Koza ören ve koza öremeyen ipek böceklerinde (Bombyx mori L.) ipek bezinin histolojik yapısının karşılaştırılması
2025
Şeniz Öziş Altınçekiç | Zehra Avcı Küpeli | Arda Sözcü
Bu çalışma, koza ören ve koza öremeyen ipek böceği larvalarından elde edilen ipek bezlerinin histolojik yapıları arasındaki farklılıkların karşılaştırılması amacıyla yürütülmüş olup, bu kapsamda larval dönemin sonunda histolojik teknikler kullanılarak ipek bezinin orta bölümünde meydana gelen değişimler incelenmiştir. Çalışmada koza ören grupta 5.larval yaşın 7.günü itibariyle koza örme süreci başlamış olup, beklenen normal süre içerisinde koza örme işlemi tamamlanmıştır. Koza öremeyen grupta ise koza örme sürecinin normal süre içerisinde başlayamadığı, dolayısıyla 5. larval yaşın 13.güne kadar uzadığı tespit edilmiştir. Koza ören grupta posterior ipek bezinde hücrelerin birbiriyle sıkı şekilde bağlı olması, nükleusta artan yoğunlaşma (kromatin materyalinin çekirdek içerisinde yoğun şekilde toplanmasıyla karakterize edilmekte olup, metamorfoz süreci sırasında gerçekleşen aktif hücresel yeniden yapılanmanın önemli bir göstergesidir), hücre içerisinde otofajik vakuollerin gözlenmesi pupal metamorfozun sağlıklı şekilde devam ettiğini göstermiştir. Öte yandan, koza öremeyen grupta nükleer yoğunlaşmanın olmaması, otofajik vakuollerin ayırt edilememesi ve hücre ölümüyle ilgili değişimlerin gerçekleşmemiş olması larval sürecin devam ettiğini göstermiştir. Koza örememe sendromunun gözlenmesi, bu durumun dut yapraklarındaki zirai ilaç kalıntılarından kaynaklanabileceğini göstermektedir. Dut yapraklarının zirai ilaçlarla bulaşık hale gelmesiyle ipek böceği larvalarında son larval evrenin uzadığı ve pupal metamorfoz sürecinin engellendiği düşünülmektedir.
显示更多 [+] 显示较少 [-]