Léttlestarkerfi á höfuðborgarsvæðinu. Forhönnun lestarleiðar

Í nýju Svæðisskipulagi höfuðborgarsvæðisins 2015-2040, Höfuðborgarsvæðið 2040, er gert ráð fyrir að hlutdeild vistvænna samganga aukist verulega á komandi árum. Hryggjarstykkið í skipulaginu er samgöngu- og þróunarás, svokölluð Borgarlína, sem mun tengja saman helstu þjónustukjarna svæðisins. Lega hágæða almenningssamgangna mun móta þennan ás endanlega. Markmið þessa verkefnisins var að skoða hvernig almenningssamgöngur í formi léttlestarkerfis gæti tekið að sér þetta hlutverk. Skoðað er hvernig lega léttlestarleiðar gæti samtvinnast á sem hagkvæmastan máta núverandi legu gatnakerfisins og leitast er við að gera það þannig að hún falli vel að umhverfinu og hafi sem minnsta röskun á umferðarflæði ríkjandi gatnakerfis. Tillagan hér gerir ráð fyrir að lestarleiðarnar sem mynda svokallaða Borgarlínu séu þrjár. Ein af þessum leiðum er forhönnuð, leið C, en hún tengir saman Smáralind, Mjódd og Skeifuna og sýnt er hvernig hún liggur í plani núverandi gatnakerfis. Við forhönnunina eru tveir meginþættir hafðir að leiðarljósi. Annars vegar er það sveigjanleiki í tímatöflu og tíðni ferða og hins vegar er það að hanna leiðina þannig að sýnt sé fram á að rými fyrir lestarleiðina með tveimur lestarsporum sé nægjanlegt. Léttlestarbrautin er 5,8 km löng með sjö lestarstöðvum. Hönnunarhraði er 55 km/klst, mesta mögulega lengd lestar er 60 metrar og aðrar hönnunarforsendur eru miðaðar út frá því. Leiðin skiptist í bæði einföld og tvöföld lestarspor sem tengjast saman með skiptisporum. Lestarbrautin liggur yfir tvenn mislæg gatnamót og sextán annarskonar þveranir við götur. Gerð tímatöflu, sem sýnir verulega rýmd eða afkastagetu leiðarinnar, reyndist tiltölulega auðveld og er hönnuð þannig að lestir þurfi ekki að mætast þar sem einfalt lestarspor er. Verkefnið sýndir að vel má finna leið fyrir léttlest sem tengir Smáralind í Kópavogi við Skeifuna í Reykjavík með viðkomu í Mjódd. Engar meiri háttar hindranir eru til staðar sem koma í veg fyrir að hönnunarforsendum sé fullnægt og aðeins á örfáum stöðum þyrfti að lækka leyfilegan hraða vegna krapprar beygju. Kostnaður við gerð fyrstu léttlestar á Íslandi yrði að sönnu mikill en ábati sem fæst við að fylgja eftir stefnu svæðisskipulagsins um sjálfbærar samgöngur verður umtalsverður. Auk þess sparast á móti kostnaður vegna nýrra samgöngumannvirkja þar sem hluti samgangna flyst yfir á hið nýja lestarkerfi

The new regional plan for the Reykjavik capital area, “Höfuðborgarsvæðið 2040“ assumes an increase in eco-friendly transportation in the coming years. A main focus point of the new regional plan is a transportation and developmental axis, called The City-Line (Borgarlína), connecting the main service hubs of the area. A placement of high-quality public transport is a defining issue for this axis. The aim of this project is to assess how a new light rail transit can be coupled with the current transportation grid, in the best way possible. The goal is for the new light rail to blend in, as much as possible, with the existing environment and cause minimal disruption for the current flow of traffic. This proposal calls for three lines of light rail making up the new City-Line. Line C, connecting Smáralind Mall, Mjódd and Skeifan, has already been designed and the plans show its position within the current transport grid. The track is 5.8 km long with seven train stations. Design speed is 55 km/h, with maximum possible train length at 60 meters, on which other design parameters are based. The route consists of both single and double train tracks, linked together at track points. The railway crosses two grade-separated intersections (interchanges) and sixteen other forms of street crossings. The design criteria requires decreased train speed at the sharpest turns. The pre-design is based on two key factors. Number one, the flexibility and frequency of the time table, and number two, the provision of sufficient length of double track, en route. The time table is specifically designed to avoid having two trains travelling simultaneously, in a single track area. The 11 minute travel time between the two end–terminals, shown in the design criteria, determines the number of trains and travel frequency. The project shows that finding a path for a light rail track connecting Smáralind in Kópavogur to Skeifan in Reykjavik, via Mjódd, is possible. There are no major obstacles preventing the fulfilment of the design criteria and a reduced travelling speed because of sharp turns, is only required in a handful of places. The cost would obviously be substantial, but the benefits of achieving the regional plan’s goal, of eco-friendly transportation, will be considerable. In addition cost will be saved since the requirements for new transportation infrastructure is reduced as part of current traffic is moved to the new rail system.