The Comparative Effects of Slow-Release and Conventional Urea Applications on Growth Dynamics and Quality Parameters in Wheat | Yavaş Salımlı ve Geleneksel Üre Uygulamalarının Buğdayda Büyüme Dinamikleri ve Kalite Parametreleri Üzerine Karşılaştırmalı Etkileri

English. Nowadays, the use of slow-release nitrogen fertilizers is considered a good alternative, especially to reduce the negative environmental effects of nitrogen and to increase its usage efficiency. Furthermore, research in this area is increasing day by day. The study is a model study that aims to compare the wheat development, nitrogen (N) uptake, and utilization efficiency of slow-release urea (SRU) fertilizer, which is coated with a biodegradable natural material based on sodium alginate and enriched with additive components consisting of a mixture of humic acid, lysine HCL, and gluconic acid, with conventionally widely used urea (CU) fertilizer, which is traditionally widely used. In a pot experiment conducted under greenhouse conditions using the Kayra bread wheat (Triticum aestivum L.) variety, slow-release and conventional urea fertilizers were applied in increasing doses (0, 8, 16, 24 kg da⁻¹) in divided applications. and certain growth parameters (plant height, root length, root, stem, ear fresh and dry weights) and quality criteria (grain number, 1000-grain weight, and protein content) were determined. According to the results of the study, it was determined that the application of 16 kg da⁻¹ of SRU fertilizer could increase N uptake and grain protein content in wheat by approximately 5–10%, chlorophyll index and yield components by 10–15%. In this context, it is recommended that the long-term performance and potential environmental/economic impacts of SRU fertilizers formulated with different components and additives be verified through multi-location field trials on different soil types, climatic conditions, and wheat varieties.

Turkish. Günümüzde özellikle azotun olumsuz çevresel etkilerini azaltmak ve kullanım etkinliğini arttırmak amacıyla yavaş salımlı azotlu gübrelerin kullanımı iyi bir alternatif olarak görülmektedir. Ayrıca bu konudaki çalışmalar her geçen gün artmaktadır. Çalışma, sodyum aljinat bazlı, biyobozunur doğal bir malzeme ile kaplanmış ve humik asit, lizin HCL, glukonik asit karışımından oluşan katkı bileşenleri ile zenginleştirilmiş yavaş salımlı üre (YSÜ) gübresi ile geleneksel olarak yaygın kullanıma sahip üre (GÜ) gübresinin buğday gelişimi, azot (N) alımı ve kullanım etkinliklerinin karşılaştırılmasını amaçlayan model bir çalışma niteliğindedir. Sera şartlarında Kayra ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşidi kullanılan saksı denemesinde, artan dozlarda (0, 8, 16, 24 kg da-1) yavaş salımlı ve geleneksel üre gübreleri bölünerek uygulanmış, bazı gelişim parametreleri (bitki boyu, kök uzunluğu, kök, gövde, başak yaş ve kuru ağırlıkları) ile kalite kriterleri (dane sayısı, 1000 dane ağırlığı ve protein içeriği) saptanmıştır. Çalışma sonuçlarına göre YSÜ gübresinin 16 kg da⁻¹ uygulaması ile buğdayda N alımı ve dane protein içeriğinde yaklaşık %5–10 oranında artış, klorofil indeksi ve verim bileşenlerinde ise %10–15 düzeyinde kazanım sağlanabileceği belirlenmiştir. Bu bağlamda, gelecekte farklı bileşen ve katkı maddeleriyle formüle edilen YSÜ gübrelerinin uzun dönem performansının ve çevresel/ekonomik potansiyel etkilerinin, farklı toprak tipleri, iklim koşulları ve buğday çeşitlerinde çok lokasyonlu tarla denemeleriyle doğrulanması önerilmektedir.