Bu çalışmada, Karadeniz Bölgesinde yaşayan tüketicilerin fındığa yönelik tutumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ayrıca, katılımcıların fındığa yönelik tutumlarının demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediği de tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın evrenini Karadeniz Bölgesinde yaşayan 18-65 yaş arasındaki kişiler oluşturmaktadır. Örneklemini ise kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen ve gönüllü olarak araştırmaya katılan 384 kişi oluşturmaktadır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel analizler, açımlayıcı faktör analizi, t-testi ve Anova testleri kullanılmıştır. Araştırma bölgesindeki tüketicilerin çoğunluğunun fındığı genellikle haftada 2-3 kez olmak üzere yarım avuç kadar natürel iç fındık şeklinde akşam öğünlerinde tükettikleri görülmüştür. Tüketicilerin fındığa yönelik tutumlarını ölçmek amacıyla yapılan faktör analizi sonucunda sağlık, kültür, mutluluk ve lezzet olmak üzere dört alt boyut elde edilmiştir. Fındığa yönelik tutum ölçeğinin lezzet alt boyutu hariç diğer bütün alt boyut ortalamalarının tüketicilerin bazı demografik özelliklerine göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Bekar ve erkek tüketicilerin evli ve kadın tüketicilere oranla fındığa yönelik tutumlarında mutluluk alt boyutunun daha önemli olduğu görülmüştür. Tüketicilerin yaş ve eğitim düzeyi arttıkça fındığa yönelik tutumlarında sağlık alt boyutunun daha önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışma sonucunda elde edilen bulguların; fındık tüketicilerinin yaşam standartlarını sağlıklı yaşam ve psikolojik olarak mutluluk ekseninde ele alarak insanlara yol göstermesi açısından faydalı olacağı düşünülmektedir.

çalışma, Türkiye’nin önemli bir fındık bölgesi olan Düzce ilinde yabancı ot sorunu ve mücadelesinde üreticinin bilgi, deneyim ve sorunları çözmedeki yetkinliğini tespit etmek amacıyla planlanmıştır. Çalışma kapsamında, Düzce’de 2021-2022 yıllarında toplam 100 fındık üreticisine 30 soru yöneltilmiştir. Anket sonuçlarına göre; üreticilerin %53’ünün eğitim seviyesinin lise ve üzeri olduğu, %52’sinin fındık yetiştiriciliğini aile varlığı olduğu için ve %34’ünün ise geçimlerini sağlamak amacıyla yaptığı anlaşılmıştır. Üreticilerin %84’ünün yabancı otları önemli derecede sorun gördüğü; mücadele için %80’inin biçme, %9’unun ise kimyasal mücadele uyguladığı tespit edilmiştir. Üreticilerin %40’ı fındık yetiştiriciliği dışında sanayi ve ticaret alanında, %17’si kamu kurumlarında çalışarak ek gelir elde ettiklerini; yine %65 gibi büyük bir çoğunluğu ise fındık dışında herhangi bir ürün yetiştirmediklerini beyan etmişlerdir. Üreticiler fındık bahçelerinde sorun olan 45 farklı yabancı ot türü bildirmişlerdir. Bu yabancı ot türlerinden; dam bromu (Bromus tectorum L.), tek yıllık salkımotu (Poa annua L.), yara otu (Prunella vulgaris L.), yonca (Medicago sativa L.), şebrek (Lapsana communis L.), bataklık sinirotu (Plantago lanceolata L.), kuzukulağı (Rumex acetosella L.), ak üçgül (Trifolium repens L.), böğürtlen (Rubus sanctus Schreb), tarla sarmaşığı (Convolvulus arvensis L.), yabani çilek (Fragaria vesca L.) ve kadife otu (Holcus lanatus L.) türlerinin yaygın olduğu bildirilmiştir. Ayrıca, üreticiler mevcut yabancı otlara karşı uyguladıkları kimyasal mücadele ile yabancı ot sorununu belli bir ölçüde çözdüklerini ancak böğürtlen, eğrelti otu, tarla sarmaşığı, ısırgan otu ve köpek dişi ayrığı ile mücadelede yeterli başarı elde edemediklerini belirtmişlerdir.

Bu araştırma, fındık üretiminin yoğun olarak yapıldığı Düzce iline bağlı tüm ilçelerde, fındık üreticilerinin tarım sigortası yaptırmaya karar verme sürecinde etkili olan faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Düzce il merkezi ve 7 ilçede fındık üretimi ile iştigal eden 96’sı tarım sigortası yaptıran, 223’ü ise tarım sigortası yaptırmayan olmak üzere basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen toplam 319 üretici ile 2016 yılında sahada yüz yüze görüşmek suretiyle anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Anket sonucu elde edilen verilerle ilgili yapılan istatistiksel analizde lojistik regresyon yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiyi tanımlayabilmek için mümkün olduğunca en az değişken kullanılarak en yüksek uyum gösterebilecek model kurulmuştur. Kurulan modelde bağımlı değişken olarak tarım sigortası yaptırma/yaptırmama, bağımsız değişkenler olarak da üreticilerin bireysel özellikleri, işletme özellikleri ve bilgi kaynaklarına olan yaklaşımları ele alınmıştır. Her grup için ayrı ayrı analizler yapılmıştır. Analizler sonucunda istatistiksel olarak 15 değişken anlamlı çıkmıştır. Lojistik regresyon analizi sonucu hane halkı sayısı, aylık gelir, fındık arazisi miktarı, ortakçılık/yarıcılık, afet zararı, devlet yardımından faydalanma, sigorta bilgisi ve sigorta eğitim isteğinin üreticilerin tarım sigortası yaptırmaya karar vermelerinde etkili olan en önemli faktörler olduğu belirlenmiştir.

Hazelnut is the important agricultural product of the Eastern and Western Black Sea region of Turkey and is usually exported to the world market dried and unshelled. Hazelnut in husks are dried generally grass and concrete ground under the sun. The traditional sun-dried process (concrete and grass ground) used by hazelnut farmers takes about 10 to 25 days counting on the weather conditions. If rainfall is high during the harvesting period, drying takes longer and causes the harvest and spoilt. Rapid postharvest processing, mostly in husking and drying, is crucial for the quality the last product, among which the hazelnut drying plays essential role. Because sun-dried on the concrete and grass ground increase fungal activities of hazelnuts and the risk of mycotoxin development due to mould growth. And also, under the action light and heat lipid molecules are released free fatty acids, which can affect the stability of oil. Dryer can prevent mould growth and oil oxidation. Thus, drying machine appears to be a promising strategy for hazelnut drying.

Fındık yılda yaklaşık 2 milyar dolarlık ihracat geliri ile ülkemiz için önem arz etmektedir. Dünyada üretilen toplam fındığın yaklaşık %65 i ülkemizde hasat edilmektedir. Uygun iklim koşulları ve çok nitelikli olmayan dağlık arazide yetişmesi dolayısıyla Ordu, Giresun ve Trabzon illerinde fındık dikili alanların korunması ve geliştirilmesi öncelikli konular arasında yerini almaktadır. Bu bölgede makineli tarıma geçilmemesi veya yaygınlaşmaması nedenleriyle üretim maliyetleri diğer illerle ve yurtdışı ile kıyaslandığında yüksek seviyelerde bulunmaktadır. Bu çalışmada fındık durum analizi, hasat makinelerinin sınıflandırılması, makineli hasata geçilmesinin gerekliliği ve tarım bakımından daha az nitelikli olan eğimli ve dağlık arazilerde fındık tarımının sürdürülebilirliği üzerinde durulmuştur.

Bu çalışma, fındık tarım işletmelerinin ekonomik sürdürülebilirliğini ve sürdürülebilirliği etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın ana materyalini 2021 yılında, 380 fındık üreticisi ile yüz yüze yapılan anketlerden elde edilen veriler oluşturmaktadır. Fındık tarım işletmelerinin sosyo-ekonomik özelliklerinin karşılaştırılmasında tek yönlü Varyans analizi ve Kruskal Wallis testi analiz yöntemlerinden yararlanılmıştır. Ekonomik sürdürülebilirliği etkileyen faktörlerin belirlenmesinde çoklu doğrusal regresyon modelinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda fındık tarım işletmelerinin ekonomik sürdürülebilirlik endeksi ortalaması 0,48 olarak hesaplanmıştır. Trabzon (0,37), Giresun (0,43) ve Ordu (0,46) illerindeki işletmeler ortalamanın altında ekonomik sürdürülebilirliğe; Samsun (0,58), Sakarya (0,61) ve Düzce (0,64) illerindeki fındık işletmeleri ise ortalamanın üstünde ekonomik sürdürülebilirliğe sahiptirler. İşletmelerin ekonomik sürdürülebilirliğini çiftçinin yaşı negatif; eğitim süresi, hanehalkı büyüklüğü, köyde ikamet etme, tarımsal örgütlere üyelik, fındık verimi ve satış fiyatı pozitif etkilemektedir. Çiftçilerin bilgi düzeylerinin artırılmasına yönelik eğitim çalışmaları yapılması, kırsal göçü önleyici politikaların uygulanması ve verim artışına yönelik yayım çalışmalarının gerçekleştirilmesi ekonomik sürdürülebilirliğe katkı sağlayacaktır.