Günümüzde şehirleşmenin artması ve şehir merkezlerinin genişlemesi, birçok kent merkezinde sanayi alanları, yerleşim alanları ve tarım alanlarının iç içe geçmesine sebep olmuştur. Bu durum tarım topraklarının antropojenik kirlilik kaynaklarından önemli ölçüde etkilenmesine sebep olmaktadır. Bu toprakların kirlenmesi, gıda olarak tüketilen ürünler yetiştirildiğinde insan sağlığı açısından risk oluşturmaktadır. Bundan dolayı bu topraklar kirlilik yönünden kontrol edilmelidir. Bu çalışmada da Ankara İli Yenimahalle İlçesi sınırları içerisinde yer alan tarım topraklarında 20 farklı örnekleme istasyonundan, üç farklı toprak derinliğinden alınan topraklar numunelerinde, insan ve çevre sağlığı açısından en tehlikeli ve zararlı ağır metallerden olan kobalt (Co) konsantrasyonunun değişimi değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda ortalama Co konsantrasyonunun 0-15 cm derinlikteki topraklarda 14556,8 ppb, 15-30 cm derinliklerdeki topraklarda 15273,4 ppb ve 30-45 cm derinlikteki topraklarda 14761,1 ppb düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Lokasyon bazında en düşük değer 7348,3 ppb ile L1 lokasyonunda (yerleşim alanında açık alanda) belirlenirken en yüksek değer 23609,1 ppb ile L8 lokasyonunda (yerleşim alanında, sanayi bölgesine yakın açık alanda) elde edilmiştir.

Gelişen sanayi faaliyetleri ile birlikte günümüzün en önemli sorunlarından biri haline gelen ağır metal kontaminasyonu tüm canlı organizmalar için ciddi bir tehdittir. Bazı funguslar ağır metallere karşı direnç mekanizmalarına sahiptir ve bu durum iyileştirme süreçleri için sürdürülebilir bir yaklaşım olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmanın amacı ağır metal kontaminasyonunun yüksek oranlarda olduğu alanlardaki dirençli fungal mikrobiyotayı belirleyerek ağır metallerin biyolojik ıslah yaklaşımlarına ışık tutmaktır. Araştırmada yüksek oranda ağır metal kirliliğine sahip Samsun Organize Sanayi Bölgesinden alınan toprak örneklerindeki Cr, Mn, Ni, Cu, Zn, Cd, Pb, As ve V ağır metal oranları ICP-OES ile tespit edilmiştir. Toprak fungal mikrobiyotası ise metagenenomik yeni nesil sekanslama teknolojisi kullanılarak belirlenmiştir. Metagenomik sekanslama için illumina MiSeq teknolojisi, istatistiksel mikrobiyom analizi için QIIME 2 2017,4 kullanılmıştır. Ağır metalle kontamine olmuş çalışma alanında en yüksek oranlarda sırasıyla Mortierella %53,90, Halokirschsteiniothelia %18,01, Rhizopogon %2,74, Cladosporium %,1,88, Aspergillus %1,62 ve Gibberella %1,12 cinsleri tespit edilmiştir. Sonuçlar metal konsantrasyonundaki fazlalığa dirençli taksonların ortamda dominant olduğunu göstermektedir.

Keban Baraj Gölü ülkemizin en büyük ikinci baraj gölüdür. Bunun yanı sıra gerek su ürünleri potansiyeli gerekse elektrik üretimi açısından ülkemizin en önemli baraj göllerinden biri olma özelliğine de sahiptir. Bu çalışmada, Keban Baraj Gölü Örencik mevkiinden yakalanan Capoeta trutta balık örnekleri kullanılmıştır. Bazı ağır metallerin (bakır, demir, çinko, krom, nikel, kadmiyum, arsenic ve civa) Capoeta trutta’nın kas dokusundaki konsantrasyonları ile bu balığın insanlar tarafından tüketilmesi durumunda sağlık riski oluşturup oluşturmadığı araştırılmıştır. Ayrıca, ağır metal birikimi ile balığın bazı biyolojik özellikleri (ağırlık, uzunluk, cinsiyet) arasındaki ilişki de belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Capoeta trutta’nın kas dokusunda en fazla birkim gösteren ağır metalin çinko, en az birikim gösteren ağır metalin ise kadmiyum olduğu tespit edilmiştir. Capoeta trutta’nın kas dokusundaki ağır metal konsantrasyonlarının balığın ağırlığına, uzunluğuna ve cinsiyetine bağlı olarak değişiklik gösterdiği bulunmuştur. Capoeta trutta’nın kas dokusundaki ağır metal düzeylerinin EPA, WHO ve FAO tarafından önerilen değerlerin altında olduğu, dolayısıyla bu balığın insanlar tarafından tüketilmesi durumunda sağlık riski oluşturmayacağı tespit edilmiştir.

The level of pollution has reached the dimensions that threaten human health, with the rapid urbanization and the increase of energy consumption especially in developing countries. Every year in the world, millions of people lose their lives because of air pollution. Heavy metals have a separate precaution in pollutants, especially in terms of human health, because they can remain intact in nature for long periods of time, they tend to bioaccumulate and some are toxic or carcinogenic even at low concentrations. Therefore, monitoring of heavy metal pollution and determination of risky areas is very important. Biomonitors are the most commonly used methods for monitoring heavy metal pollution. However, determining which organelles are more suitable for monitoring the metal is essential in order to ensure that the monitoring is reliable. In this study, it was aimed to determine the variations of the concentration of Ba, Na, Al, B, Ca, Fe, K, Mg and Mn elements depending on the traffic density in leaves, seeds and branches of Tilia tomentosa which are grown in areas with heavy, low dense and non traffic areas. As a result of the study, it was determined that the heavy metal concentrations in leaves and seeds except Fe were increased due to traffic density. This situation can cause serious problems for human health, especially since the leaves and seeds of linden individuals grown in traffic-intensive areas are consumed as tea.

This study was carried out to determine the concentrations of some heavy metals (Cd, Cu, Pb, Zn, Cr and Fe) in Diopatra neapolitana (Delle Chiaje, 1841) and sediments in the middle region of İzmir Bay. In the two-year period between autumn 2002 and summer 2004, it has been determined that metal concentrations in D. neapolitana vary over time. The order of accumulation of metal concentrates in D. neapolitana was determined as Cd

Doğu Karadeniz Bölgesi, Giresun il sınırları içerisinde bulunan Pazarsuyu Deresi sediment kalitesinin tespitini amaçlayan bu çalışma Haziran 2014 ile Mayıs 2015 tarihleri arasında yürütülmüştür. Belirlenen dört istasyondan mevsimsel olarak alınan sediment örneklerindeki ortalama ağır metal miktarları; Cr; 10,64 ppm, Mn; 155,83 ppm, Fe; 8312 ppm, Co; 5,73 ppm, Cu; 17,79 ppm, Zn; 32,74 ppm, Cd; 0,16 ppm, Pb; 19,69 ppm olarak tespit edilmiştir. Ayrıca ortalama olarak sediment pH’ı ve organik madde yüzdesi sırasıyla 6,64-5,02 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen veriler tek yönlü varyans analizi (ANOVA), pearson korelasyon analizi, kümeleme ve faktör analizleriyle istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Noktalama grafikleri PAST istatistik programında yapılmıştır. Bu grafikler sediment kalite kriterleri ve yerkabuğu ortalama ağır metal içeriği ile karşılaştırılarak, akarsuyun sedimentindeki ağır metal kirliliğinin seviyesi belirlenmiştir.

In this study, ecological risks arising from the accumulation of some heavy metals in surface sediments of Lake Tortum are discussed based on the use of ecological indices, such as enrichment factor (EF), contamination factor (CF), pollution load index (PLI), potential ecological risk index (PER) and the mean probable effect concentration quotient (mPEC-Q). Sediment samples were collected from six different sites using Van Veen grab and heavy metal and organic carbon content of sediments were determined. Results testify to the existence of minimal to moderate contamination in lake sediment. The highest value for the enrichment factor pertains to Cd caused by the use of fossil fuels in settlement areas in the lake catchment. PLI and PER estimations, on the other hand, reveals the presence of low heavy metals-induced ecological risk in lake sediments. Ranging between 15% and 29%, mPEC-Q values are indicative of the fact that Lake Tortum is a low-moderate priority site in terms of toxicity level caused by heavy metals.

Industries, as a source of pollution, have a considerable impact on aquatic ecosystems due to the diversity in the composition of their wastewater. In this study, it is aimed to determine the heavy metal pollution caused by the wastewater of milk products factory, paint factory and textile factory in the Organized Industrial Zone of Kahramanmaraş province. For this purpose, seasonal concentrations of some heavy metals (Fe, Cu, Zn, Cr, Ni, Cd, As and Hg) have been determined in wastewaters of milk products factory, paint factory and textile factory and in the region where these wastewaters discharge in the Erkenez Stream. The seasonal variation of heavy metals in all stations, generally the lowest concentrations of all elements were determined in winter and the highest concentrations were determined in summer. When the heavy metal contents of milk products factory, paint factory and textile factory wastewaters were compared, the highest values were found in textile factory wastewater. When all stations are taken into consideration, according to USEPA and water quality criteria, it is determined that the wastewaters of milk products factory, paint factory and textile factory and the area of the Erkenez Stream, where these wastewaters are discharged, were very dirty in term of heavy metals. When these results are taken into consideration, it is clear that the wastewater of these factories causes serious heavy metal pollution in the Erkenez Stream.

Bitki gelişimini şekillendiren en önemli faktörlerden birisi topraktaki besin elementleridir. Bitki beslenmesi için mutlak gerekli besin elementlerinden olan demir (Fe) bitki büyümesi ve gelişiminde önemli bir yere sahiptir. Bu sebeple tarım topraklarında Fe konsantrasyonunun değişimi konusunda çok sayıda çalışma yapılmıştır. Oysa orman ağaçlarının yetiştiği topraklarda konu ile ilgili çalışma sayısı oldukça sınırlıdır. Bu çalışmada Fe’in farklı orman ağaçlarının doğal olarak yetiştiği topraklarda topraktaki ve bitki organlarındaki konsantrasyonlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında karaçam, sarıçam, göknar ve kayın türlerinden yaprak, kabuk, odun, kozalak ve kök örnekleri ile her ağacın dibinden yüzey, orta ve derin topraklardan numuneler alınmıştır. Çalışma sonucunda Fe konsantrasyonlarının bitkilerde, topraktakinden çok daha düşük konsantrasyonlarda olduğu belirlenmiştir. Bitki organlarında elde edilen en yüksek Fe konsantrasyonu kayın köklerinde elde edilmiş olup 529,32 ppm’dir. Oysa topraklardaki Fe konsantrasyonunun 8253,91 ppm ile 16848,88 ppm arasında değiştiği belirlenmiştir.

Günümüzde insan ve çevre sağlığını tehdit eden en önemli problemlerin başında hava kirliliği gelmektedir. Hava kirliliğinin pek çok bileşeni bulunmakla birlikte, bunlar arasında ağır metaller ayrı bir öneme sahiptir. Bunun sebebi ağır metallerin bazılarının düşük konsantrasyonlarda bile toksik olmaları, canlılar için besin elementi olan birçok ağır metalin bile yüksek konsantrasyonlarda zararlı olmaları, canlı bünyesinde biyobirikme eğiliminde olmaları, doğada kolay kolay bozulmamaları ve bunlara ek olarak sanayi ve trafik kaynaklı olarak havadaki konsantrasyonlarının sürekli artmasıdır. Bundan dolayı özellikle trafiğin yoğun olduğu, sanayi faaliyetlerinin yürütüldüğü ve nüfusun yoğun olduğu alanlar gibi riskli alanlarda havadaki ağır metal konsantrasyonlarının izlenmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada da, Samsun kent merkezinde yetiştirilen ve peyzaj çalışmalarında sıklıkla kullanılan; Tilia tomentosa, Aesculus hippocastanum, Ligustrum vulgare ve Catalpa bignoides türlerinin, trafiğin yoğun olduğu, az yoğun olduğu ve hemen hemen hiç olmadığı alanlarda yetişen bireylerinde Cr konsatrasyonlarının değişimleri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamında bitkilerden yaprak, kabuk ve odun örnekleri toplanmış, kabuk ve yapraklarda ayrıca yıkama işlemi uygulaması da yapılmıştır. Çalışma sonucunda, çalışmaya konu türlerde Cr konsantrasyonlarının tür, organ ve trafik yoğunluğu bazında önemli ölçüde değiştiği belirlenmiştir.