The impact of powdery mildew on cereals and grasses on wheat crops in the context of climate change | Wpływ mączniaka prawdziwego zbóż i traw na uprawy pszenicy w kontekście zmian klimatu

English. Wheat (Triticum aestivum L.) is one of the most important cereal in the world. Because of wheat's substantial role in the global food system, changes in its production volume, quality and availability could have a significant impact on global food security. The amount of global wheat production and the quality of wheat yields are strongly influenced by climate change, which has resulted in a decrease in grain acreage and availability of potable water, with a concomitant decrease in the profitability of agricultural production. The observed increase in temperature and air humidity affects the occurrence and development in wheat crops of powdery mildew of cereals and grasses (Blumeria graminis f.sp. tritici). This disease, occurs every year, in varying degrees of severity, causing yield losses of up to 20-40%. The migration of powdery mildew of cereals and grasses northward, into a cooler and wetter climate zone is also associated with climate change. In counteracting adverse climate change on agricultural production, mathematical modeling plays an important role, becoming a key tool used to forecast stable crop production. In addition, an important direction of research involving countering the negative effects of climate change on crop production is the sustainable use of genetic resources. Expanding the genetic base in the era of a changing climate is an important aspect of today's resistance breeding. This publication presents reports on the impact of climate change on powdery mildew of cereals and grasses, forecasting risks using mathematical models, as well as highlighting the importance of plant genetic resources in countering the negative effects of climate change. Słowa kluczowe: Blumeria graminis, mączniak prawdziwy zbóż i traw, modelowanie matematyczne, zasoby genetyczne, zmiany klimatu  

Polish. Pszenica (Triticum aestivum L.) to jedno z kluczowych zbóż na świecie. Z powodu ogromnej roli pszenicy w światowym systemie żywnościowym, zmiany w wolumenie jej produkcji, jakości oraz dostępności mogą mieć znaczący wpływ na bezpieczeństwo żywnościowe na świecie. Wysokość globalnej produkcji i jakość plonów pszenicy jest silnie uzależniona od zmian klimatu, których efektem jest spadek areałów upraw zbóż i dostępności wody pitnej przy jednoczesnym spadku opłacalności produkcji rolniczej. Obserwowany wzrost temperatury i wilgotności powietrza wpływa na występowanie i rozwój w zasiewach pszenicy mączniaka prawdziwego zbóż i traw (Blumeria graminis f.sp. tritici). Choroba ta, występuje każdego roku, w różnym nasileniu, powodując straty w plonach sięgające 20-40%. Ze zmianami klimatu związana jest migracja mączniaka prawdziwego zbóż i traw w kierunku północnym, w strefę klimatu chłodniejszego i wilgotniejszego. W przeciwdziałaniu niekorzystnych zmian klimatu na produkcję rolniczą ważną rolę odgrywa modelowanie matematyczne, które staje się kluczowym narzędziem stosowanym do prognozowania stabilnej produkcji roślinnej. Ponadto, ważnym kierunkiem badań obejmujących przeciwdziałanie negatywnym skutkom zmian klimatu na produkcję roślinną jest zrównoważone wykorzystanie zasobów genowych. Poszerzenie bazy genetycznej w dobie zmieniającego się klimatu jest istotnym aspektem dzisiejszej hodowli odpornościowej. W niniejszej publikacji przedstawiono doniesienia dotyczące wpływu zmian klimatu na mączniaka prawdziwego zbóż i traw, prognozowanie zagrożeń przy wykorzystaniu modeli matematycznych, jak również podkreślono znaczenie zasobów genetycznych w przeciwdziałaniu negatywnym skutkom zmian klimatu.