Yerel geleneksel yemekler bölgelerin tarihsel, coğrafi ve kültürel özelliklerini yansıtırken, bireylerin yeme alışkanlıkları ise sosyal ve ekonomik yapıya dair ipuçları sunar. Günümüzde, küresel endüstriyel gıda üretimi ve dağıtımı karşısında geleneksel gıda üretimi ciddi bir rekabet gücü kaybı yaşamaktadır. Geleneksel tarımsal ürünlerin üreticisi olan çiftçiler, yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Bu durum hem geleneksel ürünlerin kaybı hem de yeme-içme kültürümüzün önemli bir kısmının yok olması anlamına gelmektedir. Avrupa Birliği (AB) bu kaybın önlenmesi ve sorunun tüm boyutları ile değerlendirilip çözümü için kısa adı TRUEFOOD olan büyük bir proje yürütmüştür. Bu proje kapsamında AB, geleneksel gıdaların küresel rekabet koşullarında korunmasını sağlarken, üretim süreçlerinin çağın gerektirdiği gıda güvenliği standartlarına uyumlu hâle getirilmesini hedeflemiştir. Türkiye’de ise bu sürece parelel olarak başlatılan ve yaklaşık 20 yıldır düzenlenen Geleneksel Gıdalar Sempozyumu (GGS) serisi ile geleneksel gıdalarımız kayıt altına alınmaya çalışılmaktadır. Ayrıca çeşitli kurumlar AB’de olduğu gibi Coğrafi İşaret (Cİ) tescilleri ile “geleneksel gıdaları” korumaya çalışmaktadır. GGS serisinde sunulan birçok makalede, geleneksel gıdaların sadece ham madde ve üretim teknolojilerinden ibaret olmadığı; bununla birlikte toplumsal kimlik ifadesi, dini ritüel, dayanışmayı teşvik eden bir olgu ve bireylerin hatıralarını yansıtan bir bütün olduğu görülmektedir. Serinin gelecek sempozyumlarında ise “geleneksel gıdalarımızın” kayıt altına alınmasında onların hikâyelerinin ve sosyolojik boyutlarının birlikte inceleneceği bir gelenek oluşturulmasının kültürümüzün devamlılığı açısından büyük yararlar sağlayacağı düşünülmektedir.

Tarımsal mekanizasyon, tarım alanlarını geliştirmek, her türlü tarımsal üretimi yapmak ve ürünlerin işlenmesini de gerçekleştirmek amacıyla kullanılan tüm enerji kaynağı, mekanik araç ve gerecin tasarımı, yapımı, geliştirilmesi, pazarlanması, yayım ve eğitimi, işletilmesi ve kullanılması konularını içermektedir (Zeren ve ark., 1995). Tarımsal mekanizasyon göstergeleri kullanılarak tarımsal mekanizasyon düzeyinin belirlenmesi, yörelerin ve ülkelerin tarımsal mekanizasyon seviyelerinin ortaya konmasında önem arz etmektedir. Bu çalışmada Kırşehir ili Çiçekdağı ilçesinin tarımsal mekanizasyon özellikleri incelenmiştir. Çalışmada, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TUİK) 2023 ve 2024 yıllarına ait verileri ile Çiçekdağı İlçe Tarım Müdürlüğü’nden elde edilen veriler materyal olarak kullanılmıştır. Bu kapsamda Çiçekdağı ilçesinin tarım alet ve makine sayıları (traktör sayısı, biçerdöver sayısı, birinci ve ikinci sınıf toprak işleme alet ve makine sayısı, ekim-dikim ve bakım makinesi sayısı, bitki koruma makinesi sayısı ve hasat-harman makinesi sayısı) da çalışmaya dahil edilmiştir. Mekanizasyon düzeyi; traktör, biçerdöver, tarım aletleri sayısı tespit edilmiş olup ve tarımsal mekanizasyon düzeyi göstergeleri; traktör/1000 ha, ha/traktör, kW/ ha ve ortalama traktör gücü (kW) olarak belirlenmiştir.Verilere göre, traktör sayısı 1000 hektar başına 35,97’den 38,74’e yükselmiş olup , traktör başına düşen arazi alanı ise 27,79 hektardan 25,81 hektara gerilemiştir. Traktör başına düşen güç 2,49 kW/ha’dan 2,68 kW/ha’ya artarken, ortalama traktör gücü 69 kW seviyesinde sabit kalmıştır.

This research was carried out during the 2022 and 2023 growing seasons on Agricultural Research and Application Fields of Tokat Gaziosmanpaşa University. The study aimed to investigate the effects of different organic fertilizers and application rates on the yield and yield-related characteristics of black cumin (Nigella sativa L.). The experiment was designed using a split plot arrangement in a randomized complete blocks design with three replications. The main plots were assigned to five organic fertilizer types: Leonardite, Vermicompost, Solid Humus, Chicken Manure and Sheep Manure, while the subplots included in the same way in all fertilizer forms four fertilizer doses (0, 150, 300 and 600 kg/da). The study utilized “Çameli” variety, the only registered Nigella sativa L. variety in Turkiye. Key parameters examined over both years included plant height (cm), number of branches per plant (number), number of capsules per plant (number), number of grains per capsule (number), thousand seed weight (g), seed yield (kg/da). The results; revealed that the average plant height ranged from 39.76 to 54.33 cm, the number of branchers per plant, ranged from 6.22 to 6.35, the number of capsules per plant ranged from 13.43 to 14.88, the number of seed per capsule ranged from 98.56 to 104.00, thousand seed weight varied between 2.50 and 3.11 g, seed yield ranged from 135.26 to 135.41 kg/da. Statistically significant differences (p<0.01) were observed for all examined characteristics. Based on the two-year results the application of chicken manure at 300 kg/da was identified as the most effective treatment, significantly enhancing plant height, capsule number and thousand seed weight. This finding reveals that the use of organic fertilizer in black cumin cultivation is an important alternative for farmers who want to both increase yield and prefer a natural production method.

Bu araştırma, melezleme ıslahı yöntemi ile elde edilen 12 melez patates ailesine ait 714 klon arasından uygun özelliklere sahip çeşit adaylarının belirlenmesine, erken dönem seleksiyonlarının katkı sağlaması için yürütülmüştür. Araştırma 113O928 nolu TÜBİTAK-TOVAG projesi kapsamında polikarbon sera şartlarında yürütülmüştür. Araştırma sonucunda melez ailelerinin ortalama çıkış süresi 10,92 gün, bitki boyu, 55,24 cm, ana sap sayısı 1,75 adet olarak belirlenmiştir. Melez aileleri, %97,60 sarı, %2,40’ı kırmızı benekli kabuk rengine sahip iç rengi bakımından ise %75,85’i açık sarı, %13,05’i sarı ve %11,10’u beyaz olduğu belirlenmiştir. Çalışmada yer alan 12 melez ailesinin ocak başına ortalama yumru verimleri 133,93-410,97 g/ocak arasında değişmiş olup, ortalama 267,24 g/ocak şeklinde gerçekleşmiştir. Söz konusu melez ailelerinin bitki başına yumru sayıları 5,99-15,03 arasında değişmiş olup, ortalama 9,97 yumru/ocak olmuş, ortalama yumru ağırlıkları ise 12,58-37,37 g arasında ve ortalaması 24,77 g olarak gerçekleşmiştir. İncelenen 714 klondan 23’ü ele alınan kriterler bakımından daha üstün bulunarak, yapılan erken dönem seleksiyonlarında öne çıkmıştır. Üstün özellik gösteren bu 23 klon, devam eden ıslah süreçlerinin ileri aşamasında ümit var klon olarak değerlendirilmişlerdir.

Bu çalışmada Jersey ırkı sığırların süt yağı asit profili ve mevsimsel değişimi incelenmiştir. Araştırmada ilkine buzağılamış 15 baş Jersey ırkı sığır kullanılmıştır. Süt örnekleri yaz ve kış mevsimi olmak üzere iki defa alınmıştır. Yapılan analizler neticesinde mevsimin süt yağının yağ asitleri profili üzerinde sınırlı bir etkisi olduğunu tespit edilmiştir. Sadece 3 yağ asidinde (C21:0, C23:0, C18:1 trans11) mevsimsel değişkenlik gözlemlenmiştir (p<0,05). İstatistiksel olarak önemli çıkmasa da yaz mevsiminde çoğu doymuş ve çoklu doymamış yağ asitlerinin içeriğinin daha düşük ve çoğu tekli doymamış yağ asitleri içeriği kış mevsimine göre daha yüksek olduğu görülmüştür.

Mosquitoes play a critical role as disease vectors, making them significant in terms of both public health concerns and ecological balance. This study aims to identify mosquito specimens collected from Siirt city center and six different districts using morphological and molecular methods. A 658 bp fragment of the mitochondrial cytochrome c oxidase subunit 1 (COI) gene region was used for molecular diagnosis. The findings revealed four mosquito species: Culex theileri Theobald, 1903, Culex mimeticus Noè, 1899, Culex quinquefasciatus Say, 1823, and Anopheles superpictus Grassi, 1899. Mitochondrial gene PCR products were sequenced, and the sequences were uploaded to the NCBI database for public access. Phylogenetic analysis was conducted using these sequences to investigate the genetic distances and evolutionary relationships among the mosquito species. In the phylogenetic analysis, Chironomus kiiensis was used as an outgroup. The analysis revealed that C. quinquefasciatus and A. superpictus were had the highest genetic distance (0.16), while the closest genetic distance was observed between C. quinquefasciatus and C. theileri (0.06). This study is presented as a preliminary investigation into the genetic diversity, evolutionary relationships, and population dynamics of mosquito species in Siirt Province. Further studies with a larger sample size and additional sequences are needed to establish more comprehensive phylogenetic relationships. The molecular findings contribute significantly to the systematic and ecological studies of mosquitoes.

The date palm (Phoenix dactylifera L.), primarily cultivated in desert regions like the Middle East, is a significant source of nutrition, rich in sugars, polysaccharides, and bioactive compounds such as carotenoids, flavonoids, phenolics, anthocyanins, and sterols. Notably, the polysaccharides in dates exhibit prebiotic properties, supporting beneficial gut microbiota. Research highlights that dates promote the growth of helpful bacteria, including Bifidobacterium and Lactobacillus, which enhance intestinal health, improve barrier function, and increase the production of short-chain fatty acids. Beyond gut health, dates offer additional benefits, including anti-inflammatory, antioxidant, cardiovascular, neuroprotective, and blood sugar-regulating effects. This review synthesizes recent findings on the prebiotic effects and broader health impacts of dates, suggesting their potential in dietary strategies for promoting health and preventing gastrointestinal disorders.

The current study examined the dietary solid-state fermented yellow mealworm (Tenebrio molitor) larvae meal inclusion on growth performance, gut microbiota, body composition, liver and intestinal histology and histomorphometric parameters in the guppy (Poecilia reticulata) for 84 days. Guppies were fed diets included with no supplementation (C); 4 g/kg yellow mealworm larva meal (G1), 4 g/kg solid-state fermented with Lactobacillus brevis yellow mealworm larvae meal (G2), 4 g/kg solid-state fermented with Lactobacillus plantarum yellow mealworm larvae meal (G3), the combination of 2 g/kg solid-state fermented with L. brevis plus 2 g/kg solid-state fermented with L. plantarum yellow mealworm larvae meal (G4). For female guppies, the growth performance of the G4 group clearly differed from all groups with the synergistic effect of solid-state fermented with L. plantarum plus L. brevis. In male guppies, G3 and G4 groups showed the highest growth performance values among all groups. The intestinal microbiota of guppies was clearly varied with supplementation groups. Fusobacteria was the most abundant phylum in C, G1, G2 and G3 groups. However, Proteobacteria showed the most intensity in the G4 group. Intestinal villus height, width and surface area were positively affected in solid-state fermented yellow mealworm larvae meal supplementation groups, reaching higher values in G3 and G4 groups. In conclusion, solid-state fermented yellow mealworm larvae meal via 2 g/kg L. plantarum plus 2 g/kg L. brevis can improve growth performance by modulating the gut microbiota of guppies.

The Seed Technology Division, BARI, Gazipur, Bangladesh carried out a lab experiment in 2020–2021 to find the best vermicompost treatment for enhancing seed germination and seedling emergence in an environment of drought stress. With 4 replications, the experiment used a 2-factorial completely randomized design. Five different amounts of priming were applied to onion seeds: hydropriming, 5% vermicompost priming (VCP), 10% VCP, 15% VCP, and untreated control. In addition, the onion seedlings were treated with 10% and 15% PEG, two different levels of drought stress. BARI Piaj-4 onion was the kind that was used. The findings demonstrated that, under drought-stressed situations, seed priming with vermicompost leach improved seed germination and seedling emergence percent. especially, the vermicompost leach at 10% under 10% PEG drought stress condition showed the best results in terms of promptness index (123), germination stress tolerance index (84.25%), seed germination (90%), seedling emergence percentage (81%), and seedling vigor index (614).

The availability of high-yielding varieties adapted to diverse agro-ecologies and production systems, preferred by farmers and consumers, is the key factor limiting productivity. Farmers access seeds of different quality levels from various seed systems. Studies on seed systems and rates in relation to yield and yield traits of bread wheat varieties under irrigation are limited. Therefore, an experiment was conducted in 2021 in Northwestern Ethiopia to improve the productivity of bread wheat (Triticum aestivum L.) varieties through suitable seed rates and systems under irrigation. The experiment was conducted using a randomized complete block design in a factorial arrangement of two varieties (Kakaba and Ogolcho), three seed systems (formal, intermediate and informal), and three seed rates (125, 150, and 175 kg ha-1) in three replications. SAS software was used for analysis. The results showed that the seed system and variety interaction had a significant effect (P < 0.05) on productive tiller numbers, days to 50% heading, kernel numbers per spike, and plant height. Additionally, the productive tiller numbers and days to 50% heading were significantly (P < 0.05) influenced by the interaction of variety with seed rate. However, the main effects of seed system, seed rate, and variety alone had a significant (P < 0.05) impact on physiological maturity, 1000-seed weight, kernel length, grain yield, biomass yield, and harvest index. The highest grain yields were obtained from the following main factors: seed system (intermediate (4.52 t ha-1); seed rate (150 kg ha-1 (4.71 t ha-1)); and variety (Kakaba (4.47 t ha-1)), which exceeded the average yield in irrigation (4.4 t ha-1). It is necessary to conduct experiments involving a greater number of seed rates and varieties over multiple cropping seasons and locations and sowing dates to strengthen the results.