Variability and correlation of productivity traits in the collection durum wheat according to geographical origin | Zmienność i współzależność cech plonotwórczych w kolekcji pszenicy twardej w zależności od pochodzenia geograficznego

English. In the presented research collection materials of spring durum wheat which differ in geographical origin are presented. They were collected by the Institute of Plant Genetics, Breeding and Biotechnology within the gene bank project. 1039 objects including 445 from Poland, 167 from Mexico, 167 from Egypt, 142 from Italy and 118 from ex-U.S.S.R. countries were analyzed. The obtained results involve perennial means (4-years research), variability range and correlation coefficient of important productivity traits of spike, which involve the number and weight of grains per spike, 1000 grain weight and protein content in grain. The gathered genotypes of spring durum wheat are characterized by high variability of the analyzed traits. The most diversified objects come from Italy, though the least diversified come from Mexico. According to the research, objects from Poland reached the highest number and weight of grains per spike, though the highest 1000 grain weight was reached by the objects from Mexico. On the basis of variability coefficients the study found out a negative correlation between the protein content in grain and the weight of grains per spike and 1000 grain weight, except the genotypes from Poland.

Polish. Opracowanie obejmuje materiały kolekcyjne jarej pszenicy twardej różniące się pochodzeniem geograficznym, zgromadzone przez Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin w ramach banku genów. Analizowano 1039 obiektów, w tym 445 z Polski, 167 z Meksyku, 167 z Egiptu, 142 z Włoch oraz 118 z krajów byłego Związku Radzieckiego. Przedstawione wyniki dotyczą średnich wieloletnich (z 4 lat badań), zakresów zmienności i współczynników korelacji dla ważniejszych cech plonotwórczych kłosa, obejmujących liczbę i masę ziaren z kłosa, masę 1000 ziaren oraz zawartość białka ogólnego w ziarnie. Zgromadzone genotypy jarej pszenicy twardej charakteryzują się dużą zmiennością pod względem badanych cech. Najbardziej zróżnicowane obiekty pochodziły z Włoch, natomiast najmniej zróżnicowane z Meksyku. Z badań wynika, że największą średnią liczbę i masę ziaren z kłosa miały obiekty pochodzące z Polski, natomiast największą masę 1000 ziaren miały obiekty pochodzące z Meksyku. Na podstawie współczynników korelacji stwierdzono ujemną korelację pomiędzy zawartością białka w ziarnie a liczbą i masą ziaren z kłosa oraz MTZ, z wyjątkiem genotypów pochodzących z Polski.