PL: Geneza, skład i właściwości gleb wytworzonych z piaskowców na terenie Gór Stołowych

abstractPL: Ze względu na brak syntetycznego opracowania dotyczącego gleb wytworzonych z piaskowców na obszarze Gór Stołowych przeprowadzono badania, których celem była charakterystyka składu i właściwości gleb wytworzonych z górokredowych piaskowców na terenie Gór Stołowych oraz próba wyjaśnienia niektórych wątpliwości, co do ich genezy i miejsca w systematyce gleb. Omawiane gleby zaliczono do leśnych górskich gleb brunatnych kwaśnych, bielicowych właściwych oraz bezwęglanowych słabo wykształconych bielicowanych o składzie granulometrycznym od piasków luźnych do glin średnich. Mimo, że badania terenowe i morfologia profilu wskazywała na istnienie typowych cech poziomów diagnostycznych gleb bielicowych, to zawartość między innymi różnych form żelaza nie potwierdziły w pełni właściwości poziomów albic i spodic. Może być to związane z ukształtowaniem terenu oraz wysokimi opadami, które warunkują określone cechy tych gleb. Na terenach górskich o zróżnicowanym reliefie powstają przede wszystkim gleby deluwialno-wietrzeniowe. Na taką genezę wskazuje skład granulometryczny oraz cechy morfologiczne w układzie profilowym. Na właściwości chemiczne i fizykochemiczne wywiera wpływ głównie skład granulometryczny oraz substancja organiczna. Gleby wytworzone z piaskowców ciosowych górnych i środkowych posiadają podobne właściwości chemiczne, co prawdopodobnie związane jest z podobnym składem chemicznym samych piaskowców.

abstractEN: Due to the lack of a synthetic study on sandstone soils in the area of the Stołowe Mountains, research was carried out to characterize the composition and properties of soils developed from high-Cretaceous sandstones in the Stołowe Mountains and to try to clarify some doubts as to their origins and place in soil systematics.

status: finished

collation: [2], 80, [12]