The amount of sediment carried by wind erosion and its distrubution in karapınar wind erosion area and seasonal effects on soil pecularities and dry agregates | Karapınar rüzgar erozyon sahasında rüzgarla hareket eden sediment miktarı ile yüksekliğinin yıl içerisinde dağılımı ve toprak özellikleriyle kuru agregatlar arasındaki ilişki üzerine mevsim etkisi

Английский. This research was carried out to determine the releationships between some chemical and physical features of soils which is subject to to wind erosion and soil loses in Konya Karapınar erosion area in 2000-2005 years. The area consists of alluvial, colluvial, sierozem and regosol soils which have a texture of light sandy loam on upper layer and of heavy clay on lower layers. They are reach in lime and potash and poor in organic materials and phosphorours. Anaylsis show that mechanic stability index, stability index and percentage of dry aggregate which are the indications of degredation of soil is very low on whole project area. These indication parameters of degredation in soil (mechanic stability index, stability index and of dry aggregate) have been determined on different parts of the area according to the type and degree of problem. Some results have been given as follows, mechanic stability index is 23.33% in pasture area, 35.71 % in forest area, 43.24 % in farming area and 16.67 in deserted area for 0-2.5 cm of soil depth,. Stability index is 0.06 % in pasture area, 0.08% in forest area, 0.59 % in farming area and 0.03 % in deserted area. Percentage of dry aggregates which is smaller than 0.84 mm, important on wind erosion, in soil is 86.3 % in pasture area, 80.0 % in forest area, 56.7 % in farming area and 98.0 % in deserted area. Since the amount of aggregates which is smaller than 0.42 mm in soils of project area is very very is low, soils of project and region lands is very sensitive to wind erosion and soil loses is very drastic. The research results shows that These all negatives indications are the reason of lacks or insufficiencies of organic matter content in cultivated soil structure of the region. As a results, it was found that some control measures such as increasing organic matter in the soil structure for the aggregate stability, applications of shelter-belt and minumum, zero or no-tillage farming practices should be applied for sustainability farming urgently.

турецкий. Bu araştırma 2000-2005 yılları arasında degredasyon ve çölleşme prametrelerinin bir göstergesi arazi bozulumları, rüzgar erozyonu ve toprak kayıpları bakımından oldukça hassas olan Konya-Karapınar rüzgar erozyon sahası topraklarının fiziksel ve kimyasal özelliklerini ve çölleşmeyi etkileyen faktörleri belirlemek için yürütülmüştür. Araştırma sahası başlıca alluviyal, kolluviyal, sierozem ve regosol topraklardan meydana gelmiş, üst toprak hafif kumlu tın, alt tabakalar ise ağır killidir. Kireç ve potasyumca zengin, organik madde ve fosforca fakirdir. Toprakların degredasyon parametrelerinin bir göstergesi olan mekanik stabilite, stabilite indeksi, kuru agregat yüzdeleri ve toprak kayıpları ile topraktaki organik madde miktarlar arasındaki ilişkiler problemin tipi ve derecesine göre değişik alanlarda incelenmiştir. 0-2.5 cm toprak derinliğinde mekanik stabilite değerleri mera alanlarında % 23.33, ormanlık alanda %35.71, işlenen alanda % 43.24 ve tamamen degrade olmuş çölleşmiş alanda ise %16.67 olarak bulunmuştur. Aynı derinlik için stabilite indeksi değerleri ise mera alanı için % 0.06, ormanlık alan için %0.08, işlenen alanlar için % 0.59 ve tamamen degrade olmuş çölleşmiş alanda ise % 0.03'tür. Rüzgar erozyonunda önemli etkiye sahip 0.84 mm den küçük kuru agregat yüzdeleri olarak mera alanında % 86.3, ormanlık alanda % 80.0, işlenen alanda % 56.7 ve çölleşmiş alanda ise % 98.0 olarak bulunmuştur. Organik madde miktarlarının çok düşük olması sonucu proje sahası ve bölge toprakları şiddetli derecede degrade olmuş, bu degredasyon sonucu rüzgarla taşınabilen 0.42 mm'den küçük agregat yüzdeleri çok yüksek çıkmıştır. Tarım yapılan tüm bölge topraklardaki bu yetersiz organik madde içeriği bu bölge topraklarını rüzgar erozyonuna oldukça hassas hale getirmiş ve rüzgar erozyonu ile oluşan toprak kayıpları ve bunun sonuçları sosyal ve ekonomik yönden tüm bölgeyi tehdit eder hale gelmiştir. Aynı derinlik için stabilite indeksi değerleri ise mera alanı için % 0.06, ormanlık alan için %0.08, işlenen alanlar için % 0.59 ve tamamen degrade olmuş çölleşmiş alanda ise % 0.03'tür. Rüzgar erozyonunda önemli etkiye sahip 0.84 mm den küçük kuru agregat yüzdeleri olarak mera alanında % 86.3, ormanlık alanda % 80.0, işlenen alanda % 56.7 ve çölleşmiş alanda ise % 98.0 olarak bulunmuştur. Organik madde miktarlarının çok düşük olması sonucu proje sahası ve bölge toprakları şiddetli derecede degrade olmuş, bu degredasyon sonucu rüzgarla taşınabilen 0.42 mm'den küçük agregat yüzdeleri çok yüksek çıkmıştır. Tarım yapılan tüm bölge topraklardaki bu yetersiz organik madde içeriği bu bölge topraklarını rüzgar erozyonuna oldukça hassas hale getirmiş ve rüzgar erozyonu ile oluşan toprak kayıpları ve bunun sonuçları sosyal ve ekonomik yönden tüm bölgeyi tehdit eder hale gelmiştir.