THE RESULTS OF SOIL SCIENTIFIC RESEARCH IN KAZAKH SCIENTIFIC RESEARCH INSTITUTE OF AGRICULTURE AND CROP PRODUCTION: THE RESULTS OF SOIL SCIENTIFIC RESEARCH IN KAZAKH SCIENTIFIC RESEARCH INSTITUTE OF AGRICULTURE AND CROP PRODUCTION | ҚАЗАҚ ЕӨШҒЗИ-ДА ЖҮРГІЗІЛГЕН ТОПЫРАҚТЫ ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУЛЕРДІҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ: ҚАЗАҚ ЕӨШҒЗИ-ДА ЖҮРГІЗІЛГЕН ТОПЫРАҚТЫ ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУЛЕРДІҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ | ИТОГИ ПОЧВЕННЫХ НАУЧНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ В КАЗНИИЗиР: ИТОГИ ПОЧВЕННЫХ НАУЧНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ В КАЗНИИЗиР

anglais. Annotation. During the period 1934-2024 (90 years), soil scientists of the Kazakh Research Institute of Agriculture and Crop Production conducted in-depth and detailed morphological, agrochemical, biological, physico-chemical, physical and microbiological studies to establish the qualitative state of the country's land fund in order to use them effectively in agricultural production. Soil maps of the republic have been compiled, the areas of arable soils have been determined in terms of their further development. Natural and agricultural zoning of the land fund, agricultural production grouping and classification of lands for their effective use have been carried out. The parameters of changes in the main elements of soil fertility depending on the application of different methods of tillage, various crop rotations, organic and mineral fertilizers are determined. Soil degradation, deterioration of their agrophysical condition, decrease in nutrient content and water regime on soils prone to erosion have been revealed. Anti-erosion and reclamation measures have been developed to protect soils from water erosion. The number of microorganisms under various agricultural crops and their activities have been determined. An agroecological assessment and typology of the lands of regions, districts and individual farms have been carried out to develop adaptive landscape farming systems. Soil, landscape, geomorphological and other various maps of the regions of the republic have been created.

kazakh. Аңдатпа. 1934-2024 жылдар кезеңінде (90 жыл) Қазақ егіншілік және Өсімдік шаруашылығы ҒЗИ топырақтанушы ғалымдары ауыл шаруашылығы өндірісінде тиімді пайдалану мақсатында елдің жер қорының сапалық жай-күйін белгілеу үшін терең және егжей-тегжейлі морфологиялық, агрохимиялық, биологиялық, физика-химиялық, физикалық және микробиологиялық зерттеулер жүргізді. Республиканың топырақ карталары жасалды, оларды одан әрі игеру жоспарында егістікке жарамды топырақ алқаптары анықталды. Жер қорын табиғи-ауыл шаруашылығы аудандастыру, оларды тиімді пайдалану үшін жерді агроөндірістік топтастыру және жіктеу жүргізілді. Топырақ құнарлылығының негізгі элементтерінің өзгеру параметрлері Топырақты өңдеудің әртүрлі әдістерін, әртүрлі ауыспалы егістерді, органикалық және минералды тыңайтқыштарды қолдануға байланысты анықталды. Эрозияға ұшыраған топырақтарда, олардың деградациясы, агрофизикалық жағдайының нашарлауы, қоректік заттар мен су режимінің төмендеуі анықталды. олардың агрофизикалық жағдайының нашарлауы, қоректік заттар мен су режимінің төмендеуі анықталды. Топырақты су эрозиясынан қорғау үшін эрозияға қарсы және мелиорациялық іс-шаралар әзірленді. Әр түрлі ауылшаруашылық дақылдары мен олардың қызметі бойынша микроорганизмдердің саны анықталды. Егіншіліктің бейімделгіш-ландшафтық жүйелерін әзірлеу үшін облыстардың, аудандардың және жекелеген шаруашылықтардың жерлерін агроэкологиялық бағалау және типологиясы жүргізілді. Республика аймақтарының топырақ, ландшафт, геоморфологиялық және басқа да түрлі карталары жасалды.

russe. Аннотация. За период 1934-2024 годы (90 лет) учеными почвоведами Казахского НИИ земледелия и растениеводства проведены глубокие и детальные морфологические, агрохимические, биологические, физико-химические, физические и микробиологические исследования для установления качественного состояния земельного фонда страны с целью их эффективного использования в сельскохозяйственном производстве. Составлены почвенные карты республики, определены площади пахотнопригодных почв в плане их дальнейшего освоения. Проведены природно-сельскохозяйственное районирование земельного фонда, агропроизводственная группировка и классификация земель для эффективного их использования. Определены параметры изменения основных элементов плодородия почвы в зависимости от применения разных способов обработки почвы, различных севооборотов, органических и минеральных удобрений. Выявлены деградации почв, ухудшения их агрофизического состояния, уменьшение содержания питательных веществ и водного режима на подверженных к эрозии почвах. Разработаны противоэрозионные и мелиоративные мероприятия по защите почв от водной эрозии. Определена численность микроорганизмов под различными сельскохозяйственными культурами и их деятельность. Проведена агроэкологическая оценка и типология земель областей, районов и отдельных хозяйств для разработки адаптивно-ландшафтных систем земледелия. Созданы почвенные, ландшафтные, геоморфологические и другие различные карты областей республики.