Þjöppuð þurrsteypa og notkun jarðefna sem fylliefni í steypuna

Með ritgerðinni er ætlunin að kynna þjappaða þurrsteypu (e. Roller Compacted Concrete – RCC) fyrir lesandanum og taka saman þau fylliefni sem notuð eru í þessa gerð af steypu. Þjöppuð þurrsteypa er afar þurr og sementsrýr steypa. Hægt er að nýta léleg fylliefni í þjappaða þurrsteypu á árangurríkan hátt sem er ómögulegt í venjulegri steypu. Við gerð Kárahnjúkastíflu var notast við þjappaða þurrsteypu við távegg stíflunnar. Steypan var hugsuð sem viðbótarvörn við mögulegum leka. Fylliefnið í þurrsteypublönduna var fengið mestmegnis innan lónsvæðisins úr bólstrabergsmyndunum. Þá hafa verið framkvæmdar tilraunir á ýmis konar fylliefnum. Komið hefur til greina að nýta mulning úr glerríku móbergstúffi og móbergssandi og framkvæmdar voru tilraunir á móbergsmylsnu úr Vatnsfelli sunnan við Þórisvatn sem skiluðu áhugaverðum niðurstöðum. Í Færeyjum voru tilraunir gerðar á basaltmulningi úr heilboruðum jarðgöngum og á Spáni eru reistar þurrsteypustíflur með malað berg eða náttúrulegt set myndað úr kalkjarðmyndunum sem fylliefni. Í Kína er algengt að notast við mulinn kalkstein sem fylliefni en ef hann er ekki fáanlegur hefur móberg (e. tuff), basaltmulningur og granít nýst vel. Þjappaða þurrsteypu er einnig hægt að nota í gólf og vegagerð. Á síðustu árum hefur orðið mikil aukning hér á landi á notkun þjappaðrar þurrsteypu í gólf. Steypustöðin BM Vallá hefur framleitt steypublöndur í miklu magni sem notast er við í gólfin og má finna steypuna í mörgum stórum vöruskemmum og verslunarhúsnæði. Þá hefur steypan verið nýtt í slitlög með misgóðum árangri.

The thesis is to serve as an introduction to the subject of Roller Compacted Concrete and its various aggregates. RCC concrete is very dry and has a low cement content. It can be made with low quality aggregates, as opposed to regular concrete. During the construction of Kárahnjúkardam RCC was applied to rockfill close to the toe wall of the dam. There it was to give additional protection against possible leakage. The aggregate used was from pillow lava formation, most of it glassy basalt, quarried within from the reservoir site itself. Various aggregates have been experimented with. The use of glassy volcanic tuff and tuff breccia (moberg) and tuffaceous sand has been considered, and experiments using weathered and broken down tuff breccias from Vatnsfell, south of Lake Þórisvatn, yielded interesting/promising results.In the Faroes Islands experiments were made with crushed basalt obtained from excavation material from a TBM bored tunnel and in Spain RCC dams are constructed with crushed limestone and loose calcarious sediments as aggregate. China´s most commonly used aggregate is crushed limestone, and when that is unavailable, the use of tuff, crushed basalt and granite has been successful. RCC can also been applied to floors and roads. The use of RCC in floors has greatly increased in the past few years in Iceland. The BM Vallá concrete co. has produced great quantities of RCC for flooring warehouses and floorings for commercial applications. Furthermore the use of RCC in pavement has yielded good results.