PGF2α uygulamasından 9 gün sonra ise koyunlar rastgele iki eşit gruba ayrılmıştır. Birinci gruptaki koyunlara (n=10) 40 mg flugestone asetat içeren sünger vajina içine yerleştirilmiştir ve bu uygulamadan 14 gün sonra süngerler çıkartılarak, 1 ml PGF2α kas içi enjekte edilmiştir. PGF2α enjeksiyonunu takiben 36 saat sonra 1 ml GnRH kas içi enjekte edilmiştir. İkinci gruptaki koyunlara (n=10) ise mevcut olabilecek olan korpus luteum (CL)’un yıkımı için 1 ml PGF2α kas içi enjeksiyonun dışında herhangi bir uygulama yapılmamış olup, bu grup çalışmamızın kontrol grubunu oluşturmuştur. Bu işlemleri takiben her iki gruptaki bütün koyunlar Karayaka koçuna verilmiş ve 72 saat boyunca kızgınlık gösteren koyunlar belirlenmiştir. Kızgınlık taramasının sonunda bütün koyunlar kesime sevk edilmiş ve her iki ovaryum üzerindeki küçük (1-3 mm), büyük (>3 mm) ve toplam folikül sayısı ve CL sayısı belirlenmiştir. GnRH uygulaması yapılan koyunlar (%100) kontrol grubundaki koyunlara (%70) göre daha yüksek oranda kızgınlık göstermişlerdir. GnRH uygulaması yapılan koyunların her iki ovaryumundaki küçük ve toplam folikül sayısının ve CL sayısının, kontrol grubundaki koyunlarınkinden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ancak büyük folikül sayısı bakımından deneme grupları arasında bir farklılık tespit edilmemiştir. Sonuç olarak bu çalışmada mevsim içi dönemde Karayaka koyunlarında sünger uygulaması sonrasındaki GnRH uygulamasının kızgınlık gösterme oranını yükselttiği ve ovaryum aktivitesini arttırdığı tespit edilmiştir.