This study used reports from various bodies to determine the competitiveness of some selected agricultural products between Kenya and other East African Community countries. Agriculture is an important sector in Kenya and the greater East African Community organization as it earns the country foreign exchange through exports. The sector possess considerable potential, and carrying out a competitive study would greatly inform the country’s efforts and policy making processes. The methods used were Market Share Index, Vollrath’s Relative Trade Advantage Indices, and Balassa’s Revealed Comparative Advantage Index. The various countries were compared using calculated indices and ranked accordingly based on their scores and market share percentages. Consequently, Kenya had a competitive advantage and dominated the international markets in tea and crude materials, whereas most East Africa Community member states had a strong comparative advantage in coffee. Generally, to stimulate the agricultural sector and diversify agricultural exports, the Kenyan government and private sector must increase high-level investments in agribusiness and transition from exporting raw materials to value-added products. Developing standard agricultural trade policies would benefit all East African Community member states, which is consistent with their goals.

The purpose of this study was to determine the dietary effects of fruit pulps (dried tomato, apple and grape) on the performance and egg quality characteristics of laying hens. In this trial, 196 Lohmann sandy layers 25 weeks of age were distributed into four groups with seven replicates for 9 weeks. Trial groups fed following diets, control group basal diet (no additive), 4 % dried tomato pulp, 4% apple pulp and 2.5% grape pulp. Feed conversion rate was not affected by any addition of fruit pulps throughout the trial. The dietary inclusion of dried tomato pulp increased feed consumption, egg weight and egg production and decreased egg yolk malondialdehyde (MDA) levels on day of 1 compared to the control. Egg yolk MDA level was decreased with the addition of 4% tomato and apple pulp to the diet, but increased with the addition of 2.5% grape pulp to the diet on the day of 28. Moreover, the addition of dried tomato pulp to the basal diet significantly increased egg weight and egg yolk yellow color (a). As a result, this study provides evidence that adding up to 4% tomato pulp to diets may be used without adverse effects on laying hens’ productivity and may improve egg quality characteristics by decreasing MDA levels in the yolk.

Bu çalışmada toprak organik madde içeriğini iyileştirmek için toprağa ahır gübresi ve biyoçar uygulanarak farklı organik madde seviyelerinin [%1,21 (kontrol) %1,5, %2,5, %3,5 ve %4,5] elde edildiği inkübe toprağın temiz su ve arıtılmış atık suyla sulanması koşullarında bir aylık ıslanma-kuruma döngüsünde topraktan CO2 ve H2O salınımı ile toprak nemi ve sıcaklığı değerleri araştırılmıştır. Çalışmanın sonuçları kontrol uygulamasına göre ahır gübresiyle toprağın iyileştirilen organik madde içeriğinde CO2 salınımının %29’dan %146’a kadar arttığını gösterirken biyoçarın %1,5 ve 2,5 organik madde seviyelerinin kontrol uygulamasıyla istatistiksel olarak benzer olduğunu ancak biyoçarla daha fazla artan organik madde katkısının kontrol uygulamasına göre salınımı %28 ve %81 arttırdığını belirlemiştir. Arıtılmış atık suyla sulama temiz suya göre %40 daha fazla CO2 salınımıyla sonuçlanmıştır. Ahır gübresi ve biyoçarla toprağın artan organik madde katkısı topraktan daha az H2O salınımı ve daha fazla toprak nemi sağlamış ve ahır gübresinin aksine biyoçarın H2O salınımını azaltıcı ve toprak nemini koruyucu etkisi belirlenmiştir. Toprak neminin daha fazla olması nemin yüksek bulunduğu uygulamalarda toprak sıcaklığını azaltıcı bir etki ortaya çıkarmıştır. Ayrıca topraktan CO2 salınımı toprak nemi ile önemli pozitif doğrusal ilişki göstermiş ancak toprak sıcaklığıyla olan etkisi önemsiz olmuştur. Toprak organik maddesini iyileştirmek için ahır gübresi yerine biyoçarın topraktan CO2 ve H2O salınımlarını azaltıcı ve toprak nemini koruyucu özelliklerinden yararlanılması önemli bir sonuç olmakla beraber özellikle atık suyla sulama koşullarında biyoçarın çevre dostu bir uygulama olarak kullanımı bu çalışmanın sonucunda önerilebilir olarak bulunmuştur.

Topraktaki yüksek kireç içeriği bitkilerin verimini ve yaşamını sınırlandıran önemli abiyotik stres faktörlerindendir. Kireçli topraklar dünyadaki karaların %30’dan fazlasını kaplarken, ülkemizde ise Karadeniz Bölgesi hariç hemen hemen tüm bölgelerimizin topraklarının kireç içeriği oldukça yüksektir. Kiraz da dâhil olmakla birlikte meyve türleri genel olarak yüksek kireç içeriğine oldukça duyarlıdır. Bu bağlamda meyve yetiştiriciliğinde topraktaki yüksek kireç içeriğine dayanıklılık sağlayan anaçların varlığı ve mevcut anaçların kirece dayanımlarının belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu amaçla, in vitro koşullarda çoğaltılan Kuş kirazı, Mahlep, MaxMa 14, CAP-6P ve PHL-C anaçlarının farklı kireç seviyelerinde (Kontrol, %1,0, %3,0 ve %5,0 CaCO3) morfolojik ve biyokimyasal tepkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Stres altındaki bitkilerde, bitki ve kök gelişimi gibi morfolojik özellikleri ile membran geçirgenliği ve yaprak oransal su içeriği gibi fizyolojik özelliklerinin yanında, peroksidaz, süperoksidaz dismutaz, hidrojen peroksit, prolin ve protein miktarı gibi biyokimyasal özellikler ve demir aktiviteleri (bitkilerde demir içeriği, aktif demir içeriği, bitkilerde demir şelat redüktaz aktivitesi ve köklerde demir şelat aktivitesi) belirlenmiştir. Denemede ortamda CaCO3 seviyesi arttıkça anaçların dayanımının azaldığı belirlenmiştir. Ancak denemenin 15. gününde yapılan ölçümlerde MaxMa-14 kiraz anacının diğer kiraz anaçlarına göre daha iyi bir gelişim gösterdiği tespit edilmiştir.

Bu çalışmanın amacı Putka Gölü Sulak Alanı’nda (PGSA) yüzey sedimentlerinde PTE konsantrasyonlarının ve muhtemel kaynakların tespit edilmesi, ekolojik risk seviyelerinin belirlenerek gelecekte bu sulak alanın sürdürülebilirliğine katkı sağlanmasıdır. Ayrıca azot, fosfor ve diğer birincil üretim indikatörlerinin konsantrasyonunun ölçülerek organik kirlilik seviyelerinin belirlenmesidir. Çalışma için göl yüzeyinde belirlenen 8 farklı noktadan yüzey sedimenti alınmıştır. Alınan örneklerde çoklu element analizleri, Klorofil Bozunma Ürünleri (CDP), Toplam Organik Karbon (TOC), Toplam Azot (TN), Toplam Fosfor (TP), Biyojenik Silika (BSi) analizleri yapılmıştır. Ekolojik değerlendirmeler için Zenginleşme Faktörü (EF), Jeoakümülasyon İndeksi (Igeo) , Toksik Risk İndeksi (TRI), Modifiye Ekolojik Risk İndeksi (mER), Modifiye Potansiyel Ekolojik risk İndeksi (mPER) indeksleri kullanılmıştır. Değişkenlerin minimum maksimum değerleri şu şekildedir. CDP için 113,37-623,82, TOC için 10,21-29,57, TN için 0,51-0,96, TP için 0,054-0,115, BSi için 0,317-0,90, Cu için 11,70-32,88, Pb için 10,25-21,65, Zn için 44,20-75,90, Ni için 18,40-50,60, Co için 3,20-10,50, Mn için 142-331, Fe için 0,80-2,73 As için 2,30-6,70, Cd için 0,15-0,25, V 15,0-56,0, Cr için 12,40-52,40, Ti için 0,01-0,04, Al için 0,74-3,49, Tl için 0,12-0,35, Hg için 0,03-0,08 bulunmuştur. Zn, Cu, Fe, Mn, Co, As, V, Ti, Al elementleri için minimum zenginleşme tespit edilmiştir. Ni, Cd, Cr, Tl için orta düzeyde zenginleşme tespit edilirken, Pb ve Hg için ise önemli düzeyde birikim bulunmuştur. Elementlerin bütünleşik ekolojik risk seviyesini ifade eden mPER ortalama değeri 584 bulunmuştur. Çok çeşitli türlere ev sahipliği yapan bu sulak alanın korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için gölde izleme çalışmalarının devam ettirilerek ekosistem üzerindeki etkisinin takip edilmesi önerilmektedir.

Animal wastes are not stored correctly and are used haphazardly without control in agricultural lands. As a result, it causes many irreparable environmental pollution, especially water pollution. These wastes, which are described as diffuse pollution, cause pollution of both underground and surface water resources directly or indirectly and even make them unusable. In this research, waste generation as a result of animal breeding in Karaman province, its districts, neighborhoods and villages and the effects of animal wastes on environmental pollution were evaluated with distributed pollutant load calculations. In the study, the number of 1019277 ovine and 81368 bovine in Karaman in 2022 was used. The total nitrogen (TN) produced annually by the animals has been calculated as 1,723.23 tons/year, and the total phosphorus (TP) amount is determined as 124.23 tons/year. Additionally, for large ruminant animals, the annual total amount of dry manure is 130,305.77 tons, and for small ruminant animals, it is 41,984.27 tons. To prevent environmental pollution, these wastes should be stored in closed areas in compliance with standards, and processes such as composting, drying, and biogas production should be applied. By doing so, not only can environmental pollution be mitigated but also economic value can be obtained. The proper management and utilization of these wastes have high economic potential and can contribute to sustainable development, supporting the country’s economy. In addition, this study is a source for researchers working in the field in calculating the pollution load of animal wastes and is thought to be a guide for decision makers and practitioners.

Yabani mantarlardan zehirlenme riski korkusu insanları kültüre alınabilen mantar türleri üretimini artırmaktadır. Bu mantar türleri içerisinde yer alan istiridye mantarı üretimindeki bazı avantajlar nedeniyle son yıllarda tercih edilir olmuştur. Mantar üretiminin artmasında üretim ortamlarında bölgesel çeşitliliğin sağlanması çok önemlidir. Bu çalışmada Van ve çevresine mantar üretimini yaygınlaştırmak ve bölge üreticilerinin kolay temin edebilecekleri saman ve atıl durumda olan demlenmiş çay atıklarında üretimin etkinliğini araştırmak amaçlanmıştır. Buğday samanı, demleme çay atığı ve hazır mantar üretim kitleriyle kurulan çalışma tesadüf parselleri deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak tasarlanmıştır. Elde edilen mantarlarda, ilk hasat, karpofor ağırlığı, toplam verim, karpofor ölçüleri, makro ve mikro elementler parametrelerine bakılmıştır. Yapılan çalışmada çay ortamında üretilen mantar verilerinin, mantar üretimi yapan firmalardan alınan hazır kitlerden alınan mantar verilerine daha yakın sonuç alındığı görülmüştür.

Medicinal plants are quite popular in the medicine development process because they contain bioactive chemicals. Traditional medicine has made extensive use of Crataegus orientalis L., which also has significant biological effects. In this study, essential oils (EOs) of C. orientalis var. orientalis collected from Tokat-Türkiye were isolated by hydrodistillation. Chemical constituents were detected by GC-MS and benzaldehyde (%52.75), α-terpineol (%16.86), germacrene D (%7.03) and caryophyllene (%6.77) were determined as major components. Moreover, antioxidant analyses including DPPH•, ABTS+• and FRAP tests were carried out. EOs displayed good the DPPH activity (IC50, 12.21, µg/mL) in comparison to the standard BHT (IC50, 10.23 µg/mL). The same trend was observed for ABTS and FRAP assays.

Sürdürülebilir topraksız tarım için çevre dostu ve yenilenebilir materyallerin önemi her geçen gün artmaktadır. Yeşil ve organik atıklardan elde edilen kompost bu materyallerden biridir. Bu çalışmada elma, üzüm ve domates posalarından elde edilen kompostun topraksız domates yetiştiriciliğinde etkileri araştırılmıştır. Elma, üzüm ve domates atıkları meyve suyu ve salça fabrikalarından temin edilmiştir. Elma, üzüm ve domates atıkları ayrı ayrı kompostlaştırılmıştır. Kompost yapımında ana materyale (2m3) 200 dm3 ahır gübresi, 5 kg kireç ve 5 kg üre ilave edilmiştir. Kompost yapımı 22 hafta sürmüştür. Denemede 9 farklı ortam kullanılmış olup, bunlar; kokopit: perlit (2:1) (Kontrol); domates kompostu: perlit (2:1) (D); elma kompostu: perlit (2:1) (E); üzüm kompostu:perlit (2:1) (Ü);  domates: elma: üzüm kompostu: perlit (1:1:1:1) (DEÜ); domates kompostu: kokopit: perlit (1:1:1) (DC); elma kompostu: kokopit: perlit (1:1:1) (EC); üzüm kompostu: kokopit: perlit (1:1:1) (ÜC) ve DEÜ kompostu: kokopit: perlit (1:1:1) (DEÜC). Ortamlar hacim esasına göre belirlenmiştir. Besin solüsyonu çiçeklenmeye kadar 2,0 dS/m ve çiçeklenmeden sonra 2,2 dS/m, pH:5,9 şeklinde uygulanmıştır. En yüksek pazarlanabilir verim elma, domates ve üzüm kompostu + kokopit uygulamasında 286,59 ton/ha olmuştur. Kompost kullanılması pazarlanabilir verimde kontrole göre %39,73 artış sağlanmıştır. Vitamin C kontrolde en yüksek çıkarken, pH ve suda çözünebilir kuru madde miktarı değişmemiştir. Kompost kullanılması domates meyvelerinde çiçek burnu çürüklüğünü azaltmış, yaprak kuru ağırlığını artırmıştır. Sonuç olarak, denemede üzüm ve özellikle elma posasından elde edilen kompostun topraksız tarımda domates yetiştiriciliğinde başarıyla kullanılabildiği ve ticari ortamlardan biri olan kokpite göre daha etkili olduğu anlaşılmıştır.

Drying is the simultaneous transfer of heat and mass, which is defined as the reduction of moisture in food. The aim of the study the drying performances of refractance window drying (95°C), fluidized bed drying (95°C, 2m3/m air velocity), and convective drying (95°C) were examined in the drying of Maraş green pepper (C.annuum). Drying performance was evaluated for effective diffusion coefficient (Deff), activation energy (Ea), Chroma (C) and total color change (ΔE). Drying curves were obtained by recording sample weights in 10-min periods. For the refractance window drying, fluidized bed drying and convective drying the time for the samples to reach 6-7% humidity level according to the wet base was found to be 70, 80 and 110min, and the effective diffusion coefficient was 6.49x10-10, 5.68x10-10 and 4.87x10-10 m2/s the activation energy was 53.54, 54.65 and 55.93kJ/mol, respectively. When the color properties are examined the Chroma value was determined as 18.23, 8.85 and 4.80 and the total color as 15.42, 26.29 and 30.33, respectively. It was seen that the closest value to the fresh product was in the samples dried with a refractance window drying. In the study, it was concluded that the use of a refractance window drying shortened the drying time by 14-36%, increased the effective diffusion coefficient, provided drying with lower activation energy, and better preserved the color quality in the production of dried Maraş green pepper.