Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi, mevcut tarımsal üretimde kullanılan ürün ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimlerin ve geleceğe yönelik yatırımların takibi amacıyla Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay hesaplanıp yayınlanmaktadır. İndeksin tahmini tarım üreticilerinin yatırım kararlarında ve ürün tercihlerinde zamanında karar almalarına imkan sağlayacak, yurt içi ve uluslararası pazarda rekabet güçlerini arttıracaktır. Bu çalışmada Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi'ndeki değişimleri tahmin etmek amacıyla istatistiksel (ARIMA, SARIMA) ve derin öğrenme modelleri (CNN, LSTM) kullanılmıştır. CNN ve LSTM modellerinin hem doğrusal hem de doğrusal olmayan veri özelliklerini yakaladığı bilinmektedir. Tahmin sonuçları, Ortalama Karekök Hata (RMSE) ve Ortalama Karesel Hata (MSE) metrikleri ile değerlendirilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre ARIMA (RMSE: 0.16409, MSE: 0.0269247) ve CNN (RMSE: 0.16994, MSE: 0.288791) modelleri en iyi sonuçları elde etmiş olup, bunları LSTM modeli takip etmektedir.

Basin-based water management strategy is one of the necessary instruments for the protection and sustainable use of water resources against climate change. In this paper, the monthly precipitation distributions of the 25 major basins in Türkiye were produced, and amounts and volumes were computed and analyzed. Only annual modeling and assessments of precipitation may hide months with precipitation shortages. Empirical Bayesian Kriging (EBK), Ordinary Kriging (OK), and Inverse Distance Weighting (IDW) were implemented in interpolation. EBK outperformed in all months and calculations were based on the EBK. The month with the highest precipitation potential in Türkiye is December (77.9 mm, 60.77 billion m3), and the month with the lowest precipitation potential is August (13.8 mm, 10.76 billion m3). In the basins, the monthly precipitation amounts range between 2.7 mm and 185.2 mm, and the volumes range between 0.02 billion m3 and 13.24 billion m3. The basins with the highest precipitation depth were determined as the East Black Sea, Antalya, Asi, and Ceyhan, and the lowest as the Small Menderes, Konya, and Tigris-Euphrates in different months. The monthly precipitation patterns and potentials of the basins vary widely. In May, June, July, August, and September, when water, particularly agricultural irrigation, is required the most, the 20 basins, except for the 5 located in Northern Türkiye precipitation shortage was determined.

Shalgam juice is one of the most popular non-alcoholic beverages in Türkiye and also in many countries. The high amount of production, regarding the high amount of consumption leads to an inevitable amount of solid waste.  This amount reaches to almost 12 million kg of fermented black carrot annually. The accumulation of this waste causes fatal environmental pollution. The waste of shalgam juice process, fermented black carrot, retains significant amount of valuable components, such as phenolics, flavonoids, and anthocyanins. In this study new generation green solvents, Natural Deep Eutectic Solvents (NADESs) were screened for the extraction of valuable phenolics from fermented black carrot using ultrasound assisted extraction. The NADESs used were selected from four different groups such as acidic, sugar-based, choline chloride-sugar based and polyol-based. According to the results, the members of polyol and choline chloride sugar NADESs showed up. Choline chloride-glycerol (polyol group), extracted the highest total phenol amount (16.04 mg/g) and also provided the highest antioxidant activity (81.77%). On the other hand, NADESs belonging to choline chloride-sugar group were effective for the extraction of flavonoids and monomeric anthocyanins. Namely, choline chloride-fructose-water extract contained 21.45 mg/g of total flavonoids, while choline chloride-sucrose-water extract contained 1680.51 mg/kg of total monomeric anthocyanins. The performances of NADESs tested were found to be higher than that of water and ethanol showing the high yield recovery of valuable phenolics with NADESs. The results exhibited the significance of the components inside the waste. The remaining valuable content could be easily and efficiently extracted using NADESs and these extracts –as a mixture or after purification- can furtherly be used for different purposes in different fields, such as cosmetics, antioxidant preparations, etc, using a zero-cost waste as the input of the processes.

Böcekler, birçok farklı habitata uyum sağlayabilen en başarılı türlerden biridir. Böceklerin bu özelliği onların evrimsel açıdan güçlü becerilerini göstermektedir. Şimdiye kadar tanımlanan türlerin yaklaşık %80’inden fazlası Insecta’ya aittir. DNA dizisi teknolojisindeki gelişmeler ve düşük maliyet, araştırmacıların birçok böcek türünün tüm genomlarını dizilemesine izin verdi. Karşılaştırmalı genomik yaklaşımı, böceklerin hızlı ve başarılı adaptasyonunun altında yatan moleküler ve evrimsel mekanizmaları ortaya çıkarmak için güçlü araçlardan biridir. Protein aileleri ve kopya sayıları, türlerin evrimsel ihtiyaçlarını ortaya çıkarmak için kilit faktörlerden biridir. Farklı böcek taksonları kullanılarak böcek evrimi üzerine çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bununla birlikte, bu çalışmalar gen ailesinin evrimi ve filogenetik ilişkilere odaklandı. Bu çalışmada, protein familyalarını ve bunların kopya sayılarını ve böceklerdeki varyasyonlarını belirlemek için yirmi böcek türünün genomları incelenmiştir. Sonuçlar, böceklerin temel protein ailelerini (Reseptör proteinleri, Pkinaz, Tripsin) temel yaşam görevlerini yerine getirmek için benzer kopya numaralarıyla paylaştığını gösterdi. Ek olarak, birkaç protein ailesinin bazı türlerde farklı kopya sayılarına sahip olduğu bulundu, bu da her türün adaptasyon ihtiyacının farklı olduğunu gösterdi. Bu çalışma aynı zamanda böceklerdeki birkaç proteinin varyasyonunu da vurguladı.

Bu çalışmada, arazi şartlarında faydalı yük taşıyabilen ve güç kaynağı olarak kullanılabilen tekerlekli traktör önleyici bakım planlaması, Güvenilirlik Merkezli Bakım (RCM-Reliability Centered Maintenance) metodu ile yapılmıştır. Bu yöntem, traktörün kritik sistemleri için uygulanan, görevine engel olabilecek arızaların olasılıkları ile kritikliklerinin belirlenen şartlar altındaki göreve hazır olma ve görevini arızasız tamamlama (güvenilirlik) parametrelerine etkisi dikkate alarak optimumum bakımı hedefleyen bu metodun tarım işletmelerinin makina parklarındaki kritik sistemlerin görev sürekliliğinin sağlanabilmesinde önemli katkı sağlama potansiyeline sahip olduğu görülmüştür. Güvenilirlik Merkezli Bakım yönteminin traktör tasarımında kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca öncelikli ele alınması gereken kritik parçaların tespitleri yapılmış ve gerekli bakım işlemleri belirlenmiştir.

Forage variety development for diversified environmental conditions may benefit from the use of genomic-based breeding procedures. In today's conditions, molecular markers are used by researchers in this field to track loci and genome regions in crop breeding studies. Although earlier characterization efforts yielded useful information, morphological traits and RAPD markers have limitations when used together for genetic diversity research. Different combinations of methodologies are required for diversified aims to study different forage species at the genetic level and to connect micro level traitsto macro level traits.

This study was carried out in Isparta University of Applied Sciences, Faculty of Agriculture, Agricultural Research, and Application Farm in 2021 to determine the effect of different irrigation water levels on tuber yield and quality parameters of the Agria potato variety. Drip irrigation method was used in the study and five different irrigation water levels (S1: 120% of the seven-day ETo, S2: 90% of the seven-day ETo, S3: 60% of the seven-day ETo, S4: 30% of the seven-day ETo, S5: No irrigation except germination and emergence) were determined based on the reference evapotranspiration (ETo). Irrigation water (IW) amounts varied between 85.66-639.26 mm and evapotranspiration varied between 296.54-825.15 mm. Different amounts of IW significantly affected the vegetative growth, yield and quality parameters of potato. As irrigation water decreased, total tuber yield and marketable yield declined. Total tuber yield and marketable yield were 46.11 t/ha and 40.59 t/ha, respectively, in S1 treatment where the maximum amount of IW was applied, while they were 12.96 t/ha and 6.37 t/ha, respectively, in S5 treatment where no irrigation was applied. Logarithmic relationships were determined between evapotranspiration and total yield and between the amount of IW and total yield. Water use efficiency was determined between 43.69-55.88 kg/(ha×mm) and irrigation water use efficiency between 32.34-51.86 kg/(ha×mm) and yield response factor (ky) was calculated as 1.19.

Bovine leukemia virus (BLV) is known as the causative agent of enzootic bovine leukosis (EBL), which is a worldwide distributed disease and has also been detected in marketed beef and dairy products. BLV causes significant economic losses due to the loss of milk and yield or the slaughter of animals without adequate development. It has been reported in epidemiological studies that this infection is common in Türkiye, especially in the western provinces. There is no data on the possible presence or prevalence of BLV infection and its seroepidemiology in Muş province. The aim of this study is to determine the possible presence and prevalence of the infection, its role in yield losses, and to obtain epidemiological data on cattle farming in the Muş district. For this purpose, 300 blood serum samples were collected from cattle aged six months and older in the province of Muş and its different districts. The blood serum samples taken were tested for the presence of BLV-specific antibodies by agar gel immunodiffusion (AGID) and competitive enzyme-linked immunosorbent assay (C-ELISA) methods. As a result of the study, all of the controlled districts were evaluated as negative in the AGID and C-ELISA tests for the presence of BLV-specific antibodies. In conclusion, for the first time, it was demonstrated that cattle farming in the Muş province were BLV-free during the sampling period. Although BLV seropositivity was not detected in the tested animals, it is emphasized that the control of infection and eradication program should not be ignored.

Son çalışmalar, astaksantinin merkezi sinir sistemi üzerinde koruyucu etkilere sahip olduğunu göstermektedir. Ancak, astaksantinin hidrojen peroksit (H2O2) ile indüklenen oksidatif hasar üzerindeki etkileri ve apoptotik ile enflamatuar sistemlerle etkileşimi hala belirsizdir. Bu nedenle, bu çalışma astaksantinin H2O2 ile indüklenen oksidatif stres sonrası glial hücre hasarı üzerindeki koruyucu etkisini ve bunda enflamatuar ve apoptotik yollarla etkileşimini araştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmada C6 glioma hücreleri kullanıldı. H2O2 grubundaki hücreler H2O2 ile 24 saat boyunca inkübe edildi. Astaksantin grubundaki hücreler farklı konsantrasyonlarda astaksantin ile 24 saat boyunca inkübe edildi. Astaksantin + H2O2 grubundaki hücreler ise çeşitli konsantrasyonlarda astaksantin ile 1 saat boyunca inkübe edildikten sonra 24 saat boyunca H2O2’ye maruz bırakıldı. Hücre canlılığı XTT testi kullanılarak değerlendirildi. Antioksidatif etkinin gösterilmesi için total oksidatif stres (TOS) ve total antioksidatif stres (TAS) ölçümleri yapıldı. Antiinflamatuar etkinin ölçümü için ELISA yöntemi ile TNF‑α ve IL‑1β ölçümleri yapıldı. Antiapoptotik etkinin ölçümü için ELISA yöntemi ile kaspaz 3, BAX ve Bcl‑2 ölçümleri yapıldı. H2O2 grubuna kıyasla astaksantin + H2O2 grubunda, astaksantin C6 hücrelerinde hücre canlılığını önemli ölçüde artırdı. Aynı zamanda, astaksantin antioksidatif stresin bir göstergesi olan TAS seviyelerini önemli ölçüde artırırken TOS seviyelerini düşürdü. Ayrıca, astaksantin TNF-α ve IL-1β gibi enflamasyon faktörlerini önemli ölçüde azalttı. Bunun yanı sıra, astaksantin apoptotik proteinleri olan bölünmüş kaspaz-3 ve Bax seviyelerini önemli ölçüde azaltırken, anti-apoptotik Bcl-2 protein seviyelerini artırdı. Özetlemek gerekirse, astaksantin, oksidatif stres, apoptoz ve enflamasyon belirteçlerini etkili bir şekilde inhibe ederek anlamlı bir koruyucu etki sağlamaktadır. Bununla birlikte, olası temel mekanizmaları ele almak için daha kapsamlı bir araştırma gerekmektedir.

Changes in temperature and precipitation due to global climate change negatively affect plant species' growth, development, and adaptation to new places. However, genetic structure is the most critical criterion for determining a species's potential to adapt to changing environmental conditions. Monitoring gas exchange parameters in plants is the simplest way to monitor physiological changes in plants under changing environmental factors. Among species, the Anatolian chestnut (Castanea sativa) is native and economically important tree species (fruit and wood production). It is naturally distributed from the north side of Turkey, Marmara, and Western Anatolia. However, the Anatolian chestnut is one of the most affected tree species by global climate change. In this study, numerous Anatolian chestnut populations (3 years old) were used to determine leaf gas exchange parameters at the end of the growing season in Düzce. Stomatal conductance (gs), transpiration rate (E), net photosynthetic rate (Anet), and other parameters were measured. As a result, the leaf gas exchange parameters of chestnut populations changed significantly based on the populations. Marigoule population seedlings had 2-fold Anet values compared to the Ibradı population. Regarding gs, the differences between populations (Erfelek and Ibradı) changed approximately 2.5 folds and the differences (Erfelek and Ibradı) increased more than 3 folds in terms of E values. It can be said that Marigoule and Erfelek populations can adapt more to Düzce climate conditions than other populations. In contrast, Ibradi population seedlings have a low adaptation mechanism in terms of gas exchange traits.