Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de iklim değişikliğinin etkileri önemli bir şekilde görülmektedir. Türkiye’de İç Anadolu bölgesinde su kaynaklarında ciddi azalmalar olmakla birlikte kuraklık riski de öngörülmektdir. Atmosfer sıcaklığındaki ani değişimler hayvancılık sektörünü olumsuz etkilerken, hayvancılık sektörü de ürettiği sera gazları ile iklim değişikliğini etkilemektedir. Bu bağlamda iklim değişikliği ile hayvancılık sektörü arasında karşılıklı bir ilişki olduğu söylenebilir. Tükiye’de 2000’li yılların başından beri iklim değişikliği azaltım ve uyum çalışmaları sürdürülmektedir ve özellikle Avrupa Yeşil Anlaşmasının yayınlanması ve Paris Anlaşmasına taraf olunması ile bazı çalışmalar artmıştır. İç Anadolu bölgesinde hayvancılık sektörü incelendiğinde, bu bölgede esas olarak büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği önemli bir yer tutmakta olup, ülke hayvancılığına ve ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada, İç Anadolu Bölgesi iklim değişikliği ve bölgenin hayvancılığı genel olarak değerlendirilerek, bu iki olgunun ilişkisi tartışılmıştır.

Buğday özellikle insanların beslenmesinde büyük rol üstlenmiştir. Yetiştirilmesi son derece zahmetsiz olsada yapılan araştırmalar, iklim değişikliğinden buğdayında olumsuz etkileneceğini ortaya koymuştur. Anadolu’da buğday ekili alanlarda verim ve kaliteyi arttırmak için gübreleme yapılmaktadır. Gübreleme yapılırken uygulanan miktara, uygulama zamanına ve gübre türüne dikkat edilmesi gerekir. Kontrolsüz yapılan gübreleme toprağa ve çevreye zarar vermektedir. Toprağı verimsiz hale getirirken, atmosferede sera gazı salınımına neden olacaktır. Bu durum ise buğday üretiminde ki karbon ayak izinin artmasına neden olacaktır. Yaptığımız bu çalışma da buğday üretimi yapılırken çiftçiler tarafından kullanılan gübrelerin, kullanım miktarına bağlı olarak ürettiği karbon ayak izini hesapladık.

Hayvancılık faaliyetleri sonucunda atmosferde karbondioksit (CO2), metan (CH4) ve nitröz oksit (N2O) gazları açığa çıkmakta ve açığa çıkan bu gazlar küresel olarak iklim değişikliğine etki etmektedir. Hayvansal üretim önemli bir endüstri haline gelmiştir ve sera gazı emisyonlarının seviyelerini dikkate değer ölçüde arttırmıştır. Bu bağlamda, sera gazı emisyonlarını azaltma stratejilerinde hayvansal üretimin büyük bir rolü bulunmaktadır. Hayvansal üretim sistemlerinde sera gazı üretimini artıran bazı faktörler bulunmaktadır. Bu unsurlar arasında arazi kullanımı, enterik fermantasyon, gübre yönetimi ve işleme ve nakliye gibi unsurlar en üst sıralarda yer almaktadır. Anılan faktörler arasında enterik fermantasyon ruminantların yem alım seviyesine, yemlerin ruminantlar tarafından sindirilebilirliğine bağlı olarak sindirim sistemlerinde metan (CH4) gazı açığa çıkarmakta ve metan (CH4) emisyonlarını meydana getirmektedir. Ruminantların, diğer çiftlik hayvanlarına oranla daha yüksek biyokütleleri ve sindirim ürünleri nedeniyle sera gazı emisyonlarına etkisi daha fazladır. Sera gazını hafifletmeye yönelik yapılan son çalışmalarda, literatürde farklı azaltma stratejileri vurgulanmaktadır. Bu derleme makalede sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik stratejiler ele alınmıştır.

Buğday özellikle insanların beslenmesinde büyük rol üstlenmiştir. Yetiştirilmesi son derece zahmetsiz olsada yapılan araştırmalar, iklim değişikliğinden buğdayında olumsuz etkileneceğini ortaya koymuştur. Anadolu’da buğday ekili alanlarda verim ve kaliteyi arttırmak için gübreleme yapılmaktadır. Gübreleme yapılırken uygulanan miktara, uygulama zamanına ve gübre türüne dikkat edilmesi gerekir. Kontrolsüz yapılan gübreleme toprağa ve çevreye zarar vermektedir. Toprağı verimsiz hale getirirken, atmosferede sera gazı salınımına neden olacaktır. Bu durum ise buğday üretiminde ki karbon ayak izinin artmasına neden olacaktır. Yaptığımız bu çalışma da buğday üretimi yapılırken çiftçiler tarafından kullanılan gübrelerin, kullanım miktarına bağlı olarak ürettiği karbon ayak izini hesapladık.