Łąkowe zbiorowiska ziołoroślowe Płaskowyżu Kolbuszowskiego na tle niektórych czynników ekologicznych

Celem badań prowadzonych na Płaskowyżu Kolbuszowskim (Kotlina Sandomierska) było rozpoznanie i charakterystyka zbiorowisk ziołoroślowych, jakie wykształciły się po zaprzestaniu użytkowania rolniczego łąk, w zależności od niektórych czynników ekologicznych. Na podstawie 100 zdjęć fitosocjologicznych wykonanych w latach 2011–2013 wyróżniono zbiorowiska ze związku Calthion i Filipendulion. Warunki siedliskowe oceniano metodą laboratoryjną i fitoindykacyjną Ellenberga. Największą wartością wskaźnika różnorodności gatunkowej Shannona-Wienera wyróżniał się zespół Cirsietum rivularis, a najmniejszą Scirpetum sylvatici. Najmniej kwaśne i najbogatsze w P, K, Mg i Cu gleby zajmował zespół Cirsietum rivularis, a najbardziej kwaśne i najuboższe – zbiorowisko z Cirsium palustre. Analiza fitoindykacyjna wykazała, że najsuchsze i najlepiej nasłonecznione siedliska zajmował zespół Cirsietum rivularis – wariant suchszy, najbardziej zakwaszone Scirpetum sylvatici, a najuboższe w azot zbiorowisko Cirsium palustre i zespół Valeriano-Filipenduletum. Zbiorowiska ziołoroślowe Płaskowyżu Kolbuszowskiego w znacznym stopniu upiększają krajobraz otwarty dzięki dominacji ziół o okazałych i barwnych kwiatostanach. Do najmniej zaawansowanych w rozwoju sukcesyjnym roślinności na nieużytkowanych łąkach Płaskowyżu Kolbuszowskiego należały zespoły Cirsietum rivularis (wariant suchszy) i Scirpetum sylvatici ze względu na niewielki udział w ich runi gatunków ze związku Filipendulion. Na podstawie składu gatunkowego łąk ziołoroślowych na Płaskowyżu Kolbuszowskim można sądzić, że znajdują się one w różnych fazach sukcesji, na co miało wpływ zbiorowisko wyjściowe i czas, jaki upłynął od zaprzestania użytkowania.