Fotogrametryczna inwentaryzacja powykonawcza odcinka drogi leśnej z zastosowaniem bezzałogowego statku powietrznego (BSP)

Polish. Konstrukcje inżynierskie wznoszone w Lasach Państwowych muszą być wykonywane według określonych procedur technicznych. W budownictwie drogowym prace kontrolujące zgodność prowadzonej budowy z projektem polegają m.in. na kilkakrotnym sprawdzaniu: rzędnych korytowania, rzędnych kolejnych warstw podbudowy i nawierzchni, stopnia ich zagęszczenia czy wymiarów konstruowanych elementów. W pracy skupiono się na zbadaniu możliwości i efektów zastosowania nowoczesnych metod otrzymywania materiałów o charakterze metrycznym w inwentaryzacji powykonawczej. Do uzyskania odpowiedniego produktu metrycznego zastosowano bezzałogowy statek powietrzny, który za pomocą wbudowanej kamery fotograficznej zebrał odpowiednie dane w postaci filmu. Obróbka materiału fotograficznego, przy użyciu specjalistycznego oprogramowania, doprowadziła do powstania odpowiednich produktów metrycznych. Zastosowano się do zasady, zgodnie z którą obiekt należy fotografować wraz z widoczną na zdjęciach oraz pomierzoną geodezyjnie siecią referencyjną w postaci punktów rozmieszczonych poza granicami robót ziemnych. Budowle liniowe (drogi) wymagają wielu takich punktów przy jednym obiekcie. Założona sieć referencyjna musi być trwała, jeśli planuje się wykonanie kolejnych pomiarów do porównań. Ze względu na trudne warunki budowy dróg w lesie i wysoki drzewostan sąsiadujący z pasem terenu, na którym prowadzono roboty, oraz specyficzne wymagania dotyczące realizacji nalotów wymuszony został niski pułap lotu dla uniknięcia zasłaniania powierzchni obiektu przez korony drzew. W takich warunkach właściwy kontakt używanego sprzętu z satelitami i systemem GPS jest utrudniony lub czasem niemożliwy. Skutkuje to zazwyczaj rezygnacją z predefiniowania trasy lotu i automatycznej jej realizacji – sterowanie odbywa się „ręcznie”, z dużym ryzykiem uszkodzenia sprzętu. Te same okoliczności towarzyszyły lotowi wykonanemu na potrzeby przedstawionego opracowania. Przedstawiono efekty opracowania ok. sześćdziesięciometrowego odcinka nowo wybudowanej drogi gospodarczej (szlaku operacyjnego) na stokach góry Kostrza w Nadleśnictwie Limanowa, na którym zlokalizowano przepust z umocnieniami wlotu i wylotu oraz składnicę drewna z płyt betonowych. Do analiz fotogrametrycznych z wykonanych filmów wybrano 1 280 klatek. Uzyskano numeryczny model pokrycia terenu oraz ortomozaikę, na których można pomierzyć długości i powierzchnie, wykonać przekroje podłużne i poprzeczne, a także określić współrzędne przestrzenne dowolnego punktu, jeśli zastosowany układ referencyjny został nawiązany do istniejącej sieci geodezyjnej. Powtórzenie pomiarów – np. po zabudowaniu kolejnej warstwy podbudowy czy nawierzchni – pozwoliłoby na obliczanie objętości (zużycia materiału) na zasadzie różnicy kolejnych rastrów numerycznych modeli terenu. Materiały uzyskane tą drogą mogą być wielokrotnie i w łatwy sposób użyte do dalszych prac, kontroli i porównań, a także do określania stopnia zużycia szlaku w konkretnych warunkach eksploatacji.

Polish. lasy górskie, szlaki operacyjne, budowa szlaków, inwentaryzacja powykonawcza, fotogrametria, nalot niskiego pułapu

20

185-207