PL: Produkcja związków bioaktywnych z wykorzystaniem drożdży Yarrowia lipolytica | EN: Production of bioactive compounds using Yarrowia lipolytica yeast

abstractPL: Drożdże Yarrowia lipolytica to mikroorganizmy oleiste znane ze swoich zdolności do syntezy cennych metabolitów, znajdujących zastosowanie w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, farmaceutycznym i paliwowym. Niniejsza rozprawa doktorska skupia się na badaniu zdolności drożdży Y. lipolytica do syntezy wzmożonych ilości fosfolipidów oraz resweratrolu z taniego substratu, jakim jest glicerol. Część interdyscyplinarna badań stanowi analiza aktywności biologicznej estryfikowanego resweratrolu z kwasami tłuszczowymi. Po raz pierwszy podjęto próbę inżynierii szlaku syntezy fosfolipidów u Y. lipolytica, gdzie nadekspresja minimalnego zestawu genów umożliwiła produkcję 650 mg/L fosfolipidów, wykorzystując przy tym zarówno glicerol kosmetyczny jak i odpadowy. Z kolei najwyższe miano resweratrolu uzyskano w szczepie łączącym w sobie dwa szlaki heterologiczne, osiągając końcowo 0.43 g/L resweratrolu w hodowli bioreaktorowej. Ponadto, wyniki dotyczące badań przeprowadzonych na ludzkich komórkach, wykazały, że estryfikacja resweratrolu z długołańcuchowymi kwasami tłuszczowymi umożliwiła stworzenie związków o wzbogaconej aktywności biologicznej.

abstractEN: The Yarrowia lipolytica yeast is an oleaginous microorganism known for its ability to synthesise valuable metabolites with applications in the food, cosmetic, pharmaceutical and fuel industries. This dissertation focuses on the study of the ability of the Y. lipolytica yeast to synthesise increased amounts of phospholipids and resveratrol from an inexpensive substrate such as glycerol. The interdisciplinary part of the research is the analysis of the bioactive properties of esterified resveratrol with fatty acids. For the first time, an attempt was made to engineer the phospholipid synthesis pathway in Y. lipolytica, where only a few overexpressed genes, was able to produce 650 mg/L of phospholipids, using both cosmetic and waste glycerol. In contrast, the highest resveratrol titre was obtained in a strain combining the two heterologous pathways, ultimately reaching 0.43 g/L resveratrol in bioreactor culture. Furthermore, results on human cells, showed that the resveratrol and long-chain fatty acid esters showed enriched biological activity.

status: finished

collation: 133