Alternatywne metody zwalczania barszczu Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi Manden | Alternative methods of controlling Sosnowsky's hogweed Heracleum sosnowskyi Manden

Promotor: prof. dr hab. inż. Maciej Balawejder - 152 s.

Barszcz Sosnowskiego jest gatunkiem inwazyjnym niebezpiecznym dla zdrowia ludzi i zwierząt, bardzo trudnym do zwalczenia przy zastosowaniu klasycznych metod stosowanych w nowoczesnym rolnictwie. Ponadto większość standardowych metod jego zwalczania przeprowadzanych z użyciem herbicydów totalnych przynosi dla objętych inwazją tego gatunku fitocenoz więcej strat niż korzyści. Celem pracy było znalezienie alternatywnych metod zwalczania barszczu Sosnowskiego cechujących się wysoką skutecznością i selektywnością w stosunku do rośliny docelowej a jednocześnie jak najmniej szkodliwych dla innych gatunków roślin obecnych w fitocenozach objętych jego inwazją. Ich stosowanie powinno umożliwić przywrócenie terenów objętych inwazją tego gatunku do stanu użytkowania rolniczego poprzez eliminację barszczu Sosnowskiego, umożliwiającą sukcesję rodzimym gatunkom roślin i nie pogarszać jakości gleby. Prowadząc trwające trzy sezony wegetacyjne doświadczenia polowe przetestowano kilkanaście alternatywnych metod zwalczania barszczu Sosnowskiego. W wyniku badań wytypowano jako najbardziej skuteczną a jednocześnie najmniej szkodliwą dla innych roślin metodę zwalczania barszczu Sosnowskiego polegająca na wprowadzaniu granulowanego preparatu mineralnego „Perlka” do wnętrza jego ściętej łodygi generatywnej. Po eliminacji barszczu Sosnowskiego powierzchnia przez niego zajęta zaczęła stopniowo przekształcać się w zbiorowisko łąkowe istniejące zanim pojawił się barszcz. Nie stwierdzono również negatywnego wpływu stosowania tej metody na jakość gleby i wody w lokalnych ciekach wodnych.

Sosnowsky's hogweed is an invasive species that is dangerous to human and animal health and very difficult to control using classic methods used in modern agriculture. In addition, most standard methods of its control carried out using total herbicides bring more losses than benefits to the phytocoenoses affected by this species invasion. The aim of the work was to find alternative methods of controlling Hogweed that are highly effective and selective in relation to the target plant and at the same time least harmful to other plant species present in the phytocoenoses affected by its invasion. Their use should enable the restoration of the areas affected by the invasion of this species to the state of agricultural use by eliminating Hogweed, enabling succession for native plant species and not impairing the quality of the soil. During three growing seasons, field experiments were conducted to test several alternative methods of controlling Hogweed. As a result of the research, the most effective and at the same time least harmful to other plants method of controlling Sosnowsky's hogweed was selected, consisting in introducing the granulated mineral preparation "Perlka" into the interior of its cut generative stem. After eliminating Sosnowsky's hogweed, the area occupied by it gradually began to transform into a meadow community existing before the hogweed appeared. No negative impact of using this method on the quality of soil and water in local watercourses was also found.