EVALUATION OF THE NATURALNESS OF BUTTER BY GAS CHROMATOGRAPHY WITH A MASS SPECTROMETRIC DETECTOR BASED ON THE ANALYSIS OF FATTY ACID COMPOSITION | МАСС-СПЕКТРОМЕТРИЯЛЫҚ ДЕТЕКТОРЛЫ ГАЗ ХРОМАТОГРАФИЯСЫ ӘДІСІМЕН МАЙ ҚЫШҚЫЛДАРЫНЫҢ ҚҰРАМЫН ТАЛДАУ НЕГІЗІНДЕ САРЫ МАЙДЫҢ ТАБИҒИЛЫҒЫН БАҒАЛАУ | ОЦЕНКА НАТУРАЛЬНОСТИ СЛИВОЧНОГО МАСЛА МЕТОДОМ ГАЗОВОЙ ХРОМАТОГРАФИИ С МАСС-СПЕКТРОМЕТРИЧЕСКИМ ДЕТЕКТОРОМ НА ОСНОВЕ АНАЛИЗА ЖИРНОКИСЛОТНОГО СОСТАВА

English. This article presents an analysis of the fatty acid composition of butter available on the market, focusing on identifying signs of adulteration in the liquid phase. The objects of the study include butter samples B-C, B-D, B-G, B-H, B-I, and B-J. Particular attention is given to the content of key fatty acids, including butyric (C4:0), caproic (C6:0), caprylic (C8:0), capric (C10:0), lauric (C12:0), myristic (C14:0), stearic (C18:0), oleic (C18:1), and linoleic (C18:2) acids. The results indicate that the fatty acid composition of most samples complies with established regulatory standards, confirming the natural origin of the milk fat. The exception is sample B-H, which showed an elevated content of stearic acid (C18:0), potentially indicating the addition of non-dairy fats (e.g., beef or pork fat). Minor components, such as pentadecanoic, palmitoleic, and margaric acids, identified in the samples, further support their natural origin and compliance with technical specifications. The obtained data suggest that, except for sample B-H, the analyzed samples are high-quality products containing natural milk fat. The article introduces scientific novelty by utilizing advanced gas chromatography methods to detect signs of butter adulteration. The research findings aim to enhance the level of quality control for food products and prevent violations in food safety standards.

Kazakh. Бұл мақалада сұйық фазаның бұрмалану белгілерін көрсете отырып, нарықта өндірілген сары майдың май қышқылының құрамына талдау жасалады. Зерттеу нысандары B-C, B-D, B-G, B-H, B-I және B-J майлары болып табылады. Негізгі май қышқылдарының құрамына назар аударылады, оның ішінде май (C4:0), капрон (C6:0), каприл (C8:0), каприн (С10:0), лаурин (С12:0), миристин (С14:0), стеарин (С18:0), олеин (С18:1) және линол (С18:2) қышқылдары. Нәтижелер көрсеткендей, көпшілік үлгілердің май қышқылдық құрамы белгіленген нормативтик талаптарға сәйкес келеді, бұл сүт майының табиғилығын растайды. Ерекшелік ретінде B-H үлгісі анықталды, онда стеарин қышқылының (С18:0) мөлшерінің артуы тіркелген. Бұл үлгіге сүт емес майдың (мысалы, сиыр немесе шошқа майы) қосылуы мүмкін екенін көрсетеді. Үлгілерде анықталған пентадекан қышқылы, пальмитолеин қышқылы және маргарин қышқылы сияқты ұсақ компоненттер олардың табиғилығын және техникалық сипаттамаларға сәйкестігін қосымша дәлелдейді. Алынған деректер B-H үлгісінен басқа зерттелген элементтердің барлығы табиғи сүт майын қамтитын сапалы өнімдер екенін көрсетеді. Мақалада майды фальсификациялау белгілерін анықтау үшін жетілдірілген газ хроматографиясы әдістерін қолдану арқылы ғылыми жаңашылдық ұсынылған. Зерттеу нәтижелері азық-түлік өнімдерінің сапасын бақылау деңгейін арттыруға және тамақ қауіпсіздігі саласындағы бұзушылықтардың алдын алуға бағытталған.

Russian. В данной статье представлен анализ жирнокислотного состава сливочного масла, производимого на рынке, с указанием признаков фальсификации жидкой фазы. Объектами исследования являются образцы сливочного масла: B-C, B-D, B-G, B-H, B-I и B-J. Основное внимание уделяется содержанию ключевых жирных кислот, включая масляную (С4:0), капроновую (С6:0), каприловую (С8:0), каприновую (С10:0), лауриновую (С12:0), миристиновую (С14:0), стеариновую (С18:0), олеиновую (С18:1) и линолевую (С18:2). Результаты показывают, что жирнокислотный состав большинства образцов соответствует установленным нормативным требованиям, что подтверждает натуральность молочного жира. Исключением является приведенный образец B-H, в котором зафиксировано превышение содержания стеариновой кислоты (С18:0), что может привести к добавлению детского жира немолочного происхождения (например, говяжьего или свиного). Малые компоненты, такие как пентадекановая, пальмитолеиновая и маргариновая кислоты, выявленные в образцах, дополнительно подтверждают их натуральность и соответствие техническим характеристикам. Полученные данные позволяют сделать вывод, что измененные элементы, за исключением B-H, являются качественными продуктами, содержащими натуральный молочный жир. Статья обладает научной новизной благодаря использованию усовершенствованных методов газовой хроматографии для выявления признаков фальсификации сливочного масла. Результаты исследования направлены на повышение уровня контроля качества продуктов питания и предотвращение нарушений в области пищевой безопасности.