PL: Wpływ zróżnicowanej technologii produkcji na rozwój, plonowanie i skład chemiczny nasion soi. | EN: The influence of different production technologies on the development, yield and chemical composition of soybean seeds

abstractPL: Celem przeprowadzonych badań polowych i laboratoryjnych było określenie wpływu zróżnicowanego sposobu siewu, odmiany hodowlanej i zmiennej liczby wysiewanych nasion na rozwój, plonowanie i skład chemiczny nasion soi. Trójczynnikowe doświadczenie polowe przeprowadzono w układzie mieszanym losowanych podbloków z pasami prostopadłymi (split block plot). Czynnikami badawczymi w doświadczeniu polowym były: 1. Sposób siewu (rzędowy, punktowy) 2. Odmiany hodowlane soi uprawnej (Adessa, Adelfia) 3. Liczba wysianych nasion o pełnej zdolności kiełkowania na 1 m2 (60, 45) Na podstawie przeprowadzonych badań sformułowano następujące wnioski. Cechy morfologiczne roślin soi nie były w 2024 roku determinowane interakcją badanych czynników doświadczenia. Rzędowy sposób siewu statystycznie istotnie wpłynął na zwiększenie liczby strąków na roślinie. Odmiana soi Adelfia odznaczała się istotnie większą liczbą strąków oraz nasion z rośliny, w porównaniu do odmiany Adessa. Siew 60 nasion soi na 1 m2 istotnie determinował uzyskanie większej masy nasion z rośliny. Wykazano, że odmiana Adelfia (średniopóźna) nagromadziła, w porównaniu do Adessy (wczesna) istotnie większą masę łodyg, strączyn i korzeni (odpowiednio 13,4 g, 14,4 g, 3,83 g). Zastosowany siew punktowy wpłynął istotnie na uzyskanie większej masy korzeni w porównaniu do siewu rzędowego, co oznacza, że równomierne rozmieszczenie nasion w rzędzie daje przestrzeń do rozbudowy silnego systemu korzeniowego. Mniejsza liczba wysianych nasion na 1 m2 spowodowała istotny wzrost masy łodyg, strączyn, a także korzeni (odpowiednio 12,7 g, 13,0 g, 3,04 g). Siew rzędowy okazał się istotnie lepszym rozwiązaniem w uprawie soi w 2024 roku niż siew punktowy, zapewniając rolnikowi / producentowi większy plon zebranych nasion z 1 ha. Największe plony nasion uzyskano wysiewając obydwie odmiany soi rzędowo, w liczbie 45 lub 60 nasion na 1 m2. Pod względem ekonomicznym największy plon nasion (3,73 t·ha-1) uzyskano siejąc rzędowo odmianę Adessa (wczesna) w liczbie 45 nasion na 1 m2. Częściowo potwierdzono założone hipotezy badawcze dotyczące zróżnicowanego wpływu sposobu siewu, odmiany i liczby wysiewanych nasion na jednostkę powierzchni na rozwój, plonowanie i skład chemiczny nasion soi.

abstractEN: The aim of the conducted field and laboratory studies was to determine the effect of different sowing methods, breeding varieties and variable numbers of seeds sown on the development, yield and chemical composition of soybean seeds. A three-factor field experiment was conducted in a mixed design of randomly selected subblocks with perpendicular strips (split block plot). The research factors in the field experiment were: 1. Sowing method (row, point) 2. Soybean breeding varieties (Adessa, Adelfia) 3. Number of sown seeds with full germination capacity per 1 m2 (60, 45) Based on the conducted studies, the following conclusions were formulated. Morphological features of soybean plants were not determined by the interaction of the studied experimental factors in 2024. The row sowing method had a statistically significant effect on increasing the number of pods per plant. The Adelfia soybean variety had a significantly higher number of pods and seeds per plant, compared to the Adessa variety. Sowing 60 soybean seeds per 1 m2 significantly determined obtaining a greater mass of seeds per plant. It was shown that the Adelfia variety (medium late) accumulated a significantly greater mass of stems, pods and roots compared to Adessa (early) (13.4 g, 14.4 g, 3.83 g, respectively). The applied point sowing significantly influenced obtaining a greater mass of roots compared to row sowing, which means that even distribution of seeds in the row provides space for the development of a strong root system. A smaller number of seeds sown per 1 m2 resulted in a significant increase in the mass of stems, pods, and roots (12.7 g, 13.0 g, 3.04 g, respectively). Row sowing turned out to be a significantly better solution for soybean cultivation in 2024 than point sowing, providing the farmer / producer with a higher yield of harvested seeds from 1 ha. The highest seed yields were obtained by sowing both soybean varieties in rows, in the number of 45 or 60 seeds per 1 m2. In economic terms, the highest seed yield (3.73 t·ha-1) was obtained by sowing the Adessa variety (early) in rows, in the number of 45 seeds per 1 m2. The assumed research hypotheses regarding the differential effect of the sowing method, variety and number of seeds sown per unit area on the development, yield and chemical composition of soybean seeds were partially confirmed.

status: finished