N-11 Ülkelerinde Tarım Arazisi, Kentleşme ve Ekonomik Büyümenin Karbon Emisyonları Üzerindeki Dinamik Etkileri
2025
Mücahit Ülger
Bu çalışma, N-11 ülkelerinin (Bangladeş, Endonezya, Filipinler, Güney Kore, İran, Meksika, Mısır, Nijerya, Pakistan, Türkiye ve Vietnam) çevresel kalitesini analiz etmeyi amaçlamaktadır. 1990-2021 yıllarını kapsayan araştırmada, tarım arazisi, ekonomik büyüme ve kentleşmenin karbon emisyonu üzerindeki etkileri incelenmiştir. Değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki tespit edildikten sonra, DCCE yöntemi ile katsayı tahmini yapılmıştır. Panel analiz sonuçları, ekonomik büyüme ve kentleşmenin karbon emisyonu üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Ekonomik büyümede meydana gelen %1’lik artış, karbon emisyonlarını %0,589 oranında artırırken, kentleşmede meydana gelen %1’lik artış, karbon emisyonlarını %1,944 oranında artırmaktadır. Buna karşın, tarım arazisinin karbon emisyonları üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Yatay kesit sonuçlarına göre ekonomik büyüme, Endonezya, Filipinler, Güney Kore, İran, Meksika, Mısır, Pakistan, Türkiye ve Vietnam’da karbon emisyonlarını artırırken, Nijerya’da azaltıcı bir etkiye sahiptir. Kentleşme ise Bangladeş, Endonezya, Güney Kore, İran, Mısır ve Türkiye’de karbon emisyonlarını artırırken, Vietnam’da azaltmaktadır. Son olarak, tarım arazisi değişkeninin Meksika ve Mısır’da karbon emisyonlarını artırdığı, ancak Bangladeş, Filipinler ve Türkiye’de ise azalttığı tespit edilmiştir. Çalışmanın bulguları, çevresel sürdürülebilirliği sağlamak adına politikaların ülkeye özgü dinamikler göz önünde bulundurularak şekillendirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
显示更多 [+] 显示较少 [-]