Bu çalışmada çekirdekli ve çekirdeksiz nar taneleri (Punica granatum L.) ince tabaka halinde farklı sürelerde ultrason ön işlemi (US) uygulandıktan sonra 70 °C’de 1,3 m/s hava hızında kurutulmuştur. Nar tanelerinin kuruma kinetiğinin incelenmesi amacıyla literatürde çok kullanılan ancak karmaşık ve verilerin dönüştürülmesini gerektiren çok parametreli modeller yerine en çok iki parametreli modeller kullanılmıştır. Bu modeller Lewis (Newton), Page, Modifiye Page I, Weibull, Weibull I ve Modifiye Çift Terimli III modelleridir. Kurutma işlemlerini en iyi açıklayan modelin seçilmesi amacıyla hata kareleri ortalamasının kare kökü (RMSE) ve belirleme katsayısı (R2) değerleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre çekirdekli nar tanelerinin kurutulmasını tüm işlem koşullarında en iyi Page modelinin açıkladığı belirlenmiştir. Çekirdeksiz nar tanelerinde ön işlemsiz ve 10 dakika US ön işlemli nar tanelerinin kurutulmasını en iyi açıklayan modelin Page modeli, 20 ve 30 dakika US ön işlemli nar tanelerinin kurutulmasını en iyi açıklayan modelin ise Weibull modeli olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte, kurutma öncesinde uygulanan farklı sürelerdeki US ön işlemlerinin çekirdekli ve çekirdeksiz nar tanelerinin kuruma sürelerini önemli ölçüde azalttığı belirlenmiştir.

Drying method is preferred in agricultural products since it provides advantages in many processes such as increasing the strength of products, transporting and storing. It is necessary to estimate the drying behavior of the products in order to achieve the best drying without reducing the product quality. For this reason, many numerical drying models have been developed to estimate the drying kinetics of the products. Recently, artificial neural networks have been widely used for the development of these models. Artificial neural networks are mathematical models that work in a similar way to natural neuron cells. Radial based artificial neural networks are radial based activation functions in the transition to the hidden layer unlike other networks. In this study, modeling of drying kinetics with radial based networks was investigated. For the experiment, red hot pepper (Capsicum annuum L.) was dipped in boiled water and microwave pretreatments and, then dried in the oven at 65°C. The absorbable moisture values were calculated during the drying period. The radial based artificial neural network models were trained with the drying time values as input and the absorbable moisture values as output. The study was carried out with two data sets including all data and only the average. In trainings with all data, R value of the best model was calculated as 0.9566. R was calculated as 0.9998 with average data.

Akışkan yatak sistemi, ağır sanayiden, eczacılık, kimya ve gıda sanayisine kadar geniş kullanım alanı bulmaktadır. Bu sistemde küçük katı parçacıklar hava ile temas ettirilir ve hareketleri sağlanarak yatak içerisinde askıda tutulmaları sağlanır. Yatak içerisinde akışkanlaşmanın başladığı andaki hız olarak tanımlanan minimum akışkanlaşma hızı, akışkan yatak sistemlerin en önemli tasarım ve işletme parametresidir. Toz gıdalarda akışkan yatak, kurutma, aglomerasyon, granülasyon ve kaplama proseslerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Akışkan yatak teknolojisinde birçok olay eş zamanlı olarak gerçekleştiğinden sistem üzerine etki eden çok sayıda değişken mevcuttur. Bu derlemede, akışkan yatak, toz gıda proseslerinde akışkan yatak uygulamaları ve akışkan yatak sisteminin kullanılması sırasında dikkat edilmesi gereken parametreler hakkında bilgi sunulmaktadır.

In this study, the average drying times of the Frigos, Bilensoy, Nimet and Prosementi alfalfa varieties were determined by drying in a convective dryer (50, 60 and 70°C) and in the open (sun). In addition, the most suitable thin layer drying models were determined, which are important in controlling the drying processes and developing new product-specific dryers. In drying processes, the moisture content of the product was dried up to 10% compared to the wet base. The first moisture contents of the specified varieties according to the wet base are respectively; 76.20, 75.88, 76.13 and 75.07%. In drying processes, it was determined that drying method and temperatures changed average drying times. The longest drying times were determined in the Frigos variety, which was laid in the sun and dried. When the Frigos variety was dried in the oven at 50, 60 and 70°C, the average drying times were determined as 11, 10 and 6 hours. Time-dependent moisture ratios were determined, processed in thin layer drying models and the mathematical model that best predicts drying curves was determined. While creating curves, Page, Midilli, Yağcıoğlu models were used. While acceptable reliability values were found as in all models, among the models, the highest stability value (R2) was found by Midilli was found in equality.

This study aimed to detect the fatty acid profile and oxidative stability traits of hazelnuts dried using three different methods: artificial drying (AR), concrete ground (CN), and grass ground (GS) during 12 months of storage (2013–2014) at 20–25°C and 70–90% relative humidity. As expected, monounsaturated fatty acids (MUFA) were the main fatty acid group (81.75–83.59%) followed by polyunsaturated fatty acids (10.20–11.48%) and saturated fatty acids (5.38–6.96%). Samples dried in AR had more MUFA (83.59%) than sun-dried (CN and GS) samples. Following the drying process, the lowest peroxide value (PV) and the highest ratio of oleic-to-linoleic acid (8.27%) were recorded in samples dried in AR. At the end of storage, the PV was lower in samples dried in AR than on CN and GS methods. The results of this research showed that the AR method is the best for drying hazelnut. This research, therefore, recommends the AR method for drying hazelnuts on a commercial scale.

With starting healthy consumption awareness in people throughout world, olive oil demand has increased and it is expected that this demand will increase day by day. As a result of increase in the demand for olive oil, the rise in amount of olive pomace that emerges after olive oil production is evident. The differences in olive oil production methods result in varied wastes in terms of property and quantity. Olive mill waste water and olive pomace possessing 35-40% moisture come out in 3-phase system while only olive pomace possessing 60-70% moisture comes out in 2-phase system. The quantity and pollution degree of waste water coming out in 3-phase system are considerably high from 2-phase system. Recycling of 2-phase olive pomace containing also olive mill waste water, which is highly harmful for environment and is generally discharged to nature without any treatment, is considerably important by processing. This review gives information about the necessity of drying of olive pomace and related studies with this subject.

Akışkan yatak sistemi, ağır sanayiden, eczacılık, kimya ve gıda sanayisine kadar geniş kullanım alanı bulmaktadır. Bu sistemde küçük katı parçacıklar hava ile temas ettirilir ve hareketleri sağlanarak yatak içerisinde askıda tutulmaları sağlanır. Yatak içerisinde akışkanlaşmanın başladığı andaki hız olarak tanımlanan minimum akışkanlaşma hızı, akışkan yatak sistemlerin en önemli tasarım ve işletme parametresidir. Toz gıdalarda akışkan yatak, kurutma, aglomerasyon, granülasyon ve kaplama proseslerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Akışkan yatak teknolojisinde birçok olay eş zamanlı olarak gerçekleştiğinden sistem üzerine etki eden çok sayıda değişken mevcuttur. Bu derlemede, akışkan yatak, toz gıda proseslerinde akışkan yatak uygulamaları ve akışkan yatak sisteminin kullanılması sırasında dikkat edilmesi gereken parametreler hakkında bilgi sunulmaktadır.

Vitis labrusca L. (İsabella üzümü) dünyada sıkça tüketilen üzüm türleri arasında yer almaktadır. Kuru meyveler, yaş meyvelere oranla son yıllarda özellikle yoğun çalışan ve diyet yapan insanlarca çabuk atıştırma öğünü veya ara öğün olarak sıkça kullanılmaktadır. Bu çalışmada farklı mikrodalga güç seviyelerinde Vitis labrusca L.’nin kurutma karakteristiği incelenmiş, literatürde sıkça kullanılan kurutma modelleri kullanılarak matematiksel modellemesi yapılmış, küresel koordinatlar kullanılarak efektif nem yayılım katsayıları ve aktivasyon enerjisi hesabı yapılmıştır. Vitis labrusca L. 90, 180 ve 360 W güçte sırası ile 20, 6 ve 2 dakikada kurutulmuştur. En iyi kuruma modeli Alibas olarak belirlenmiştir ve R2,  ve hata kareleri ortalaması kare kökü (HKOK) değerleri sırası ile 0,999398 – 0,999715, 0,000182 – 0,000169, 0,010589 – 0,008675 arasında hesaplanmıştır. Kurutma genel olarak azalan hız periyotunda gerçekleşmiştir. Efektif nem yayılım katsayıları 2,11×10-7 ile 6,61×10-8 m2/s arasında aktivasyon enerjisi de 75,464 kW/kg olarak hesaplanmıştır. Enerji tüketim miktarları 90, 180 ve 360 W mikrodalga güç seviyelerinde sırası ile 108, 64,8 ve 43,2 kJ olarak belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Vitis labrusca L., kurutma, modelleme, efektif nem yayılımı, aktivasyon enerjisi.

Ekonomik bir dayandırma yöntemi olan kurutma; yaş ürünlerdeki serbest suyu uzaklaştırarak ürünlerde meydana gelebilecek biyokimyasal reaksiyonların yavaşlatılmasıdır. Dünya’da bandırılmış (potasalı) ve bandırılmamış (naturel) olmak üzere başlıca iki tip çekirdeksiz kuru üzüm üretilmektedir. Bu çalışmada 2015 yılında Alaşehir (Manisa) bölgesinde sultaniye üzümü yetiştirilen 6 farklı bağdan hasat döneminde yaş üzümler toplanmıştır. Bu üzümlerin bir kısmı potasalı ve naturel olarak kurutulmuştur. Hem yaş üzümlerde hem de iki farklı şekilde kurutulan kuru üzümlerde pestisit analizleri gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda her bağda en az 8 adet pestisit etken maddesi tespit edilmiştir. Bu bağlardan iki tanesinin yaş üzümünde, üç tanesinin de kuru üzümünde MRL (Maximum Residue Limit, Maksimum kalıntı miktarı) değerlerini aşmış en az bir adet pestisit etken maddesi bulunmaktadır. Pestisit etken maddelerinin tamamına yakını üzümler kurutulduğu zaman konsantrasyonlarında artış göstermiştir. Ayrıca potasalı kurutulan kuru üzümlerde natural kurutulan kuru üzümlere kıyasla daha yüksek konsantrasyonlarda pestisitler tespit edilmiştir.

Bu çalışmada çekirdekli ve çekirdeksiz nar taneleri (Punica granatum L.) ince tabaka halinde farklı sürelerde ultrason ön işlemi (US) uygulandıktan sonra 70 °C’de 1,3 m/s hava hızında kurutulmuştur. Nar tanelerinin kuruma kinetiğinin incelenmesi amacıyla literatürde çok kullanılan ancak karmaşık ve verilerin dönüştürülmesini gerektiren çok parametreli modeller yerine en çok iki parametreli modeller kullanılmıştır. Bu modeller Lewis (Newton), Page, Modifiye Page I, Weibull, Weibull I ve Modifiye Çift Terimli III modelleridir. Kurutma işlemlerini en iyi açıklayan modelin seçilmesi amacıyla hata kareleri ortalamasının kare kökü (RMSE) ve belirleme katsayısı (R2) değerleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre çekirdekli nar tanelerinin kurutulmasını tüm işlem koşullarında en iyi Page modelinin açıkladığı belirlenmiştir. Çekirdeksiz nar tanelerinde ön işlemsiz ve 10 dakika US ön işlemli nar tanelerinin kurutulmasını en iyi açıklayan modelin Page modeli, 20 ve 30 dakika US ön işlemli nar tanelerinin kurutulmasını en iyi açıklayan modelin ise Weibull modeli olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte, kurutma öncesinde uygulanan farklı sürelerdeki US ön işlemlerinin çekirdekli ve çekirdeksiz nar tanelerinin kuruma sürelerini önemli ölçüde azalttığı belirlenmiştir.