Importance of factors in the process of stimulating and maintaining lactation in seasonal sheep

Polaco. Sezonowość u owiec jest cechą determinującą nie tylko aspekty hodowli, ale także dotyczy laktacji. Jednym z głównych hormonów odpowiedzialnych za zapoczątkowanie i utrzymanie laktacji jest prolaktyna. U zwierząt gospodarskich zmiana długości dnia wpływa na ich produkcyjność. U zwierząt dnia krótkiego (takich jak owce) długość dnia wiąże się ze zmianami sekrecji melatoniny. Modulujące oddziaływanie melatoniny na sekrecję prolaktyny odbywa się za pomoc dwóch mechanizmów. Pierwszy mechanizm jest powiązany z rytmem dobowym, wówczas melatonina hamuje uwalnianie prolaktyny przez czynnik umownie nazywany tuberaliną. Jednak efekt ten jest krótkotrwały i najprawdopodobniej dotyczy tylko prolaktyny zamagazynowanej w komórkach laktotropowych przysadki mózgowej. Drugi mechanizm regulujący wydzielanie prolaktyny związany jest z rocznym rytmem sekrecji, w którym melatonina bezpośrednio wpływa na wydzielanie prolaktyny. W warunkach naturalnych maksymalne stężenie prolaktyny u owiec występuje w okresie dnia długiego, wówczas sekrecja melatoniny ulega obniżeniu. Natomiast najniższe stężenie prolaktyny obserwuje się w warunkach dnia krótkiego, kiedy z kolei stężenie melatoniny jest najwyższe. Zmiany w sekrecji prolaktyny w trakcie laktacji u owiec niewątpliwie wpływają na wydajność mleka. U owiec długość dnia istotnie wpływa na sekrecje prolaktyny, wydajność mleka i jego aktywność biologiczną.

Inglés. Seasonality in sheep is a characteristic encompassing not only breeding itself, but also lactation. One of the main hormones conditioning both initiation and maintenance of lactation is prolactin. In livestock, changes in photoperiod length play a very important role as they determine yield and productivity. Light-day length is of particular importance in short-day animals (such as sheep), where photoperiod length is associated with changes in the level of melatonin. The modulating effect of melatonin on prolactin secretion takes place via two different mechanisms. The first mechanism is linked to the circadian rhythm, when melatonin stimulates release of prolactin through a factor conventionally known as tuberalin. However, this effect is short-lived and most likely applies only to prolactin stored in the lactotropic cells of the pituitary gland. The second mechanism regulating secretion of prolactin is associated with the annual rhythms of secretion, wherein melatonin directly affects the secretion of prolactin. Under natural conditions, the maximum concentration of prolactin in sheep occurs during the long-day period, during which time the level of melatonin decreases. The lowest prolactin concentration is observed over the short-day period, when in turn the melatonin level is at its highest. Changes in secretion of prolactin during lactation in sheep undoubtedly affect milk yield. In sheep, a very close relationship is observed between length of day, prolactin secretion, and milk yield and biological activity of milk.

Polaco. sezonowość, owce, prolaktyna, melatonina, laktacja

Inglés. seasonality, sheep, prolactin, melatonin, lactation

7

9-17

1