ارزیابی پایداری زیستمحیطی کشاورزی در استان آذربایجان شرقی
2019
مرضیه منافی ملایوسفی | باب اله حیاتی | اسماعیل پیش بهار | جواد نعمتیان
محیطزیست بستر فعالیتهای کشاورزی است و منابع طبیعی نهادههای تولید آن میباشند، بنابراین با توجه به ارتباط وسیع کشاورزی با منابع طبیعی و محیطزیست به نظر میرسد که پایداری کشاورزی نقش مهمی در حفاظت از سرمایههای طبیعی و محیطزیست داشته باشد. با توجه به اهمیت این موضوع در توسعه پایدار، این تحقیق به ارزیابی پایداری زیستمحیطی کشاورزی شهرستانهای استان آذربایجان شرقی با استفاده از تحلیل سلسله مراتب گروهی (AHP) میپردازد. وزن شاخصها از طریق نظرسنجی از گروه کارشناسان تعیین شد و سایر اطلاعات لازم از منابع ثانویه نظیر سازمان جهاد کشاورزی، سازمان آب منطقهای و سالنامههای آماری استان آذربایجان شرقی در سال 1394 جمعآوری گردید. نتایج مطالعه نشان داد شاخصهای درصد مصرف آب غیرکشاورزی، سیستمهای کارآمد آبیاری و سطح تراز آب زیرزمینی، به ترتیب با وزن نسبی 129/0، 116/0 و 094/0، از دیدگاه گروه کارشناسان عوامل مهمی هستند که بر میزان پایداری تأثیر میگذارند. رتبهبندی میزان پایداری نشان داد شهرستانهایی که در شمال و شمالشرقی استان واقع شدهاند دارای پایداری زیستمحیطی بیشتری هستند، اما شهرستانهایی که در گوشه جنوبغربی استان و در حاشیه دریاچه ارومیه قرار دارند، دارای پایداری زیستمحیطی کمتری میباشند. همچنین نتایج این مطالعه نقاط ضعف شهرستانهای مختلف استان را در دستیابی به پایداری زیستمحیطی کشاورزی آشکار کرد. با توجه به نتایج حاصله پیشنهاد میشود با گسترش سیستمهای آبیاری تحت فشار، اصلاح انهار و سیستمهای سنتی انتقال آب در مزارع، مقابله با حفر چاههای غیرمجاز و تغییر الگوی کشت متناسب با شرایط تغییر اقلیم به کاهش مصرف آب کشاورزی و تقویت منابع آبی زیرزمینی استان کمک نمود.<br />
显示更多 [+] 显示较少 [-]