PL: Wpływ nowo otrzymanych ustrukturyzowanych lipidów ze sterolem roślinnym (s-TAG) na właściwości mimetycznych błon lipidowych. | EN: Effect of newly obtained structured lipids with plant sterols (s-TAG) on the properties of mimetic lipid membranes.

abstractPL: W latach 60 ubiegłego stulecia hematolog Bangham odkrył zdolność lipidów do tworzenia zamkniętych, sferycznych struktur i wykazał znaczącą rolę ich właściwości, a także przewidział szerokie spektrum wykorzystania. Liposomy służą dziś nauce m.in. jako modelowa błona biologiczna, ale też jako nośniki substancji w wielu dziedzinach tj. farmakologia, kosmetyka czy w przemyśle spożywczym. Technologia liposomowa wciąż prężnie się rozwija, powstają nowe metody uzyskiwania liposomów czy nowe kierunki ich zastosowań. W zależności od zastosowania dąży się do udoskonalania właściwości fizykochemicznych liposomów, tak by mogły stać się nośnikami różnorakich substancji, bezpiecznych dla ludzi i środowiska. Celem niniejszej pracy było porównanie oraz analiza wpływu czterech nowo zsyntetyzowanych hybryd glicerydów sterolowych s-TAG na właściwości fizykochemiczne mimetycznych błon lipidowych. S-TAG to hybrydy acylogliceroli ze stigmasterolem. Stigmasterol znany jest jako naturalny antagonista cholesterolu, hamujący jego absorpcję z osocza krwi. W badaniach zastosowano modelowe błony w formie jednowarstwowych liposomów uformowanych z jednego rodzaju lipidu, syntetycznej DPPC oraz mimetyczne błony o składzie lipidowym naśladującym błony komórek nowotworowych (MIMIC). Za pomocą metody spektrofluorymetrycznej zmierzono anizotropię, intensywność fluorescencji i wyznaczono współczynnik uogólnionej polaryzacji dla błon DPPC oraz MIMIC. Na podstawie analizy uzyskanych parametrów określono wpływ poszczególnych związków na płynność i stopień uporządkowania, odpowiednio hydrofobowego i hydrofilowego obszaru dwuwarstwy lipidowej, ponadto sprawdzono wpływ s-TAG na przejścia fazowe DPPC. Otrzymane wyniki wykazują, iż włączenie związków s–TAG w skład dwuwarstwy lipidowej zmniejsza płynność błon mimetycznych, podwyższa temperaturę głównego przejścia fazowego DPPC, co może świadczyć o zwiększeniu stabilizacji układów fosfolipidowych. Uzyskane rezultaty stanowią bazę do kontynuacji badań nad związkami s-TAG w celu ich potencjalnego zastosowania w przemyśle spożywczym np. w postaci formulacji liposomowych.

abstractEN: In the 1960s, when hematologist Bangham discovered the ability of lipids to form closed, spherical structures. He demonstrated the significant role of their properties and foresaw their wide range of applications. Today, liposomes serve as model biological membranes, as carriers of substances in many areas such as pharmacology, cosmetics and food industry. Liposome technology continues to develop rapidly, with new methods of obtaining liposomes and new directions their use. Depending on the application, the aim is to improve the physicochemical properties of liposomes, so that they can become carriers of various substances, safe for humans and the environment. The aim of this study was to compare and analyze the effects of four newly synthesized s-TAG sterol glyceride hybrids on the physicochemical properties of lipid membrane mimetics. S - TAGs are hybrids of acylglycerols with stigmasterol. Stigmasterol is known as a natural antagonist of cholesterol, inhibiting its absorption from plasma. In this study, two model membranes were used in the form of liposome monolayers formed from a single type of lipid, synthetic DPPC, and mimetic membranes with lipid compositions mimicking those of cancer cells (MIMIC). The anisotropy, fluorescence intensity and generalized polarization index for DPPC and MIMIC membranes were measured using spectrofluorimetric method. From the analysis of the obtained parameters, the effect of each compound on the fluidity and the degree of ordering of the hydrophobic and hydrophilic region of the lipid bilayer, respectively, was determined; moreover, the effect of s-TAG on the phase transitions of DPPC was checked. The obtained results show that the incorporation of s - TAG compounds into the lipid bilayer composition decreases the fluidity of mimetic membranes, increases the temperature of the main phase transition of DPPC, which may indicate an increase in the stability of phospholipid systems. The obtained results provide a basis for the continuation of research on s - TAG compounds in order to deepen their characterization for further development of liposome technology.

status: finished