Response of two common millet cultivars to nitrogen fertilization | Reakcja dwóch odmian prosa na nawożenie azotowe

English. The exact field experiment with two cultivars of millet: Gierczyckie and Jagna was conducted in four replications in the years 2003 and 2004 at the agricultural experimental station Pawłowice near Wrocław. The „split-plot” method was applied. The cultivars were established as the factors of the first order, and the following levels of nitrogen fertilization (kg∙ha-1) were the factors of the second order: 0 (no fertilization), 30 (presowing), 60 (30 presowing + 30 at the stage of plant tillering), 90 (30 presowing + 30 at the stage of plant tillering + 30 before panicle appearance). The yield harvested from the two cultivars in 2003 was higher by more than 1 t∙ha-1 than that obtained in 2004, essentially due to the more favourable weather conditions in 2003. Cultivar Jagna, compared to cv. Gierczyckie, produced higher yield, mainly because of the considerably greater number of panicles per the area unit and the longer panicles. However, the weight of 1000 seeds and the number of seeds in a panicle were lower in cv. Jagna. This resulted in significantly reduced panicle fertility in this cultivar. As regards the yield components, the total content of protein was similar in both millet cultivars, increasing significantly with the increase in nitrogen doses, up to 12.6% at 90 kg∙ha-1. The content of crude fat, crude fibre and crude ash was each higher in cv. Gierczyckie than in cv. Jagna. No effects of nitrogen doses upon the content of mineral elements in seeds were found. A value of this yield component was rather influenced by the cultivar and the year of investigations.

Polish. W Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Pawłowice koło Wrocławia zbadano wpływ nawożenia azotem na cechy struktury oraz wysokość i jakość plonów ziarna dwóch odmian prosa zwyczajnego. Doświadczenie dwuczynnikowe założono w układzie "split-plot” w czterech powtórzeniach. Badanymi czynnikami w kolejności były: I-odmiany prosa zwyczajnego: Gierczyckie i Jagna, II-poziomy nawożenia azotem: 0, 30, 60, 90 kg N·ha-1. Odmiana Jagna w dwóch latach badań plonowała wyżej niż odmiana Gierczyckie. Odmiana Gierczyckie w porównaniu z odmianą Jagna charakteryzowała się krótszym, średnio o 12 dni okresem wegetacji. O wyższym plonowaniu prosa w 2003 roku względem 2004 roku decydowała między innymi wyższa suma temperatur okresu wegetacji i wyższa liczba ziaren w wiesze, co znalazło potwierdzenie w ich masie. Istotny przyrost plonu ziarna prosa następował do dawki 60 kg N·ha-1, po czym przy dawce 90 kg N·ha-1 uległ istotnemu obniżeniu. Nie wykazano współdziałania odmiany z nawożeniem azotowym na poziom plonowania prosa. Odmiana Gierczyckie w porównaniu z odmianą Jagna charakteryzowała się istotnie wyższą liczbą wiech z jednostki powierzchni i dłuższą wiechą oraz istotnie niższą masą 1000 ziaren i liczbą ziaren w wiesze. W odniesieniu do najważniejszych cech struktury plonu wykazano współdziałanie odmian z nawożeniem azotem. Zawartość białka w ziarnie prosa była zbliżona u obydwu odmian i wzrastała istotnie w miarę podwyższania dawek azotu, osiągając najwyższą wartość (12,6%) przy dawce 90 kg N·ha-1. Odmiana Gierczyckie w zestawieniu z odmianą Jagna charakteryzowała się istotnie wyższą o 5,1% zawartością włókna surowego oraz niższą o 5,6% bezazotowych związków wyciągowych. Poziomy nawożenia azotem nie różnicowały zawartości podstawowych składników mineralnych w ziarnie prosa, natomiast większe zróżnicowanie dotyczyło odmian i lat badań.