Farklı Dozlarda Uygulanan Fe3O4 Nanopartikülünün Tuz Stresi Altında Yetiştirilen Çilek (Fragaria × ananassa Duch, cv. ‘Albion’) Bitkilerinin Büyüme Özellikleri Üzerine Etkisi

Çilek (Fragaria × ananassa Duch.) bitkileri, hem ekonomik değeri hem de besin değeri nedeniyle önemli bir tarımsal üründür. Ancak, tuzluluk stresi çileklerin verimini ve kalitesini olumsuz yönde etkileyen önemli çevresel faktörlerden biridir. Son yıllarda, nanoteknoloji alanındaki ilerlemeler, bitki beslenmesinde ve stres yönetiminde yeni yaklaşımlar sunmuştur. Bu çalışma, farklı tuzluluk seviyelerinde (T0, T30 ve T60 mM NaCl) yetiştirilen çilek bitkilerine değişik dozlarda demir (II, III) oksit (Fe3O4) nanopartikül (NP0, NP0.01, NP0.1, NP1 mg L-1) uygulamalarının bitki gelişimi üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada gövde uzunluğu (mm), kök uzunluğu (cm), yaprak sayısı (adet), kök-gövde yaş ve kuru ağırlıkları (g), yaprak alanı (cm2) ve yaprak oransal su içeriği (%) belirlenmiştir. Tuz dozları arttıkça incelenen özelliklerin değerlerinde azalmalar görülse de Fe3O4 nanopartikül uygulamalarının bu olumsuz etkiyi hafiflettiği belirlenmiştir. Çalışmada, kök uzunluğu, yaprak alanı, bitki yaş-kuru ağırlık özellikleri bakımından tuz dozları arasında, yaprak alanı, bitki kuru ağırlığı ve kök yaş ağırlığı bakımından Fe3O4 nanopartikülleri arasında istatistiki olarak önemli farklar belirlenmiştir. Gövde uzunluğu, yaprak alanı, bitki kuru ağırlığı üzerine tuz dozu ve Fe3O4 nanopartikül interaksiyonu etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur. İncelenen özelliklerin tümünde T0 uygulaması en yüksek değerlere sahip olmuştur. Fe3O4 nanopartikülleri ise incelenen özelliklere göre farklı etki göstermiştir. En yüksek gövde uzunluğu 29.37 mm ile T0 × NP1 (1 mg L-1) uygulamasında bulunurken, yaprak alanı en yüksek T0 × NP0.01 (33.05 cm2) uygulamasından elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, Fe3O4 nanopartiküllerin tuz stresine karşı çilek bitkilerinin toleransını artırmak için potansiyel bir strateji olabileceğini göstermektedir.