Analiza przestrzennego podobieństwa plonowania odmian pszenicy ozimej na obszarze województwa śląskiego i opolskiego

Na podstawie wyników plonowania odmian uzyskanych w doświadczeniach w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego (PDOiR) z pszenicą ozimą z terenu województw opolskiego i śląskiego przeprowadzono analizę grupowania punktów doświadczalnych o podobnej pod względem występowania w nich zmienności plonowania odmian. W pracy wykorzystano wyniki plonowania odmian pszenicy ozimej z serii doświadczeń PDOiR przeprowadzonych w latach 2007–2009 w 7 miejscowościach o zróżnicowanych warunkach glebowo- -klimatycznych, na terenie województw śląskiego i opolskiego. Doświadczenia były prowadzone na dwóch poziomach intensywności agrotechniki standardowym (A1) i intensywnym (A2), w dwóch powtórzeniach. Poziom intensywny różnił się od standardowego wyższym o 40 kg/ha nawożeniem azotowym, pełną ochroną chemiczną przed chorobami powodowanymi przez grzyby, stosowaniem regulatorów wzrostu oraz dolistnym dokarmianiem roślin preparatem wieloskładnikowym. Do analiz statystycznych wykorzystano wyniki plonowania 9 odmian pszenicy ozimej, badanych we wszystkich 7 miejscowościach w kolejnych 3 latach. Wyniki opracowano za pomocą analizy czynnikowej, która umożliwiła podział punktów doświadczalnych na podrejony o podobnej zmienności plonowania odmian. W wariancie intensywnym wydzielono trzy podrejony, w których odmiany różniły się istotnie zmiennością plonowania. Do pierwszej grupy zaliczono miejscowości Głubczyce, Modzurów, Łosiów i Nieznanice. Drugą i trzecią grupę tworzyły punkty doświadczalne w Pawłowicach i Pągowie. Wydzielenie podrejonów może przyczynić się do optymalizacji kosztów i efektywności PDOiR poprzez ewentualną redukcję liczby doświadczeń, a także ułatwi rolnikom wybór odmian najlepiej dostosowanych do warunków określonego gospodarstwa.