Скрининг in vitro фотопротекторных свойств экстрактов из лесных лишайников Беларуси: автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата биологических наук по специальности 03.01.01 – радиобиология | In vitro screening of photoprotective properties of extracts from forest lichens of Belarus: author's abstract of dissertation for the degree of Ph.D. in biological sciences in specialty 03.01.01 – radiobiology | Скрынінг in vitro фотаахоўных уласцівасцей экстрактаў з лясных лішайнікаў Беларусі: аўтарэферат дысертацыі на суісканне вучонай ступені кандыдата біялагічных навук па спецыяльнасці 03.01.01 – радыёбіялогія

俄语. Цель исследования – комплексная оценка фотозащитных свойств экстрактов из пяти распространенных в Беларуси видов лишайников в различных in vitro системах. Объект исследования: экстракты из лишайников – Cladonia arbuscula, Evernia prunastri, Hypogimnia physodes, Ramalina pollinaria, Xanthoria parietina. Методы исследования: радиобиологические, фотометрические, культивирование клеток, биохимические, методы экстракции растительного сырья. Использованная аппаратура: ламинарный шкаф (DFaster BH-EN 2004), клеточный инкубатор (HeraCell 150), спектрофотометр планшетного формата (TECAN Safire2), спектрофотометр кюветный (Specord 205). Получено научное обоснование возможности экстракции комплекса фотозащитных и биологически активных соединений из распространенных лишайников Беларуси. Определены факторы, детерминирующие цитотоксические и фотомодифицирующие свойства экстрактов из лишайников. Полученные данные демонстрируют возможность применения ряда экстрактов с целью коррекции вредного воздействия ультрафиолетового излучения на клетки кожи человека. Определение факторов, детерминирующих их свойства, позволит получать субстанции с заданными свойствами.

英语. The aim of the study is comprehensive assessment of the photoprotective properties of extracts from five species of lichen common in Belarus in various in vitro systems. Research methods: radiobiological, photometric, cell culture, biochemical, methods of extraction of plant materials. The object of the study: extracts from lichen species – Cladonia arbuscula, Evernia prunastri, Hypogimnia physodes, Ramalina pollinaria, Xanthoria parietina. Equipment used: laminar flow hood (DFaster BH-EN 2004), cell incubator (HeraCell 150), plate size spectrophotometer (TECAN Safire2), cuvette spectrophotometer (Specord 205). A scientific substantiation of the possibility of extracting a complex of photoprotective and biologically active compounds from common in Belarus lichens was obtained. The factors that determine the cytotoxic and photomodifying properties of lichen extracts have been determined. The data obtained demonstrate the possibility of using a number of extracts to correct the harmful effects of ultraviolet radiation on human skin cells. Determining the factors that define their properties will make it possible to obtain substances with desired properties.

白俄罗斯语. Мэта даследавання – комплексная ацэнка фотаахоўных уласцівасцяў экстрактаў з пяці пашыраных у Беларусі відаў лішайнікаў у розных in vitro сістэмах. Аб’ект даследавання: экстракты з лішайнікаў – Cladonia arbuscula, Evernia prunastri, Hypogimnia physodes, Ramalina pollinaria, Xanthoria parietina. Метады даследавання: радыебіялагічныя, фотаметрычныя, культываванне клетак, біяхімічныя, метады экстракцыі расліннай сыравіны. Выкарыстаная апаратура: ламінарная шафа (DFaster BH-EN 2004), клеткавы інкубатар (HeraCell 150), спектрафатометр планшэтнага фармату (TECAN Safire2), спектрафатометр кюветны (Specord 205). Атрымана навуковае абгрунтаванне магчымасці экстракцыі комплексу фотаахоўных і біялагічна актыўных злучэнняў з распаўсюджаных лішайнікаў Беларусі. Вызначаны фактары, якія дэтэрмінуюць цытатаксічныя і фотамадыфiкуючыя ўласцівасці экстрактаў з лішайнікаў. Атрыманыя даныя дэманструюць магчымасць прымянення шэрагу экстрактаў з мэтай карэкцыі шкоднага ўздзеяння ўльтрафіялетавага выпраменьвання на клеткі скуры чалавека. Вызначэнне фактараў, якія дэтэрмінуюць іх уласцівасці, дазволіць атрымліваць субстанцыі з зададзенымі ўласцівасцямі.